Hasiera »
Albako Haizeaken bloga - Albako haizeak
Albako haizeak
Eskoziarrek, irailaren 18an, galdera bati erantzun beharko diote: Eskoziak estatu independente bat izan behar du? Blog honetan prozesu honetako gora-behera guztiak jorratzen saiatuko naiz, Euskal Herrian izan dezakeen eraginarekin ere lotuz.
Azken bidalketak
Iruzkin berriak
- Aitor Agirrezabal(e)k Soberania defizita bidalketan
- Xabier(e)k Soberania defizita bidalketan
- iker(e)k Euskal doinuak Edinburgon bidalketan
- Kalea da erronka | Albako haizeak(e)k Independentziarako hedabideak, hedabideentzako independentzia bidalketan
Erreferendum demokratikoa?
2014-09-08 // Eskozia // Iruzkinik ez
Asko irakurri dut azken aste hauetan erreferendumak suposatzen duen demokrazia ereduaren inguruan. Bi alderdien arteko telebista debateak ikusi eta hedabide edo sare sozialetan goraipamen pila Erresuma Batuak erakutsi omen duen heldutasun politikoari.
Ez nentorren bat baieztapen hauekin. Egia da, erreferenduma sekulako aukera dela demokratikoki eskoziarrek zer izan nahi duten erabakitzeko, demokratikoki euren etorkizuna eraikitzeko, baina jokoa demokraziatik gero eta gehiago aldendu da. Azkena, atzo. Sunday Times egunkariak azaleratu zuenez, Baiezkoa lehen aldiz agertu da inkestetan aurretik. 51% independentziaren alde, %49 Erresuma Batuan mantentzearen alde. Eta Londres urduri ipini da.
David Cameron, premier britaniarra
Ez ziren 12 ordu pasa eta George Osborne EBko finantza ministroak, BBCri eginiko adierazpen batzuetan, datozen egunetan botere eskaintza berri bat proposatuko duela iragarri zuen, Eskoziak ezetz bozkatzekotan, noski. Bi urte dira erreferendumaren data ezagutzera eman zenetik. Eta 10 egun soilik geratzen direnean tamaina honetako proposamen bat luzatzea debate demokratikoaren zantzu guztiak desegin ditu. Are gehiago, jendea posta bidez bozkatzen hasi denean.
Aspalditik espero zen David Cameronen azken mugimendu bat, baina inongo lotsarik gabe, galtzaile ematen dituen lehen inkestatik ordu gutxitara, bozka eman behar dutenak horrela nahasten saiatzea oso “demokrazia” arraro batena da. Txukun esatearren. Premier britainiarra ez da kanpainan gehiegi azaldu, baina denek argi zeukaten azken uneko mugimenduren bat egingo zuela. Ez noski Eskozia “salbatzearren”, baizik eta bere burua sorbalda gainean mantentzearren. Eskoziaren independentziak bere gainean izan dezakeen kostu politikoa neurtezina izan liteke eta.
Eta hau nahikoa ez baldin bada, galdetu lagun irlandarrei, edo Margaret Thatcher oraindik pairatzen ari den Glasgowko jendeari, zein den Londresen demokrazia maila.
Erabakitzen duen herria herriago bihurtzen da
2014-08-19 // Eskozia // Iruzkinik ez
Hilabete, 30 egun besterik ez eta Eskoziak bere biziko erabakia hartzeko eguna izango du. Ez daukat ideiarik egun horretan eman daitekeen emaitzaren inguruan. Eta esango nuke inork ez duela batere argi. Kontrakoa dioenak…
Mila aldiz erantzun diot galdera berari: “Zer gertatuko da?”. «Ez dakit». Erantzun argia. Inkestak bi norabide desberdinetan mugitzen dira, bi bide ezberdinetik datozen moduan. Alde batetik, hedabide unionista guztiek oraindik alde zabala ematen diote Ezezko bozari, nahiz eta Baiezkoa gerturatu eta gerturatu dabilen. Bestetik, Radical Independence Canpaignek burututako Mass Canvass edo atez-ateko galdeketetan, aldea nabarmena da independentziaren alde. Azkenik, Panelbasek egindakoak Ezaren alde agertzen dira oraindik ere, baina oso alde txikiarekin. Hauek izan litezke azken emaitzara gehien gerturatzen direnak, eta alde batera edo bestera izan, alde txikia izango dela eginen nuke apustu.
