Xenofoboa eta negatibista

Atalak: Sailkatu gabea

Xenofoboa zer den badakit: Atzerritarrekiko gorrotoa edo arbuioa sentitzen duen pertsona, edo, ezaugarri hori atzerritarrak gorrotatzen dituenarena da. Amen! Nik ez dut neure burua horretan ikusten.

Ez dakidana da negatibista asepzioa egon dagoen gaztelaniaz. Izan ere, neuk asmatutakoa dela esango nuke, hots, negazioaren aldeko aktibista izango litzateke negatibista. Hiztegiari gainbegirada bat eginda, hauxe dio negatibistari buruz: Nahaste oposizionista desafiogilea honela definitzen da: jokabide oposizionista, negatibobista, desafiatzailea, desobeditzailea eta ostikaria. Amen! Desafiatzaile bai, desobeditzailea ere bai. Hortik gora, ni neu ez, behintzat.

Kalifikatibo deskalifikatzaile hauek biak erantsi diote Argiako zenbait kidek jada aspalditxotik dudan termino itsusien kurrikulumari.  Milan Kunderaren zirkulu itogarria (Irria eta Ahanzturaren liburuko teoria) gero eta txikiagoa da; biribilketak aurrera darrai zirkuluan, halere, dantzan jarraitzeko eskubide eta monopolio bakarra haiena bailitzan, zirkuluegileena, alegia

Zergatik uste dute aldizkarikoek ni xenofobo eta negatibista naizela? Ez ote dute izkutuan izango beste arrazoi eta motiborik azaleratu nahi ez dutena?

Bada, ni xenofobo eta negatibista ei naiz bi artikulu hauengatik, batez ere, aldizkarian argitaratu zirenak aldi desberdinetan: “Agur, Euskal Herria” (2019-09-08) eta “Erria txikota eta euskara batua” (2014-09-30).

Baga. Lehen iritzi artikulu horregatik xenofoboa naizela uste dute eta, bigarrenagatik, negatibista: Agur, Euskal Herria artikuluan hauxe nabarmentzen du aldizkariak letra handiz eta gorriz: “Euskal Herria gizarte mestizoa da, espainiar eta frantziarrez hornituta, gehi egun eta aurrerantzean herriratzen jarraitzen duten emigrante onartu beharrekoekin. Mestizaia geldiezinak eta mendeetan zehar emanak ez digute nahiko genukeen Euskal Herria eratzen laguntzen”. Hauxe idatzi nuen, besterik ez. Euskal Herria mestizoa ez denik ezingo da ukatu, ezta? Baina ez hain zuzen ere arraza kontuagatik, baizik eta ikuspuntu kulturaletik. Eta bestela ere bai. Gure herrian  euskaldunak bizi gara, espainiarrak, Errumaniakoak, hegoamerikarrak, marokiarrak, palestinarrak, ukraniarrak, moldabiarrak , senegaldarrak. Espainia bat eta bakarra eta hizkuntza bat eta bakarrararen aldeko espainiar zaleek , diot artikuluan, deus gutxi aportatzen diote nik nahiko nukeen Euskal Herri, independiente, soberano eta euskaldunari. Eta kanpotik, atzerri urrunetik datozen pertsonak, miseriak, goseak, gerrak eta biziraupenak bultzatuta honetaratuak, beso zabalik hartu nahi eta behar ditugunak, haiek ez baitatoz guri ezer kentzera. Gurean integratzen dira Espainiako edozein tokitan integratu egingo balira bezala. Hizkuntza bakarra (gaztelania) eta nazio bakarra (Espainia) ezagutzen dute. Kontuan hartu behar dira, bestalde, Euskalerrira etorri diren kanpotar batzuk ere era konszientean integratzen direla gurean, interesatu egiten baitira non dauden eta zernolako gatazka bizi duen Euskal Herriak Espainia zein Frantziarekin. Eta euskara ikasi eta erabiltzen dute, seme-alabak ikastolara eramaten dituzte. (Xenofobia)

