Charlie Chaplin eta kritika soziala

Atalak: Zinema

Charlie Chaplinek zineman ezagutu dugun pertsonaiarik erakargarrienetakoa sortu zuen:

CHARLOT

noraezean dabilen judutar bat gogorarazten digu,

maltzur xamarra baino maitaberaegia,

alproja eskuzabalegia,

aberririk gabeko sentimental bat,

denetik exiliatutako gizagaixo bat (*)

ikusleon bihotzetara salto egin zuen…

Umoreaz gain, maisuki landu zuen kritika soziala: Modern Times

Urte batzuk geroago, ikuspegi ilunxeago batetik begiratuta, Lars Von Trier eta Björk-ek “Dancer in the dark” filman, behartutako isolamendua bere aberri bihurtzen duten beste pertsonaia hoietako bat erakutsi ziguten:

Charlie Chaplinen garaietara bueltatuaz, adin berekoa zuen Adolf Hitler, eta biboteaz gain, bazuten antza zuten beste ezaugarri bat: biek maitatzen zuten interpretazioa. Eta diotenez, Chaplinek bazituen bere alderdi ilunak ere…

Berak zuzenduriko “The Great Dictator” filman, Hitler parodiatzen zuen, eta Charlot izan zitekeela esan ohi den bizargin baten papera ere egiten zuen.

Filma hau Alemanian zentsuratua izan zen, baina aurretik Hitler berak ere ikusi omen zuen. Zer pentsatu emango ote zion…

“Baina… nik ez dut enperadore izan nahi. Hori ez da nire lanbidea, baizik denei laguntzea posible balitz. Zuriak edo beltzak. Judutarrak edo jentilak. Elkar lagundu beharra daukagu; gizakiak holakoak gara…

Oso azkar aurrerakuntza haundiak egin ditugu, baino gure burua kartzelaratu dugu. Makinismoak, ugaritasuna sortzen du, baina beharrean uzten gaitu. Gure ezagutzak ziniko bihurtu gaitu. Gure intelijentziak, latzak eta lehorrak. Gehiegi pentsatzen dugu, oso gutxi sentitu.

Makinak behar dituguna baino gehiago behar dugu gizatasuna. Intelijentzia baino, onberatasuna eta gozotasuna…”

Ikaragarria zen Chaplin. Aita biolontxelo jotzailea, eta ama antzeslea, biak oso goiz hil ziren. Bere anai-arrebak umezurtz gisara bizitu ziren miseriarik latzenean. Nondik atera ote zuen umorerako horrelako gaitasuna?

(*) 1997 Fernández-Santosi hartutako esaldiak