[Itsaso Zubiria Etxeberria] Larzabaleko (Oztibarre, Nafarroa Beherea) basoan murgildu da Garbiñe Larrea ibilaldi botanikoa eginez inguruko landareak ezagutzeko asmotan. Ostatu bat baino gehiago den Espelleteniak antolatutako Belagile zikloaren baitan izan da, bigarren urtez Larrea, eta han ikusi/bizitakoak kontatu dizkigu, komunitatearentzat. Oztibarren ere bai baita komunitatea, eta ez nolanahikoa.
Herritik bertatik abiatu da larunbat goizez taldetxoa, bertan duten basoan murgildu eta landareak ezagutzeko. Larreak berak aurretik antolatzaileekin batera zerrendatu ditu zenbait landare, landuta eramateko, baina horiez guztiez gain, gehiago ere topatu dituzte, hogei espezie inguru denera, urrutira joan gabe. “Ez dago, jende batek hala sinetsita badu ere, mendian gora igo beharrik sendabelarrak aurkitzeko”, azaldu digu “pentsa, hiru orduko ibilaldia izan da eta ez genuen kilometro bat baino askoz gehiago egingo!”. Erabileraz mintzatu dira asko, beti fokua jarrita identifikazioan: “Mugikorretako aplikazioak itzali eta gure gaitasunak garatu behar ditugu, garrantzitsua da espezieak ondo identifikatzea, gure segurtasuna baitago jokoan”, azaldu du Larreak.
“Oso ibilaldi parte-hartzailea izan da eta Hegoaldean ez bezala, Iparraldean askoz presenteago dago lehen sektorea eta galderak ere desberdinak izan dira; animalien kasurako erabilerez aritu baikara, esaterako”. Larrearen saioetan landareak dira beti protagonista eta ingurua “zaindua” ikusi du: “Orokorrean ez dago naturarekiko politika erasokor bat, orokorrean diot, justu atzo izan baitzen hemen protesta bat Carrefour berri bat eraikitzeko asmotan direlako, baina ibili garen inguru honetan biodibertsitate handia dago eta hori aberatsa da oso”.
Euskaraldiaren baitako zikloa
Belagile zikloa Euskaraldiaren baitan antolatua izan da eta ibilaldi honek lurraren eta hizkuntzaren arteko lotura estuan ere laguntzen du. Euskaraz ikasten ari direnak edo euskara maila apalagoa dutenak ere izan dira ibilaldian eta “oso ondo moldatu gara euskaraz, denok eroso egon garela uste dut eta aberasgarria da beti sendabelar baten izen berriak ezagutzea”, esan du Larreak.
Ez da ikastaro solte bat izan, ondoren bazkariarekin jarraitu dute, arratsaldean Elorri Iguinizen Sendabelarretik ukendura atelierrarekin amaitzeko. Beraz, gaiaz hizketan jarraitzeko tartea hartu dute bazkalordu eta ostean ere. Ez hori bakarrik, aurreko egunetik, ostiraletik, hasi baita zikloa Larrearen hitzaldiarekin.
2022az geroztik dago martxan Espelletenia eta ibarrari bizia emateko asmoz sortutako proiektua ari da fruituak ematen. ARGIAren komunitateko parte da eta Maialen eta Jeremiren (proiektuaren nagusiak) hastapenetan eman genuen honen berri erreportaje honetan.
