Titi’kaka irla
La Paz kutsatu eta zaratatsutik ez urrun Titikaka lakua dago, munduan altuera handienan kokatua dagoen ur gozoko lakua. Kostaldetik gertu aimarek Titi’kaka bezala ezagutzen duten Eguzkiaren irla aurkitzen da. Litekeena da irlaren izena Titi (puma) eta Kala (harkaitz) izenen bat-egitetik etortzea. Horrezgain bada lakuaren itxura satelitetik pumarena dela esaten duenik. Irla inken aztarnez betea dago eta haien ondorengoen komunitate ketxua eta aimarak bizi dira. Garai batean nekazaritzatik...
Read MoreAimara Herria
Aimarak Boliviako herri indigena nagusietako bat dira. Evo Morales aimaratzat aldarrikatu zuen bere burua presidentzia bereganatu zuenean 2006ean. Egia esan Evo Moralesek ez du aimara hitz egiten eta askorentzat bere burua aimaratzat aurkeztu izana marketin politikoari zor zaio. Estrategia politikoa ala jatorri indigenen aldarrikapena, Evo Moralesek aimara herriarentzat garrantzi historiko handiko Tiwanaku aztarnategiko Akapanako piramidean zin egin zuen presidente kargua. Ordura arteko...
Read MoreIskanbila La Pazen
La Pazeko zerua suziriek estalita dute azken aldian. Egun osoan zehar behin eta berriro entzuten dira leherketak. Evo Moralesen gobernuari zuzendutako protesta doinuak dira horiek. Lan sektore guztietatik iristen zaizkio kexak gobernuari. Txarrerako ala onerako Evo Moralesen gobernuak bigarren legealdiari ezegonkortasunez eman dio hasiera. Arazo horiek gobernuak hartutako erabaki batzuetan dute iturria, esaterako atzera bota behar izan zuen gasolina prezioaren igoera. Atmosfera hori antzematen...
Read MoreCochabambara goaz lagun!
Ordu bat eta erdi lehenago iritsi da Cochabambara ekarri nauen autobusa. Sorpresa galanta hartu dut. Goizko 5ak eta ilun oraindik. Hala ere saltzaileak dagoeneko gauari bizia ematen dabiltza gosari beroak eta egunkariak jendeari eskaintzen. Argitzen hasi bezain pronto noraezean ibili naiz kaleetatik eta bakarra ez naizela jakiteak lasaitu nau. Mantal zuria jantzita eskolara doazen gazteen artean bidaiari iritsi berriak aurpegia iturrian garbitzen ikusi ditut. Goizeko 8ak ematear zirenean...
Read MoreHaur langileak Sucren
Estilo kolonialeko eraikin ederrez dago betea Sucre. Nire arbaso andaluziarren herriak ekartzen dizkit gogora. UNESCO ondarea izendatua, Boliviako hiriburu konstituzionalean bidaian euskaldunekin topo egin dudan lehen aldia izan da. Kilometro askotxo neramatzan euskaldunekin gurutzatu gabe. Kasu honetan Donostian irakasle-eskolan dabiltzan hiru neskarekin ibili naiz berriketan. Euskal Herrian ikasi baina Sucrera praktikak egitera etorritakoak dira. Esperientzia aparta izaten ari direla iruditu...
Read MoreDeabrua gutarra da
Potosi Cerro Rico mendira doan aldapa polit luze bat baino ez da. Hiria meatzari estuki lotua dago. Aberastasun iturri espainiar erresumarentzat meatzeak milaka eta milaka pertsonen biziak irentsi zituen eta irensten jarraitu nahi duela dirudi. Paradoxikoki gaur egun biziraupen iturri izaten jarraitzen du Potosiko lagun askorentzat. Ezin daiteke esan 500 urte geroago herriak meatzari bizkarra ematen dionik. Turistak gure partetik badirudi ez ditugula mugak. Meatze barrura bisita arriskutsua...
Read MoreAintzira gorria
Txile gertu dugu eta ziztu bizian trafikanteen kotxeak pasatzen ikusi ditugu. Gu honaino ekarri gaituena berriz gorri koloreko aintzira bat da. Alga batzuek ematen diote kolore gorria aintzirari eta zeru urdinak eta borax metaketa zuriek paisaia postal koloretsu batean bihurtzen dute. Hori gutxi ez balitz, flamenko taldeak beste planeta batean sentiarazten dute bidaiaria. Mundu galdu horretan jarraitzen dugu isilik.
Read MoreUyuniko gesaltza
3.653 metrotara dago munduko gesaltza handiena. Udaran euri jasek gesaltza ur azpian harrapatzen dute aste batzuez. Halaxe topatu dugu guk gesaltza 10 zentimetro ur azpian. Dirudienez urtaro hau gatza bizibide dutenentzat garrantzi handikoa da. Urak lurrean gogortua dagoen gatza ateratzen du azalera. Bat-bateko lakua lurruntzen denean langileak sortzen diren gatza mordoak bil ditzakete eta fabrika zaharkituetara eraman. Gatza biltzen lan egiten duten familientzako tamalez lan gogor horretatik...
Read MoreBizien trena
Atzo Boliviara sartu baino lehenago dagoen azken herri brasildarrean, Corumba atseginean, bakarka bidaiatzen genbiltzan sei bidaiari elkartu ginen beharrez: Alison (australiarra), Arthur (israeldarra), Kenny (flandiarra), Klaus (brasildarra), Javier (galiziarra) eta ni. Batzuetan xelebrea eta nekagarria gehienetan izaten ari da gure arteko komunikazioa, une oro zer gertatzen ari den guztiek ondo ulertu dezaten gazteleraz, ingelesez eta portugesez errepikatu behar ditugu kontu guztiak. Nazio...
Read MoreRio de Janeiroko oihana
Munduko hiri politenetakora iritsi berri naiz, sentsazio berriak zaharrekin nahastu zaizkit. Rio de Janeiroko galtzadarriek eta muinoetara igotzen diren tranbia horiek Lisboa ekartzen didate gogora. Hala ere, Riok badu Lisboak ez duen zerbait: hiriak badia berde ikusgarrian ditu landatuak bere hormigoizko eraikinak. Gaspar de Lemos konkistatzaile portugesak 1502an topo egin zuen badiak gaur egungoa baino ikusgarriagoa izan behar zuela pentsatu dut. Rio de Janeirok zirrikitu ugari ditu mendien...
Read More
Iruzkin berriak