Alex Salmond eta Alistair Darling, abuztuaren 5eko debatean (Argazkia: express)
Baiezkoaren aldeko gorakadak bi pizgarri izan ditu azken aldian. Lehena, iragan abuztuaren 5ean Alex Salmond premier eskoziarrak eta kanpaina unionistako burua den Alistair Darlingek burututako telebista debatea (datorren astelehenean, hilak 25, bigarren bat izanen dute, BBCko kameren aurrean). Azkena, aste honetan bertan piztu den debatea, Osasun Zerbitzu Nazionalaren (NHS) inguruko eztabaida eta Ezaren garaipenak osasun zerbitzu publikoen galera ekar dezakeela.
Ezetza gailendu liteke? Noski. Hori diote inkesta gehienek. Eta Baiezkoa? Noski. Aurrera pauso handiak eman dituzte eta inkestetan agertzen ez den jende asko joanen da irailaren 18an bere bozka ematera.
Hala ere, ideia garbi bat atera daiteke. Ateratzen dena aterata, independentziak bere bidea jarraituko du. Bozka batekin edo bestearekin independentziaren bidea ez da irailean amaituko. Galdeketak jende berri asko erakarri du politikara eta bere herria eraikitzeko lanetara, eta masa horrek, 2014an ez baldin bada, 2016an eraikiko du independentzia. Argi daukadan gauza bakarra da hau. Eskoziak hartu duen bideak ez daukala atzera bueltarik eta lehenago edo beranduago estatu independente bat izango direla.
Gainera, legazpiar batzuen erruz (D-Pintxos) Euskal Herriak oihukatzen duen moduan, “Erabakitzen duen herria herriago bihurtzen da”.
Ezkutuko kanpaina Commonwealth jokuetan
2014-07-25 // Eskozia // Iruzkinik ez
Atzo ekin zioten Glasgown Commonwealtheko jokoei. Uztailaren 3a bitarte Eskoziako hiriburu ekonomikoak Commonwealtheko 53 herrialdeen arteko lehiak hartuko ditu, erreferendumerako bidean eten bat suposatuko duelarik. Edo ez?
Kanpainaren alde bateko zein besteko politikariek hasieratik adierazi dute ez dutela kirol lehia hau borroka politikoan bihurtu nahi. Nick Clegg liberal-demokratak hala adierazi zuen: “Zenbat eta politika gutxiago jokuetan, bereziki erreferendumaren inguruko politika, hobe”. Zentzu berean mintzatu zen Alex Salmond premier eskoziarra: “Jokuetan murgilduko gara egun hauetan, usted dut hau dela eskoziako herriak nahi duena”.
Connie Ramsay judolaria independentziaren alde agertu da
Hitzak hitz, irailaren 18ko data buruan dute irletako biztanle gehienek eta kanpaina ez da jokoetatik at geratzen ari. BBC kateak honela zioen: “Eskoziak independentziaren alde bozkatuko balu, etorkizuneko mundo mailako txapelketetan talde xumeekin aurkeztuko lirateke, Erresuma Batuarekin izan duen elkartasun arrakastatsuari amaiera jarriz”. Mesprezuaz haratago, nahiko kutsu politikoa duen adierazpena.
Era berean, eskoziako gobernuak, independentzia lortzekotan, eskoziar kirolariek jasoko dituzten laguntzak jakitera emateko aprobetxatu ditu egun hauek. UK Sportek gobernutik jaso duen 373 milioi liberetatik %10 egokituko litzaiekela adierazi du Shona Robinson Eskoziako Kiroletarako idazkariak.
Kanpaina liderrek badakite aspalditik, inkestak hain parekatuta daudenean, Commonwealthetako jokoak oso garrantzitsuak izan daitezkeela balantza alde batera edo bestera bultzatzeko bidean. Hitzetatik haratago, emaitzek, keinuek edo ikurrek paper nagusi bat izanen dute hurrengo egunetan.
Politikarien presentzia nabaria izango da Glasgown, baina teorian kirolariak izango dira begiradak bilduko dituztenak. Eta hauetako batzuk ez daude ixilik egoteko. Connie Ramsay judolari eskoziarrak argi bota du: “Eskozia independentea ikusi nahi dut eta gure burua gobernatu”.
