Ez dakigu euskaraz insultatzen eta biraoak botatzen. Askotan jotzen dugu erdarara irain bila. Gure hizkeran, esanindar handieneko hitzak erdaretatik ekarriak izaten dira gehienetan, eta gu, herren ibiltzen gara geuretik sortzeko, edo geuretik arakatzeko. Adibidez, nola esan norbait alferra dela, betiko “potrohandiaren” partez?
- Alfergorotza, arraultzaundia, bandidoa, pototaundi, birikaundia, galtzaundia, gibelaundia, gorotza bezain alferra izan, koskobilaundia, lanberria (beti lanez aldatzen ari delako), lanpuxkerra, obispoa, ministroa, olentzero, potrosoa, pottotta…
Edo ergelari, nola deitu “inutilari”?
- Artaburua, artopila, astapistola, astapitoa, astapuska, astazakila, babalastoa, babalorea, baboa, buruarina, eltzeandia, ergelputza, ganbelua, hontza, kaikua, lerdoa, meloia, melokotoi potekoa, melontzio, memelo, menskila (ments: eskasia), mamala, memelo, lelo, pepelerdo, kirten, inozo, motza, Olentzero, pelelea, pitoa, segapotoa, tonrolio, tuntuna, txatxua, txoropitoa, zakila, zepelantonio, zipotza, zozozakila… makina
Edota faltsuari?
- Ahoustela, azeria, judas, kamuflatua, komediantea, likitsa, traidorea, ustela, zakurra, zirauna, zuria (izan)
Euskarazko biraoen garrantziaz interesatuta, bada denbora pixka bat, horietatik batzuk jasotzen aritu naizena. Eta pdf batean bildu ditut. Gehienak Biraoak. Nafarroan bilduak liburutik jasoak dira, eta han eta hemen entzun ditudan hitzak gehitzen aritu naiz. Bukaeran, Zarauzko zenbait hitz ere bildu ditut, jada galdu ditugunak, ezezagun zaizkigunak asko, Zarautz hizketan bildumatik jasoak gehienak.
Interesik izanez gero, hementxe duzu esku-eskura. Esanindarra, biraoak euskaraz
Wiki bat osatu beharko genuke akaso, elkarrekin biraoak biltzen eta osatzen joateko…
3 Iruzkin
Gazteleraz badute biraoen hiztegi bat wiktionaryn. Ez dakit info hori guztia horrela orri batean jarri ote litekeen. Baino ez litzateke idea txarra wikiarena ez.
Aurrena bestiakin aber “bukatzen” diagun… tarte bat hartuko diat…
Hi, gibelaundi! subscribe-to-comments plugiƱa jarri behar diok worpresai. Horrela blogean heuk erantzuten dukenean iruzkina utzi duen irakurleari ere email bat iristen zaiok. Pasako diat plugin horren itzulpen fitxategia.
Ibili nauk wiktionarin saltsan eta galdetu diat ea gaztelerazkoaren pareko bat sor dezakegun. Wiktionary:Biraoak orrian hasi omen gaitezke, ados baldin bahago… badakik.