Jon Gibbins-en argazkia, Unsplash
Gauzak ez daude ondo erleentzat. Ez soilik negurik izan ez dugulako. Ezta gure eskualdean lehen liztor asiarrak azaldu direlako. Ez. Aurreko horietaz gain, badira erleen biziraupena kolokan utziko duten beste bi berri txar-txarrak, biak ala biak lazgarriak, erleentzat eta gizakiontzat ere: Europar Batasunak glifosatoa eta pestizidak erabiltzeko baimenak luzatu ditu. Berri tamalgarriak intsektu, animalia, ingurugiro eta baita gizakiontzat ere. Nekazaritzaren egungo egoera hobetzeko bidea hori bada, etorkizuna beltza dugu, ez soilik erleek.
Berri horiek pentsamendu ezkor batean murgildu naute. Erleen zurrunbiloa buruan, Shakespeareren esaldi mitikoa bueltaka dut: To be, or not to be, that is the question. Izan ala ez izan, hor dago koxka… Izan ala ez izan… Izan ala ez izan… Horrela jarraituz gero, laster ez gara izango. Nola jarraitu izaten, ordea? Buruaren zurrunbiloan, bat batean erleen xuxurla belarrian… To be a bee, or not to be. Izan bee/erlea, ala ez izan… Eta berriz ere… Izan bee… Izan bee, bizidunak ekosistema errespetatuz. Erotu al naiz? Erleen hotsak? Baina, bestetik, zentzua du leloak… Eta cool edo flow hitzen adinako arrakasta izango balu? Izan bee, bizidunak ekosistema errespetatuz. Eta kontzientziak astintzeko erabiliko balitz?
2024an erleak eredu
Zergatik izan bee, zergatik erleak eredu? Erleak ekosistemaren baliabideak errespetatzen eta bermatzen dituzten bizidunak direlako. Indibiduoak izan arren, kolektibitatean lan eginez bizi diren animalia sozialak dira. Nektarra hartzeko bidean, polena lorez lore mugitu eta polinizazioa ziurtatzen dute. Ekosisteman kalterik egin gabe erlauntza indartzen dute; norbanakoen parte hartzearekin komunitatea sendotzen dute. Kontzientzia kolektiboaren arrakasta.
Bizi al gara gizakiak egun kontzientzia kolektibo horrekin? Planetaren baliabideak ez dira mugagabeak, ez dira gizakionak, baina gureak balira bezala erabiltzen ditugu, azken 200 urteetan bereziki. Hortaz, gu geu sortzen ari gara ingurugiroaren desoreka, guregan eragiteaz gain, ekosistema osatzen duten izaki guztiak kaltetuz. Zer aldatu behar dugu gizakiak ekosistemarekin orekan bizitzeko, hau da, bee izateko?
Norberak hausnartu dezala zein den bere eguneroko ekintzen eragina ingurugiroan, eta horren baitan erabakiak hartu. Prest gaude gertuko produktuak erosteko? Prest gaude kalitatezko elikagaiak duten balioa ordaintzeko? Gutxiago kutsatzen duten ekintzekin bat egiteko? Lur sailak ekologikoan landatzeko? Oporretan gertu bidaiatzeko? Kutsakorrak ez diren xaboiak erabiltzeko? Egoera aldatu nahi badugu hala beharko genuke.
Baina nor naiz ni inori esateko zer izan edo egin behar duen? Inor ez, eta, hala eta guztiz ere, beldurrik gabe esan dezaket bee etiketa honek guztiak ontzen gaituela. Gure bizi-ohiturak kontzientzia kolektibora bideratuz gero, gizakiok erlauntzak berak duen indarra hartzeko aukera izango genuke. Indibiduo bakoitzak egiten duen horrek eragina izango luke bere baitan, ondokoan, auzokidean, herrian, basoan, erleengan, gizartean, planetan… Gizakien kontzientzia kolektiboaren arrakasta.
Hor duzu koxka. Aurten, izan bee!
ERLEAREN SALBAMENDU SAREAn parte hartu.
