Guajira penintsula eta Wayuu Herria

Atalak: Egunerokoa, Kolonbia, Venezuela

Guajirako hondartza bat eta atzealdean Wayuu Herriarentzat sakratua den Kamachi mendia.

Kaktusek eta zuhaixka arantzadunek zipriztintzen duten lautada mugatua da Guajirako penintsula. Patagonia eta sabanaren bakartasun basatia ekartzen dizkidate gogora bertako paisaiek. Baina leku hau berezia egiten duen gauza bakarra ez da idortasuna, baizik eta Wayuu Herria.

Arawak indigena multzotik datoz wayuuak. Euskaldunak bezala, bi estatutan daude bereziak, Kolonbia eta Venezuela artean hain zuzen ere. Kolonialismo espainiarrak ez zuen sekula mendean hartu ehiza eta arrantzaz bizi zen herri hura. Paradoxikoki, Kolonbia eta Venezuelako kriolloek independentzia erdietsi zutenean, wayuuak estatu berrien logikan sartzera behartuak izan ziren. Nolanahi ere, gaur egun Wayuu Herriak nolabaiteko autonomia erdietsi du Kolonbia eta Venezuelan.

Cabo de la Vela herrixka ur azpian.

Modernitateak euren bizitza estiloa nabarmen aldatu duen arren, euskaldunen kasuan bezala, wayuuentzat nortasun ezaugarri garrantzitsua da hizkuntza. Guajirara hurbiltzen diren Kolonbiako turista askok wayuuak oso itxiak eta jatorrak ez direla diote. Gazteleraz bakarrik mintzatzen diren kolonbiar horiek, ez dute ulertzen zergatik wayuuek ez duten gustoko gazteleraz hitz egitea. Kontu horretaz ibili naiz diskusioan Pasto, Kolonbiako hegoaldean, Ekuadorreko muga ondoko neska batekin.