Eserlekuetatik hamarkadak daramatzate kirola eta politika uztartu behar ez direla adieraziz, hala ere, Commonwealth jokoak bezalako kirol jaialdi batek suposatzen duen lehiatila zabala suposatuta, 10 eguneko kanpaina subliminal intentsiboa biziko dute Glasgown.
Soberania defizita
2014-06-23 // Eskozia // 2 iruzkin
Eskozia demokraziaren inguruko debate batean sartuta dago leporaino. Herritarrek erabakiko dute irailean Erresuma Batuaren parte izaten jarraitu edo euren bidea eraiki. Eztabaida termino ekonomikoetan oinarritzen ari bada ere, ikuspuntu sozialak eta demokratikoak ere pisua beharko du izan emaitzan.
Iragan astean, Nicola Sturgeon eskoziar lehen ministro ordeak Eskozia independenteko konstituzio zirriborroa aurkeztu zuen. Txostena autodeterminazioan oinarritzen da, eta 3. artikuluak hala dio: “Eskozian jendeak autodeterminaziorako eskubide soberanoa dauka eta baita era librean zein Estatu forma nahi duten eta nola aginduak izan nahi duten erabakitzeko ahalmena”. Aldiz, 9. puntura iristean zera aurkitzen dugu: “Elizabeth Erregina izango da Estatu Buru”. Eta postu hau bere ondorengoek jasoko dutela azpimarratzen da.
Orain arte debateak Londresen eskuetan jarraitzeak hezkuntzan, lan baldintzetan edo eskubide sozialetan suposatzen zuen defizit demokratikoa nabarmendu du. Zein da herriaren soberania Estatu Burua konstituzio batek inongo herri galdeketarik gabe erabakitzen duenean? Ez al da hau defizit demokratiko handia?
Soberania konstituzionala herriarena izan dadin herriak berak erabaki beharko luke Estatu Burua. Bestetik, onartzen zaizkion “herentziazko pribilegioak” eta “Erregeen jainko eskubideak” ez dute tokirik demokratikoa deritzon konstituzioan. Eskoziarrak “Bere Maiestatearen subjektu” bezala definitzen ditu.
Kanpaina hasieratik Eskoziako Alderdi Sozialista eta Radical Independence Canpaign izan dira eskoziar errepublika baten alde argi mintzatu diren bakarrak. Egia da independentziak Eskozia ezberdin bat eraikitzeko aukera emanen diela, baina Erreginaren irudia mantentzeak mina egin diezaioke eskaintzen ari diren eredu demokratikoari.
Ingalaterrak ozen abesten du “God Save The Queen” (honek beste testu askotarako ematen du…) eta “Bizitza luzea Erreginari!” oihukatu (hau betetzen ari da), baina demokraziara egiten ari diren bidean Eskoziak hobe luke bide bazterrean uztea. Agian erreferenduma irabazi osteko debatea da, baina berandu baino lehenago hartu beharrekoa. Eskoziar lagun batek esan zidan bezala, Berri Txarraken hitzak probestuz: “Garaipenaren ondotik hasiko baita guretzat benetako guda”.
Bi tanta ezberdin
2014-06-03 // Eskozia // Iruzkinik ez
Normal
0
21
false
false
false
EU
X-NONE
X-NONE
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:”Tabla normal”;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:”Calibri”,”sans-serif”;
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-language:EN-US;}
24 ordu pasa dira espainiar Estatuak erregerik ez duela, eta munduak aurrera darrai. Estatuko hiriburu guztietan atzo kontzentrazioak izan ziren monarkiaren jarraipena edo ez erabakiko duen erreferendum bat eskatuz (Euskal Errepublikarako autodeterminazoa eskatzen zutenak ere Hego Euskal Herrian). Baita ere munduko beste hainbat hiritan ere. Edinburgo kasu, non 100 pertsona inguru bildu ziren.
Eta Eskozian ere badute erregina. Eta erreferendumean gertatzen dena gertatzen dela ere, izaten jarraituko dute. Isabel II.a Commonwealtheko 16 estatuetako estatu-buru da gaur egun. Eskozia 17.a izan daiteke.
Isabel II.a, Commonwealtheko 16 estatuetako erregina
88 urte bete berri apirilean eta abdikazio hitza ez da existitzen. Semeak, Charles printzeak 65. 65 urteko printzea ez da pelikuletakoa. Eta honen inguruan ere barre ugari egon ziren (Espainiar Estatutik berri entzutetsuak iristen diren bakoitzean errepikatzen da fenomeno hau).
