(Bob Breweren argazkia, Unsplash)
Gaur erlategira joan naiz nire neskak bisitatzera. Aitortzen dut halako garai hotzetan kezkatuta joaten naizela, bizirik egongo ote diren buruan bueltaka. Kezka horiek badute bere arrazoia. Pasa den irailean sei erlauntza nituen, bixi-bixi guztiak. Baina irailetik azarora liztor asiarrek inoiz baino gogorrago jo zuten gure eskualdean, eta hiru erlauntza galdu nituen. Babes-sareak jarrita ere, liztor asiarrak gai izan ziren erlauntzetan sartzeko! Liztor asiar txikiagoak edo gazteagoak zirelako, akaso. Ezin sinistu. Gogorra izan zen bizi izandakoa. Nolako triskantza erlauntzak zabaltzerakoan… Bizirik jarraitzea lortu zuten erleek, bestetik, nola hala topatu nituen. Liztor asiarrak inguruan egonda, erleek ezin zuten irten, eta ondorioz, ezin janaririk lortu; erle gutxi eta ahulak nituen. Halako panoramarekin berriro azaldu zitzaizkidan kezkak: negua latza izanez gero, gai izango al dira udaberrira bizirik iristeko? Hauxe da azken aldian ohikoa bihurtu den Bidasoaldeko erlezainen kezka.
Behin erlategian, ez ditut erleak kanpoan topatu, espero bezala. Eguna eguzkitsua izan arren, hotza zegoen. Belardian izotza, eta erlauntzetan itzala oraindik. Tentuz, kaxaz kaxa joan naiz belarria alboan itsatsiz eta hatz-koskorrekin kolpe lehorrak emanez. Barruan zurrunbilorik ez… Eskarmentu gutxiko erlezainaren belarriaren eragina ote, edo ez dago erlerik hor barruan? Kezkak beste behin. Tira, tapak altxatu beharko. Banaka altxatu ditut eta… Bai! Hortxe nire ttikiak! Hiru erlauntzak bizirik daude, eta erleak, momentuz, mugimenduan eta urduri azaldu dira. Seinale ona, sasoian daude. Hustutako janari poltsaren gardentasuna aprobetxatuz, erleen gorputzak aztertu ditut. Ez dago barroaren arrastorik, eta hegalak osorik daude. Ondo! Santa Luzian egindako tratamenduak eragina izan du. Erleak gose zeuden, beraz, denbora eta tenperatura galdu gabe, janari poltsa jarri eta arin-arin itxi ditut tapak.
Pozik joan naiz. Momentuz bizirik daude, eta itxura polita dute aurrera jarraitzeko. Hala ere, poztasunak ez du iraupen luzerik izaten. Esperientzia handiko erlezain lagun batek aste honetan liztor asiar erreginak topatu ditu bere erlategian, erlauntzetatik 20 metrora, usteldutako enbor baten barruan. Nire erleak neguan bizirik irauteko borrokan dauden bitartean, liztor asiarren erreginak ere horretan dabiltza. Antza denez, liztor erreginak ernalduta zeuden, eta prest, hotzak pasa bezain pronto, haien txokoetatik irteteko eta habiak egiten hasteko.
Tamalez, erleak eta liztor asiarrak udaberrira bizirik iristea lortuz gero, balantzak uztailetik aurrera noren alde egingo duen ere badakigu: gure erleak berriro liztor asiarren menpe egongo dira. Ezin da errepikatu pasa den urte amaierako sarraskia. Aurrea hartu behar diogu liztor asiarrari, eta modu bakarra udaberrirako erreginekin akabatzea da. Ikusita urtaroak ez direla ohiko egutegia betetzen ari, prest gaitezen erlezainak hotzak amaitzen diren unean liztor asiar erreginak harrapatzeko. Izan ditzagun tranpak prest dagokion unean jarri ahal izateko eta inoiz baino eraginkorragoak izateko. Bada garaia gure erleak partidaren amaierara iristeko, bizirik eta garaile.
ERLEAREN SALBAMENDU SAREAn parte hartu.