[Koldo Izagirre]
Artoak berde orrika
jalgi plazara korrika
zabal dezagun euskara
gure mingainon tortika
Indigena eta emakumezkoa. Eta Guatemalan. Gerra zibila noiztik? Zortzi urte nituela hasi nintzen lanean. Goseak hil zitzaizkigun bi anaia txipi. Amari ukatu egin zioten egun bat libre hartzea umetxo biak lurperatzeko. Hala ere hartu, eta lanetik bota zuen ugazabak.
jalgi plazara korrika
handika edo hortika
zabal dezagun euskara
aditzak bete hordika
Aitak bazekien zer edo zer espainieraz, ahaleginetan aritu zen gure herriko nekazarientzat jabego tituluak lortu nahirik. Ugazabaren zanpatzaileek torturatu egin zuten. Mendian utzi zuten hila zelakoan. Gero komunistatzat salatu. Petroleoa atzemana zen gure lurretan.
handikan edo hortika
mendi gora Gorozika
zabal dezagun euskara
betiko erretolika
Aita eta lehengusu bat fosforo zuriarekin erre zituzten, bizirik, Guatemalako poliziek Espainiako enbaxadan eginiko sarraskian. Munduari indigenen aurkako gerraren berri ematearren sartuak ziren, enbaxadorearen baimenarekin. Baina Guatemalako Poliziak inbaditu egin zuen Espainiaren orubea zena eta hogeita bi indio kitxé, ixil, atxi eta pokomtxi hil zituen.
mendi gora Gorozika
euskaltzalea pozika
zabal dezagun euskara
betiko gezur lodika
Ez dut ama izateko asmorik. Hil eginen lizkidakete haurrak, hamalau urteko anaia katekista hil zidaten bezala. Neskame ibili nintzelarik, artoa jaten nuen nik, eta ugazaben zakurrek okela. Rigoberta Menchú dut izena, orain hiru urte jarri nintzen espainieraz ikasten.