Asintomatiko baten gorputz-tenperatuta neurtu nuen eta hau gertatu zen
Onartuko didazue Covid-19aren inguruan txapa pixka bat ematen jarraitzea. Establezimendu batzuek “gerra koronabirusari aurre egiteko” lemapean hartu duten neurri konkretu bati buruz. Izan ere, konfinamendua hasi genuenean, ez ziren gutxi izan, gerra-terminoa birus baten aurka erabiltzea asmo txarrez egina zela ohartarazi ziguten ekintzaileak. “Gerran eta maitasunean denak balio du” esaten ei dute, ezta? Jakina, ezetz. Ez kasu batean ez bestean.
Joan den asteko artikuluan, aurreratu nizuen bezala, establezimendu batzuk kamera termikoak ezartzen ari dira koronabirusari gerra partikularra irabazteko. El corte Inglés zen haietako bat eta, antza denez, ez da bakarra izango. Artikuluaren azken paragrafoan, AEPDk gaiari buruzko iritzia eman zezakeela aipatu nuen. Dagoeneko emana zuela ohartu gabe. Baina utz dezagun hori aurreragorako.
Munduko Osasun Erakundeak tenperatura-eskaner hauen buruzko iritzia eman du. Ez bakarrik kamera termikoen inguruan, baita zenbaitek egin nahi dizkiguten tenperatura-neurketei buruz ere; adibidez, autobus-geltoki batzuetan. Lehenik eta behin, esaten digu kamera horiek sukarra duten pertsonak bakarrik detekta ditzaketela, sukarra oraindik garatu ez dutenak (infektatutako pertsonek 2 eta 10 egun bitarte behar dituzte sukarra izateko), jakina, ezin dira detektatu. Oso interesgarria iruditzen zait asintomatikoen gaia koronabirusaren detekzioan. Hain zuzen, irakurri dut koronabirus frogetan positibo ematen duten 4tik 3 asintomatikoak direla. Portzentajerik moderatuenek %43 asintomatikoak direla adierazten dute. Oso interesgarria iruditzen zait establezimenduak kamera-termikoz betetzea detekzioaren eskusarekin, kasurik onenean 10 kasutik 4 detekta ditzagun. Kasurik okerrenean… egin kalkulua.
Lehen esan dudan bezala, sukarra bera ez da COVID-19 edo gaixotasun jakin baten adierazle. Gaixotasun askoren sintoma da, eta ez bakarrik gaixotasun infekziosoena. Oso beharrezkoa iruditzen zait espezifikazio hori egitea, are gehiago kontuan hartzen badugu kamera termikoen neurriek ez dutela bermatzen sintomarik gabeko edo sintomatologia arineko pertsona kutsakorrik ez pasatzea. Hala ere, tenperatura-neurketan positiboa ematen dutenak kriminalizatzea bermatzen duela uste dut. Eta, era berean, guztion kontrako kontrol sozialeko aparteko neurriak hartu ahal izatea bermatzen dute, nire ustez datuetan oinarrituta inolako justifikaziorik ez dutenak.
Nahiz eta aditu askok, nik irakurri ditudanak askok behintzat, uste duten neurketa horiek erabilgarriak izan daitezkeela, dendetako jabeek sintoma hori interpretatzeko gaitasunik ez izatea garrafala izan daiteke, eta pribatutasunerako eskubidean ahultasun asko eragin ditzake (besteak beste).
Gorputzaren tenperatura eta balizko sukar sintoma osasun datu bat da, eta ezin da arinkeriarekin tratatu. DBEOn, aurreko artikuluan esan bezala, informazio mota horrek babes berezia du.
Eta puntu honetara iritsita, AGPDren gaira itzuliko naiz; izan ere, erakunde horren arabera, tenperatura hartzea “eragin bereziki bizia” du eragindako pribatutasun-eskubideei dagokienez. Eta dagoeneko, nork baloratuko du “eragin bereziki bizia”? Ba norberak hausnartu beharko duela ematen du. Baina balorazioan kontuan hartu beharko zenukete datu hori ez dela bakarrik osasun datu bat, baizik eta datu horretatik abiatuta pertsona batek gaixotasun bat duela edo ez duela ondorioztatuko dela. Horrek, dendetako jabeek sintoma hori interpretatzeko gaitasun ezarekin batera, panorama jakin baten aurrean uzten gaitu. Nire ustez, Streanger Things-ekoa baino beldurgarriagoa.
Eta bai, onartzen dut, egia da gorputzeko tenperatura beste balioren batekin lotzen ez bada, ez duela nire nortasuna adierazten. Baina, hasteko, nire pertsona estigmatizatzen du.
Horri guztiari gehitzen badiogu establezimenduak ezartzen ari diren kamara asko grabazioak gordetzeko aukera ematen dutela… Inork ezin dit esan datu horiek nire nortasuna ez dutela adieraziko. Hala ere, AEPDk argudiatzen du datu horiek Laneko Arriskuen Prebentzioari buruzko Legearen 22.1 artikuluaren arabera hartzea, legez justifika daitezkeela. Baina, era berean, aipatu du datuak osasun langileek, mutuek edo laneko arriskuei aurrea hartzeko zerbitzuek soilik erabili ahal izan behar dituztela, baina ez enpresak berak. Eta benetan uste dugu hori horrela izango dela? Deabrua naizenez, pentsatuko dut enpresako pertsona bat egongo dela nire gorputz-tenperaturaren arabera establezimenduan sar naitekeen ala ez erabakitzen.
Pribatutasuna urratu dezakeen kontrol orok beharrezkoa, proportzionala eta mugatua izan behar du. Iruditzen zait horrelako neurri batek ez dituela demokrazia batek ezinbesteko izan beharko lituzkeen balore hauek errespetatzen.
Bukatu nahi nuke aipatzen kamera horiek hackeatzeko modu sinpleak bururatzen zaizkidala. Buelta gehiegi eman gabe bururatzen zait, adibidez, maskarilak erabil daitezkeela (nahiz eta badiren horiek antzematen dituzten adimen artifizialak), betaurrekoak, bizarra, aurpegia urez freskatu establezimendura sartu aurretik… gure pribatutasuna babesteko neurri gisa, zer egingo dugu?
Ez dakit zenbat denbora gelditzen den Covid-19-aren kontrako neurrien kontra, neure burua intsumiso deklaratzeko. Baina aspaldi gainditu zen onargarria deritzodan muga.
[…] zen. Egia da. Hala ere, gutxien kezkatzen ninduen horrek. Bazituen beste zutabe batzuk. Hala nola, pribatutasuna, pribatutasuna bigarrenez, % 60 famatua edo eztabaida ondorio oker batetik abiatu izana. Nire […]