Beno, harira. Gauza da eskoziarrek haien erreginatzat dutela Isabel II.a eta independentziak hau ez lukeela aldatuko dio kanpaina soberanistak ere. Hori bai, azaroan aurkeztutako Independentziaren Liburu Zurian argi uzten zuten hau horrela izanen dela eskoziarrek hau nahi duten bitartean. Behin independenteak izanda, eskoziarrek erreginaren irudia erreferendum baten bitartez onartzeko aukera izanen dute, hala eskatzen badute. Dena den, zaila da horrelako erreferendum batera heltzea. Irlaren iparraldean oso berekotzat dute erregina eta gehiengo handi batek ez du Britainiar Inperioko sinbolo gisa ikusten. Bada zein feminismoaren garaipena irudikatzen duela dioenik ere…
Kanpaina hasi zenetik Radical Independence Canpaign izan da baiezkoaren kanpainaren barne Errepublika Eskoziar baten alde garbi mintzatu den bakarra eta atzo ere elkartasun mezua helarazi zioten Euskal Herriari, Herrialde Katalanei eta Espainiar Estatuko gainontzeko herriei. “No tenim Rei. A por la tercera. Euskal Errepublika” idatzi zuten. Euren sortze agirietan argi utzi zuten kororik gabeko Eskozia independente bat nahi dutela. Errepublika sozialistarako bidean, erreferenduma lehen pausutzat hartzen dute.
Normal
0
21
false
false
false
EU
X-NONE
X-NONE
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:”Tabla normal”;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:”Calibri”,”sans-serif”;
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-language:EN-US;}
Erregina erregina izanen da irailean ematen den emaitza ematen dela ere, baina erreferenduma egiteko normaltasun demokratikoa ematen den bezala, guztiz onartuta dago eskoziarrek kororik nahi ez dutela erabakitzen duten egunean ez dutela kororik izanen. Euskal Herria eta Eskoziako kasuak, bi tanta ezberdin.
Euskal doinuak Edinburgon
2014-05-19 // Eskozia // Iruzkin bat
Normal
0
21
false
false
false
EU
X-NONE
X-NONE
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:”Tabla normal”;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:”Calibri”,”sans-serif”;
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-language:EN-US;}
Eskoziako euskal diasporak asteburu honetan Euskal Jaia ospatu du Edinburgoko kaleetan. Euskal errealitatea eta kultura bertakoei zein bertan bizi diren beste nazio batzuetako jendeari gerturatzea zuen helburu ekimenak, eta baita lortu ere.
Ostiral eta larunbatean banatu zen ospakizuna. Ostiral arratsaldean Gazta Zati Bat dokumentala proiektatu zen, eskoziar eta euskal kasuak lotzen dituela aprobetxatuz, erabakitze eskubidearen inguruan eztabaida sortze aldera. Momentu honetan, oroigarri berezi bat Luix Katarainentzat, proiekzioaren erdian iritsi bait zitzaigun zendu zenaren berria. Mila esker Luix!
60 pertsonatik gora elkartu ginen dokumentalaz gozatzeko eta honen osteko hitzaldia entzuteko. Euskal Herritik iritsitako Iker Goñik eta Nora Otxoak (Gure Esku Dago), Herrialde Katalanetako Guillem Carles Santacana (Assemblea Nacional Catalana d’Escòcia) eta Cat Boyd eskoziarra (Radical Independence Canpaign). Euskaldunek, gainera, gazta zati handi bat ekarri zuten bertakoek dasta eta indarrak har zitzaten.
Guillem Carles Santacana, Cat Boyd eta Nora Otxoa ostiraleko hitzaldian
Hizlari bakoitzak bere kasua azalduta Cat Boyd eskoziarrak eraman zuen txalo zaparradarik handiena euskaraz hasi zenean: “Bilbon bizi izan nintzen bi urtez eta nire bihotzaren zati bat beti egonen da Euskal Herrian”. Berak eman zion amaiera ostiraleko egunari, eta garagardoek triskantza gehiegi sortu aurretik egin genuen euskaldunek ihesi etxera.
