Milesker, Sorozabal jauna

Atalak: musika kritika

Fitxa: Musika Hamabostaldia. Pablo Sorozabalen ‘La tabernera del puerto’ zarzuela. Bilbao Orkestra Sinfonikoa. Zuzendaria: Unai Urretxo. Landarbaso Abesbatza. Zuzendaria: Iñaki Tolaretxipi. Bakarlariak: Miren Urbieta-Vega (sopranoa), Andeka Gorrotxategi (tenorea), Damián del Castillo (baritonoa), Rubén Amoretti (baxua), Ruth González (sopranoa), Marifé Nogales (mezzoa), José Manuel Díaz (baritonoa), Alberto Núñez (tenorea). Lekua: Kursaal Auditorioa. Data: abuztuaren 7a.

Joan den igandean Musika Hamabostaldi honetako hitzordu garrantzitsuenetako bat izan zen: Pablo Sorozabalen ‘La tabernera del puerto’ zarzuelaren kontzertu-bertsioan. Zarzuela genero osoko piezarik eder eta kalitatezkoenetako bat da, pasarte ederrak ditu, eta, gainera, bakarlarien luzimendurako une ugari ditu.

Obra honi buruz esaten da zarzuela handien artean azkena dela. 1936ko apirilean estreinatu zen Bartzelonan, Sorozabalen beraren zuzendaritzapean, eta konpositore donostiarraren jenioaren erakusgarri da.

Opera batean edo, kasu honetan bezala, zarzuela batean kontzertu-bertsioaz hitz egiten dugun guztietan, ikuskizunari bizia ematen dion elementuak falta dira, eszenografia eta interpreteen mugimendua, hain zuzen ere. Beti botatzen dira faltan. Baina egia da, era berean, obra kalitate handikoa denean, hau bezalakoa, berdin goza dezakegula bata bestearen atzetik datozen erromantzekin eta inspirazioz beteriko orkestra-zatiekin.

Aurreko guztia esanda, joan den igandeko Kursaaleko ikuskizuna entretenigarria izan zen, interpretazio bikainak egon ziren, eta espero dut, zarzuela-generoarekiko interes handiagoa pizteko balioko duela, benetako bitxiak baititu, agian guztiz balioesten ez direnak.

Kantarien aukeraketa egokia izan zen. José Manuel Díazek eta Marifé Nogalesek adierazkortasun handiz egin zuten Chinchorro eta Antigua bikotearena. Barregarri egon ziren, beren pertsonaietan sartuak. Marifek abeslari eta aktore ona dela erakutsi zuen, zalantzarik gabe. Ruth González soprano kanariarra, Abel gaztearen paperean, oso ausart aritu zen, ahotsez oso ondo, eta bikain jokatu zuen papera. Ruben Amoretti baxuak -gaixotasun baten ondorioz baxua bihurtu zen tenore baten kasu berezia- oso ondo erabili zuen ahotsa, eta aktore bikaina ere izan zen. Alberto Núñez Ripalda freskotasunez aritu zen.

Eta protagonistak bakarrik gelditzen zaizkit. Nik uste dut Andeka Gorrotxategi saioaren izarra izan zela. Tenoreak ausardia erakutsi zuen, bete-betean sartu zen pertsonaian eta aise mugitu zen agudoetan. Agian, hain zuzen ere, ‘No puede ser’ erromantza, ziurrenik gehien espero zen momentua, ez zen bere paperaren onena izan. Ondo iritsi zen, baina energia falta izan zitzaion. Arriskua gehiegi neurtu zuen agian une horretan. Halere, bikain. Damián del Castillo, bere aldetik, Juan de Eguía txukun bat egin zuen. Ez zuen gehiegi destakatu, baina eraginkortasunez abestu zuen uneoro.

Eta Marola, portuko tabernaria, Miren Urbieta-Vegak interpretatuta, motz geratu zen interpretazioaren aldetik, batez ere hitz egindako zatietan, graziarik gabeak, Gutxieneko gestualitatea falta izan zitzaion, kontzertu-bertsio batean ere ezinbestekoa dena. Gainerakoan, kantuan fintasuna erakutsi zuen eta bere pertsonaiaren delikadezia morala adierazi zuen. Oso polita ‘En un país de fábula’ erromantza, non koloratura zailak erraz lortu zituen.

Bilbao Orkestra Sinfonikoak, Unai Urrechoren zuzendaritzapean, behin baino gehiagotan bolumena exageratu zuen, eta kantua azpimarratu eta eraman beharrean, ezkutatu zuen. Pena