Biga. “Erria txikota eta euskara batua”. Negatibista izatearen arrazoi da artikulu hau antza. Hauxe diot bertan: “Ez dago amaren seme-alabarik hau ulertuko duenik (Saria hausiya zekarkiñe/marian sartuko omen ditun/eokieran, bi mila baixkiñe,/beatzik alden palota abitu./Etzion guk konpondu ezinik/Baño lanai gor ekiñ aurretik/Saria zabaldu ertza danetik/Eztiñau ber joskura okerrik/MUTILLOYAN AMARRATUTA/ZENBAT LEZAKE KONTA…/AITU, MUXU BOTA/ABITZEA GUAZTIK, ERRIA TXIKOTA!!/Arrai tokin aberi zikiña/Hogei brazan tarrata garbiya…/MUTILLOYAN AMARRATUTA/ZENBAT LEZAKE KONTA…/AITU, MUXU BOTA/ABITZEA GUAZTIK, ERRIA TXIKOTA!!), Orioko bertako biztanle euskaltzalerik ez bada. …..”Ondorioz, euskara (batua) gero eta zokoratuago ari gara egiten, euskalkiek duten garrantzia eta ezinbestekotasunaren mesedetan, euskararen (batua) elikagai direlakoan. Eta urteak joan eta urteak etorri, belaunaldiak joan eta belaunaldiak etorri, eta normalizazio bidean barik, zabaldu eta ugaritu beharrean, gero eta lokalagoa, baztertuagoa eta aho-mintzotik urrunduago dago euskararen (batua) ibilbide arantzatsua…… Denontzat euskara bat eta mundu guztiak ulertzeko modukoa indartu behar dugu, gizarte maila eta estamentu guztietan. Bestela, “1968ko Arantzazuko bilera hark” ezer gutxirako balio izan duen sentsazioarekin biziko gara beste ehun urtean ere. Eta politikagintzan bezala, hizkuntzan ere aurrera egin beharrean, atzerantz arrapalada bizian egiten ari garen sentsazio mingots garratzak aho-sabaia ustelduko digu…… Badakit: murgiltze linguistikorik ez izateak, euskarari prestigio ez emateak, lege aldetik babesik ez izateak eta beste hainbat faktore exogeno eta endogenok (hedabide erdaldunen eragina; euskaldunok dugun joera amorratua gaztelaniari prestigio emateko) kalte baino ez dio egiten gure hizkuntzari” (Negatibista)

Kasu bi ala bietan, xenofobo barik, negatibista baino, errealista naizela uste dut. Baina jakina, dena da itsasoa ikusten dugun kolorearen araberakoa. Batek botila erdi hutsik ikusiko du eta, besteak, ordea, erdi beterik. Egoeraren analisia egiteak, enpirikoki arrazoitua, gainera,ez du esan nahi zu ukazioaren aktibista zarenik. Eta bai, ordea, zure analisi errealistaren bitartez, zenbaitzuei hausnarketarako gonbidapena egiten diezula egoeraren zehaztasunak emanda.

Nire idatzietan agertu nahi dudan mezua argia delakoan nago. Jendarte pentsalaria nahi dut xaxatu, akuilatu: Euskara maite dutenak nahi ditut limurtu nik ikusten dudan errealitatearen irudiaz jabe daitezen, errealitatearen alde izkutu hori begien bistan jarriz.  Establishment-etik datorrenak ez gaitzala itsutu saltzen duten koipeztatutako urdaiazpikoarekin.

Aldizkarikoek esan beharko dute diru laguntzen bidez sisteman integratuak izateak, asimilatuta egoteak, politikoki zuzen izateak eta ilargiaren alderik argiena baino ez erakusteak merezi duten duintasunez iraunarazteko.

Euskal kulturalen malurak ez datoz soilik establishment-ak euskal kultura folkloretzat hartzeagatik. Kulturgile gutxiagotuek eurek beraiek sortutako sare zirkular itxi eta itsuak, kuadrillakeriak eta txokokeriak badute erantzukizunik ere euskal kulturaren endekapen horretan.