Larunbata genuen aurretik. Luzea eta gogorra bezain polita. Herri kirolak, musika edota herri bazkariak osatzen zuten eguneko egitaraua. Baina, honen guztiaren aurretik, bazen lan-talde handi bat (ez zenbakiz) zeinek sukaldean orduak sartu zituen goizeko lehen uneetatik. Herri kirolak Edinburgo erdiguneko parke handi batean ospatu ziren, eta jendearen ikusmina erakarri ere. Soka-tira, zaku lasterketa, txingak edo koxkolek izan zuten euren tokia. Ez ginen euskaldunak soilik. Espainiar Estatuko leku desberdinetatik, eta munduko hainbat puntatik iritsitako jendea bildu genuen. Zelanda Berria, Alemania, Grezia, Herrialde Katalanak, Galiza eta, noski, Eskozia.
Bazkarian 140 pertsonatik gora elkartu ginen
Hainbeste jende bildu zen, zein aurreikuspen guztiak hautsi ziren. 130 pertsonatik gora elkartu ginen bazkaltzeko. Sekulako garaipena. Ez ziren bertsoak, dantzak eta musika faltatu. Dena, ardo, sagardo eta garagardoarekin ongi konbinatuta. Hemendik aurrera gertatutakoak musika soinupean istorioaren B orrialdean geratuko dira.
Bi hilabetetako lanak fruitua eman zuen eta jendearen gogoa berpiztu. Herrialdeek euren etorkizunak erabakitzeko, eta etorkizun hau lau haizetara zabaltzeko duten eskubideak bultzada zabala jaso zuen Edinburgoko kaleetan. Eta asteburu guztian guda oihua izan duguna errepikatze aldera… Gora gu ta gutarrak!
Ultraeskuindarren nahigabeko bultzada independentziari
2014-05-02 // Eskozia // Iruzkinik ez
Normal
0
21
false
false
false
EU
X-NONE
X-NONE
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:”Tabla normal”;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:”Calibri”,”sans-serif”;
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-language:EN-US;}
Hiru astetan Europako Parlamenturako hauteskundeak ospatuko dira eta Eskozia eta Erresuma Batuaren arteko haustura are eta nabarmenagoa egin liteke data honen ostean.
Inkestek diotenez, Ingalaterran UKIP (Erresuma Batuaren Independentziaren Alderdia) alderdi ultraeskuindar eta antieuropearrak irabaz litzake hauteskundeak gobernuan dauden kontserbadore eta liberal-demokraten aurretik.
Nigel Farange, UKIP alderdiko burua. (Argazkia: STV)
Alderdi burua, Nigel Farange, indarrez iritsiko da hilaren 25eko bozka egunera. Aurreko mendearen hasieran Laboristak parlamentura iritsi zirenetik, inor ez da horrelako indarrez sartu britainiar politikan. Alderdi nazionalistatzat definitzen du bere burua, nazioa Erresuma Batua dela aldarrikatuz. Aldiz, bere jarraitzaileen artean, desberdintasun handia dago Ingalaterran eta gainontzeko nazioetan.
Londresen Europar hauteskundeak irabaztetik gertu ibiliko bada, Eskozian edo Galesen ez du ia babesik jasoko. Eta honek, erlazio zuzena izan dezake Eskozian ospatuko den erreferendumarekin.
Bi errealitate ezberdinek, berriz ere, aurrez aurre eginen lukete talka. UKIP Eskoziaren independentziaren aurka dago, baina Ingalaterran irabazteak, eskoziar asko bultza litzake beste bide bat hartu eta independentziaren alde egitera. Aldea ez da handia, eta edozein puntuk eman diezaioke independentziaren aldeko kanpainari behar duen azken bultzadatxoa.
Migrazio politika guztiz kontrakoak aurkeztu dituzte mugaren alde batean eta bestean. UKIPek hauen eskubideak eta kopurua murriztu nahi dituen bitartean, Eskoziako gobernuak aukerak eta laguntzak eskaini nahi ditu migrazioa bultzatze aldera. Honetaz gain, alderdi ultraeskuindarra Europar Batasunaren aurka agertu da, eta Erresuma Batua klub horretatik irteteko erreferendumaren aldeko apustua egin du. Eskozian aldiz, independentziaren aldeko kanpaina ofizialaren diskurtsoaren parte garrantzitsua da EBean mantentzea.
Modu honetan, SNPk (Eskoziako Alderdi Nazionalak) “Markatu Eskozia Europan” kanpaina jarri du martxan maiatzaren 25eko hauteskundeetarako, baina iraileko erreferendumari begira, ultraeskuindarrek Ingalaterran emaitza on bat lortzea izan daiteke independentziaren aldeko emaitzarik indartsuena.
