Charlotte Perkins Gilman, Kafka eta kloroformoa

Gorka Bereziartua
2

Aitziber Alonsok egin du euskarazko edizioaren azaleko irudia.

Edo! argitaletxeak liburuxka interesgarria ekarri du testu laburrei eskainitako Xortak sailera: Charlotte Perkins Gilmanen Hormako paper horiak logelan atseden hartzera behartu duten emakume baten istorioa kontatzen du. Ana I. Moralesek itzuli du eta narrazioari buruzko azterketa txukuna egin dute hitzostean Saioa Ruizek eta Amaia Serranok.
Senar paternalistaren aginduei muzin egin eta ezkutuan idazten hasi da narratzailea. Testuaren bidez ikusiko dugu eboluzionatzen, bere zapalkuntza errepresentatzen duen gelako paper horiaren kontra altxa arte.
Hitzosteak material ugari eskaintzen du istorioa bere garaian kokatzeko eta sakonagoko irakurria egiteko, beraz bi apuntetxo egitera mugatuko dut post hau.
Bat: Istorioaren oihartzunei buruz, Hormako paper horiak Franz Kafkaren Metamorfosia gogora ekarri dit narrazioaren giro klaustrofobikoagatik bezainbeste ordena sozialak eragiten duen hertsadura adierazteko moduagatik —ez da konparazio oso originala, badakit—. 1892koa da Perkinsena, 1915ekoa Kafkarena. Iritsi ote zen XX. mende hasierako Pragara azal horiko liburuxkarik?
Bi: Idazleaz, bere garaiari aurrea hartu zion emakumea izan zela esatea erredundantzia iruditzen zait liburua irakurri ostean. Interneten bila hasi eta jarrera feministaz gain, duintasunez bizitzeko bestelako hautuak ere egin zituela jakin dut. 1932an minbizia sendaezina diagnostikatu zioten eta bere buruaz beste egitea erabaki zuen:
“Ez dago atsekaberik, minik, zoritxarrik edo ‘bihotzeko penarik’, norberaren bizitzari bukaera ematea desenkusatuko duenik, oraindik zerbitzuren bat egiteko gaitasuna geratzen baldin bazaigu” utzi zuen idatzia. “Baina erabilgarri izateko aukera guztiak desagertu direnean, eta heriotza saihestezin eta berehalakoa datorrela ziur egonda, giza eskubideen artean oinarrizkoena da heriotza azkar eta erraza hautatzea, agonia geldo eta beldurgarriaren aldean… nik kloroformoa aukeratu dut minbiziaren aurrean”.
Edo!-ren bazkideek eta harpidedunek etxean jasoko zuten liburua dagoeneko; gainontzeko irakurleok, denda hauetan galdetu dezakezue.

2 Iruzkin
Utzi erantzuna

Zure e-posta helbidea ez da argitaratuko. Beharrezko eremuak * markatuta daude

Gune honek Akismet erabiltzen du zaborra murrizteko. Ikusi nola prozesatzen diren zure erantzunen datuak.

ARGIAko Blogarien Komunitatea - CC-BY-SA