1984 argiaren lehen urtekaria: Kazetaritzak eta telefono-gidak bat egin zuten lurraldea

[Miren Osa Galdona] 1984. urtekoa da ARGIAk kaleratutako lehen urtekaria. Urteari begiratuz gero, zerutik lurrerako trantsizioa egin berritan izan zela ondorioztatu daiteke; proiektua sustraitzen hasi berria zen aldian. Kontuan izanda aldizkaria astez aste aurrera ateratzen nahiko lan edukiko zutela, eta baliabide ekonomikoak oso aldekoak ez zirela, zer nolako beharrei erantzuteko osatu zuten 80ko hamarkadako kazetari sutsu haiek Urtekaria?

Ordurako Eginek urtero kaleratzen zuen hamabi hilabeteek utzitako gai potoloen bilduma. Bide beretik ibiltzen zen El País egunkari espainiarra ere. Ingurukoen pare baina euskara hutsean sortutako lehen urtekaria kaleratzea erabaki zuen ARGIAk.

1984ko gertaera nagusiak eta euskal kulturarekin zerikusia zuten hainbat helbide jaso zituzten lehen alean. Sailetan banatu zituzten gaiak, eta pisu nabarmena eman zioten kulturari: antzerkia, literatura, irratia edo telebista bezalako hamar azpi-sail identifikatu zituzten lehen kolpean, eta kronologikoki sailkatu zituzten. Sail bakoitzeko 15-20 gertaera azpimarragarri aukeratu zituzten. Urtekariak funtzio soziala ere lortu zuen Euskal Kulturaren Agendari esker.

Kultura arloko profesionalen nahiz kultur elkarteen helbideak eta telefonoak biltzen zituen aurkibide aitzindaria gehitu zioten urtekariari. Internetik gabeko garaian, telefono gida baten funtzioa betetzen zuen, eta ospea zein erreferentzialtasuna lortu zituen kaleratu bezain pronto. Hori guztia 1984an ARGIAren inguruan mugitzen ziren idazle eta kazetari haiek beren agendatan zituzten helbideak eta erreferentziak guztion eskura jarri izanari esker.

Proiektua eraberritua zegoen ordurako. 1981ean hainbat kazetarik eta langilek ARGIA utzi ostean, kinka larrian geratu zen lantaldea. Urtebeteren buruan martxa hartu, eta astez aste aldizkaria kaleratzea lortu zuten. Azpiegituran inbertsio handia egin zuten, informatizazioaren aldeko apustua eginez. Fotokonposizioa erabiltzen zuten aldizkaria muntatzeko, auto-ekoizpenean oinarrituta. Argia Egunean kaleratu izan zuten urtez-urte urtekaria.

Internet herritarren bizitzetan sartu izanak ekarri zuen Urtekariaren funtzioa bera birplanteatu beharra. Izan ere, egun Interneteko bilatzaileetara jotzen dugu iraganeko gertakari zehatzen bila, zer esanik ez kultur eragileen erreferentzia eta kontaktu bila. ARGIAk egungo bizimoduaren beharretara egokitu zuen Urtekaria eta horrela, 2016an Aktualitatearen Gakoak izatera pasa zen: kulturan zentratu beharrean era guztietako gaiei ateak zabalduz eta albiste esanguratsuen bilduma baino, pil-pilean dauden gaiak irudi nahiz hizki bidez sakonago jorratzeko liburukia bihurtuz.

Urtekaria osatzeko kultur albisteen eguneroko jarraipena egiteak ekarri zuen Euskal kulturaren hari@ buletina garatu izana, eguneko kultur albisteen bilduma eskaintzen zuena emailean. Urtekaria Aktualitatearen Gakoak bihurtu zenean, buletina ere kulturaz gain beste gaiekin hornitu zen.