Kalea da erronka
2014-04-14 // Eskozia // Iruzkinik ez
Normal
0
21
false
false
false
EU
X-NONE
X-NONE
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:”Tabla normal”;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:”Calibri”,”sans-serif”;
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-language:EN-US;}
Atzo, Eskoziako lurretatik milaka kilometrotara, Etxarri Aranatzek Euskal Herriko lehen herri galdeketa burutu zuen. Duela ia bost urte Arenys de Munt herri katalanak irekitako prozesuaren pare, bide berri bat marraztuz.
Bozen emaitzetatik haratago, kaleak irabazi zuen beste behin. Aldarrikapen jai eguna izan zen atzokoa. Goizean goizetik, 25 hedabide eta 40 kazetari baino gehiagok jaso zuten euren kredentziala eta milaka pertsona, etxarriarrak zein Euskal Herriko beste punta askotakoak, gerturatu ziren bertako giroaz gozatzera.
Eta zer erlazio du honek Eskoziarekin? Ezer gutxi. Hori da arazoa. 700 urte eta gero historiari buelta ematea eskura dute eskoziarrek, euren eta euren ondorengoen oraina eta etorkizuna eraikitzeko aukerarik onena begi bistan dute. Eta kalea? Kalea hutsik dago.
Eskoziar erreferendumaren prozesua klase politikoak soilik bizi duen zerbait da. Salbuespenak salbuespen (Radical Independence Canpaign), maila politikotik at ez dago independentziaren aldeko ez kontrako inongo jarduerarik. Hain gogoko dituzten pub batean, pinta eta pinta artean, zaila da oso gai honen inguruko eztabaidarik entzutea.
Hedabideetan bai, egunero jorratzen da gaia. Eta hauen bitartez iristen zaie informazioa eskoziarrei, baina gutxitan aterako da etxeko egongelatik. Aurreko artikulu batean hedabide hauen jabeei buruz aritu nintzen. Eta guzti hau kontuan hartuta, hala ere, Baiezko bozka asko irabazten ari da azken aldian, erabakia hartu ez dutenak kenduta %45etik gora delarik.
Artikulu hau, beraz, ez dago Eskozia eta Euskal Herria alderatzeko ideiarekin egina. Kaleak hutsik egonda, etxeetara soilik kontrako hedabide eta bolondres gutxi batzuen bitartez iritsi arren, independentzia esku-eskura dute. Kaleak betez, ba, ez al litzateke errazago estatu independente bat izatetik aldentzen dituen distantzia txiki hori jatea?
Dena den, badago kontrako ikuspuntua duenik ere. Kalea baliatzerena, espazio publikoa okupatzearena, kulturalki gaizki ikusia egon litekeela pentsatzen duenik, eta beraz emaitza onik ekarriko ez lukeela dioenik.
Erronka, orduan, kalea edo kaleko jendea izanik, nola iritsi hauengana? Bakoitzak bere bidea hartu du, eta garrantzitsua den bakarra helmuga harrapatzea da.
Beldurra unionisten artean
2014-03-31 // Eskozia // Iruzkinik ez
Normal
0
21
false
false
false
EU
X-NONE
X-NONE
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:”Tabla normal”;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:”Calibri”,”sans-serif”;
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-language:EN-US;}
Hautsak harrotuta dabiltza kanpaina unionistaren barnean. Hasiera hasieratik, Eskoziak independentzia bidez lortzerik ez edo galduko lukeena azpimarratzera mugatu dira. Honek eskoziar nazioaren independentziaren kontra bozkatzeko ziren asko nekatu ditu, eta hala islatu da inkestetan ere.
Ahots kritiko hauek haratago joan dira, eta iragan asteburuan The Guardian egunkariak bere burua ezkutuan gordetzea nahiago izan duen ministro Tory baten hitzak jaso ditu: “Ezin dugu pentsatu Westminsterrek besterik gabe onartuko duela Eskoziak alde egitea. Moneta partekatze ezaren diskurtsoa Ez kanpainaren parte da, noski”. Hau da, bozka eman behar duten eskoziarren artean beldurra zabaltzeaz gain, independentzia eszenatoki baten aurrean, negoziatzeko arma bezala gorde nahi du Erresuma Batuak.
