Komikiak, nobela grafikoak eta batere mesedegarriak ez diren mitoak

Zabaldu xamar daude mito batzuk, adibidez, komikia dela literatur generoen artean “popularrena”, klase sozial guztietako jendeek irakurtzen dutela; eta adin guztientzako dela, 7 urtetik 77rainoko gazteentzat; Frantzian bereziki arrakastatsua dela generoa… tar, tar, tar. Ideia horiek desarmatzen dituen artikulua paratu zuen Xavier Guilbertek urtarrileko Le Monde Diplomatique-en. Berandu bagabiltza ere, merezi du irakurri bat ematea.

Datuen argitara, komiki-irakurle kopurua unibertsitarioen artean hazi egiten baita; 7 urtetik 37ra bitartean daude irakurle gosetienak; eta Frantziako arrakastari dagokionez… bai, urteko 34 milioi komiki inguru saltzen omen dira. Baina jarri biñeta kopuru hori CDen aldean. Ahoz aho dabil inork ez duela diskorik erosten, ezta? 90 milioi erosi zituzten galiarrek 2008an.
Ez maila sozial guztientzat, ez edozein edadekoen gustagarri; eta ez hain arrakastatsu, Frantzian bertan ere. Guilberten galderak luzatzen ditu: nola ulertzen da komikia oraindik arte “popular”-tzat edukitzea, datuek beste nonbait kokatzen badute? Zergatik baztertzen dute Alain Finkielkraut bezalako intelektual handiusteek?
Gauza bat argi dago: adjektiboak ez dio mesederik egiten, batere. Asko saltzen dena da popularra, edonork ulertzeko modukoa; arrakastatsua; konplexutasunak maite ez dituen “populu” horri zuzendutakoa… Kontsumo errazekoa, hitz bitan.
Ikuspuntu murritza, dena zaku berean sartu zalea.
Horregatik zabaldu da, agian, “nobela grafiko” kontzeptua azken urteotan. E-Gorrek iazko abenduan esaten zuen moduan, komikia prestigiatzeko, dotore, elegante, are ramegante itxura emateko argitaletxeen marketin-operazioa izan liteke. Bederatzigarren artearen zaletuek oso gustuko ez duten operazioa, bide batez. Baina oso adierazgarria, masa-kulturaz sarritan entzun duguna (jada ez dagoela goi- eta behe-mailako kultur produkturik) ezeztatzen duelako.
Ez dagoena, komikiari buruz ari baldin bagara, hedabide nagusien arreta da, eta behar bezalako kritika, obra bakoitza baloratu ahal izateko. A, eta euskaldunon kasuan, hori egin ahal izateko gutxieneko produkzioa, noski.
Baina tira, “jaioko dira berriak”… espero.