AEBek eta Errusiak sekretupean adostu dute Ukrainako gerraren amaierarako balizko akordioa, Kieveko eta Europar Batasuneko agintarien parte hartze eta oniritzirik gabe. Errusia bitartean gerra-eremuan aurrera egiten ari da, geldo baina seguru.
Balizko bake plan horrek 28 puntu ditu, eta ezagutzen denaren arabera, Ukrainak hainbat eremu Errusiaren esku utzi beharko lituzke. Orain arteko negoziazioetan Luhansk, Donetsk, Zaporizhia eta Khersoneko eskualdeak bereganatzeko asmoa erakutsi izan du Errusiak, baina dirudienez azkenean Luhansk eta Donetsk bakarrik eskuratuko lituzke. Biak gune desmilitarizatuak lirateke, eta ez Ukrainak, ez Errusiak ezingo lituzkete tropak zabaldu han.
Esparru militarrean ere baldintza gogorrak leudeke Ukrainarentzat: erdira jaitsi beharko luke bere armadaren tamaina eta ezingo lituzke eduki arma mota batzuk, bereziki Errusia jo dezaketen irismen luzeko misilak. AEBen laguntza militarra ere gutxitu edo amaituko litzateke, eta ez litzateke onartuko Mendebaldeko inongo troparen hedapenik Ukrainan.
Filtrazioak baino ez dira eta negoziaketek aurrera darraite, baina edonola ere, kolpe gogorra izan da Zelenskiren gobernuarentzat, noiz eta oso egoera zailean dagoen gudu-zelaian izandako porrotengatik eta ustelkeria kasuengatik. Asko eta askotarikoak izan dira azken urteotan, baina azkena bereziki gogorra izan da. Jukutriaren muinean Energoatom dago, Ukrainako lau zentral nuklearrak kudeatzeaz arduratzen den operadore publikoa. Kasua ikertzen ari direnen arabera, zuzendarietako batzuek eroskeria-sistema bat eraiki zuten, operadore publikoarekin kontratuak egin nahi zituzten enpresa guztiei %15eko komisioak ordainarazteko. Sare ustelaren ustezko burua Timur Mindich da. Zelenskiren lagun mina eta bazkidea zenak herrialdetik egin du ihes. Dagoeneko bi ministrok dimisioa eman dute auzi honengatik.
Zelenskik berak oso argi azaldu du egoera nazioari eskainitako azken hitzaldian: “Duintasuna galdu ala funtsezko kide bat galtzeko arriskua dago. 28 puntu zail onartu ala oso negu gogorrari –gogorrena– aurre egin, horrek dakartzan arriskuekin: askatasunik, duintasunik eta justiziarik gabeko bizitza”. Bere bazkide nagusiaren presioa sentituta, Europari begiratu dio Zelenskik: “Gure lagun europarrek ondo baino hobeto ulertzen duten Errusia ez dagoela urrun, EBren mugetatik gertu dagoela eta Ukraina dela europarren bizitza erosoa eta Putinen planak bereizten dituen ezkutu bakarra”.
Etsipenezko mezua dirudi. Izan ere, nahiz eta geografiak dioen Ukraina Europan dagoela, Europar Batasuna ez dago “bake-negoziazioetan”. NATO/AEBek hastapenetik babestu eta sustatutako gerra izanik, berau “amaitzeko eskubidea” dute, haien interesen mesederako. Horregatik, planaren ustezko 28 puntu horiek Kievetik 8.000 kilometrora idatzi dituzte, ultra eskuinaren esku dagoen bulego obal batean.