Aspaldian, Eskoziak libera mantentzea edo ez, honek suposatuko dituen baldintzak eta Londresen ukazioa dira erreferendumaren ardatza. Baiezkoaren aldekoek hasieratik adierazi dute euren lehen aukera (eta ofizialki bakarra) libera erabiltzen jarraitzea dela, eta unionisten diskurtsoa, hori besterik ez zela, diskurtsoa. Era berean, adierazi dute diskurtso hori guztiz aldatuko dela baietzak irabazten duen egunean, partekatzea “Eskozia zein gainontzeko Erresuma Batuarendako onena delako”.
Ezkutuko ministro kontserbadorearen hitzek teoria hau berretsi besterik ez dute egin, eta beldur kanpainaren ardatz nagusietako bat errotik ezgaitu. Gehiago esanen nuke, status quoa mantentzearen aldekoen azken pausoek, beldur kanpaina kanpaina beldurtuan bihurtzen ari denaren zantzu guztiak ditu.
Duela hilabete batzuetatik hona, inkestek independentziaren aldekoen igoera nabarmen bat erakutsi dute. Hau, Eskozia independente batek eskaini ditzakeen aukerez gain, unionistek proposamen bakar bat luzatze ezaren ondorio da (azken aldian botere itzulera handiagoaz ari dira, baina proposamen zehatzik gabe). Alde batetik eta bestetik ari zaizkio babesak iristen independentziari, eta 6 hilabete baino gutxiago falta direnean erreferendumerako, beldurra da nagusi Erresuma Batuaren menpe geratzeko aldekoen artean.
Independentziarako hedabideak, hedabideentzako independentzia
2014-03-25 // Eskozia // Iruzkinik ez
Normal
0
21
false
false
false
EU
X-NONE
X-NONE
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:”Tabla normal”;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:”Calibri”,”sans-serif”;
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-language:EN-US;}
Iragan asteburuan Eskoziako Alderi Laboristak bere urteroko konferentzia burutu zuen. Azkenekoa erreferendumaren aurretik. Ostiraletik igandera Perth hirian elkartu ziren, eta bertan hainbat gai jorratu zituzten, baina independentziaren debateari oso tarte txikia emanez.
Laboristen artean bada independentziaren aldeko talde bat, “Labour for Independence”. Haien bozeramaileak, Allan Groganek, larunbat goizean eztabaida txiki batean parte hartzeko aukera izan zuen, bi unionisten aurrean. Inkesta desberdinek diotenez, laboristei bozka ematen dietenen artean, %25a dago independentziaren alde. Bada zerbait. Eta zenbaki honen hazkundea etete aldera edo, independentziaren inguruko debatea mutua izan zen laboristen konferentzian.
Azken inkestek diotenez, independentzia gero eta gertuago dago. Azkenekoak Baiezkoaren aldekoak %40an finkatzen ditu, ezetza %45ean eta oraindik %15ak ez du erabakirik hartu. Hala bada, erabakia hartuta ez duen masa horren esku dago azken emaitza. Eta dirudienez, masa horretako zati handi bat izan daiteke Alderdi Laboristaren inguruan mugitzen dena.
Hemen, larunbateko debatea mutua izatearen arrazoia. Laborista masa honek bere eskuetan du independentzia eta debatea ukatu ezin bada, honek argia ikustea saihestu beharko da.
Hedabideek lerro bakar bat ez diote eman laboristen barneko haustura honi. Adibidez, Scotsman egunkariak, Eskoziako egunkari handienetako batek, aipamenik ez zion egin independentisten aferari, eta aldiz Barrio Sesamoko Gustavo igela eta Peggy txerriari orrialde erdia eskaini zieten, kanpaina unionista bultzatzen zutela esateko. Zein interes dute ba hedabideek?
Bere burua neutraltzat azaldu nahi duten arren, gehienak dira kanpaina unionistaren bozeramailetzat ari dira. Goiko grafikoan ikus daiteke nortzuk diren Eskozian hedabide idatzi nagusien jabeak, eta nongoak diren. Honek ideia bat eman diezaguke zein aldetarantz jo dezakeen. Horrelako prozesu batean, herri baten etorkizunerako hain garrantzitsua den erabaki batean, ongi legoke bozka duen orok informazio guztia eskura izatea, eta Labour for Independence bezalako mugimenduak estaltzen ez saiatzea. Hain garrantzitsuak dira hedabideak independentziarentzako, nola independentzia hedabideentzako.