Jakinduria pianoan

Atalak: musika kritika

Fitxa: Santanderreko Nazioarteko Jaialdia. Joaquín Atxukarro, pianoa. Egitaraua: ‘Brahms gaztea- Brahms zaharra’; Johannes Brahms-en lanak. Lekua: Santanderreko Jaialdien Jauregia. Data: abuztuaren 14a.

Joaquin Atxukarro gure pianista handienetako bat izan da eta da nazioartean. Bere interpretazioek, ikuspegi teknikotik bikainak eta zentzuz eta adierazkortasunez beteak, beti hunkitu dute publikoa. Baina ohikoa ez dena da ia 89 urterekin freskotasun artistiko hori bere horretan mantentzea.

Santanderreko Nazioarteko Jaialdiak, Estatu osoko garrantzitsutsuenetako batek, errezitaldi gozo bat programatu du, nahiz eta ez egokia piano musika ikusgarrienaren alaitasun erraza bilatzen dutenentzat, bakarlari miresgarri hau protagonista delarik.

Txalo zaparrada errazaren bila su artifizialez beteriko musika interpretatzetik urrun, Johannes Brahms musikagile erromantikoaren musikari ekin zion saioak. Zehazki, ‘Brahms gaztea- Brahms zaharra’ izenburupean, pianista bilbotarrak konpositore alemaniarraren hiru obrako programa interpretatu zuen, bere karreran egin zituen lehen eta azken urteetakoa.

Brahmsen lehen garaiaren adierazgarri, Atxukarrok ‘3. Sonata fa minorrean op. 5’ interpretatu zuen. Pianistak berak azaldu zuen bezala, karga emozional handiko lana da, oso konplexua, bai teknikoki, bai intelektualki. Bilboko piano-jotzaileak bertsio lasaia eskaini zuen, intentsoa eta, agian, ñabarduren aldetik zapal samarra – seguruenik bere interpretazioan bilatu daitekeen aitzakia bakarra-,  baina isiltasun adierazkorrez eta ‘barne munduz’ betea, gaur egungo interpreteen artean ohikoa ez dena, zoritxarrez.

Sonatari heldu ondoren, bakarlariak intermezzi aukeraketa bat oparitu zigun, konpositorearen heldutasuneko lanak. Asko zaindu zituen interpretazioak, delikatuak eta soinu finarekin atera ziren. Azpimarratuko nuke, batez ere, ‘1. Intermezzo, op. 119 ‘, erabat irreala, pultsazio goxoa erakutsiz. Hala ere, ‘Intermezzo 2.  op.118 ‘piezan, soinu laua protagonista izan zen eta hotz samar utzi gintuen.

Emanaldia ‘Rapsodia 2 sol minorrean, op. 79’ lan ederrarekin amaitu zen. Bakarlariak interpretazio sakona egin zuen. Ukitu asaldatua eman ordez, ñabardura krepuskularra eskaini zuen pianistak, bere bertsioa azkenaldian entzun dudan interesgarrienetako bat bihurtuz.

Artista handia izateaz gain, Atxukarro gertua eta atsegina da publikoarekin, eta txalo zaparradaren aurrean bis pare bat oparitu zituen. Brahmsen beste intermezzo bat, ezinhobea, eta Scriabinen ezkerreko eskuarentzako Nokturnoa, bere bikaintasun teknikoagatik eta bere fraseoaren edertasunagatik txundituta utzi gintuena.

Kontzertu bikaina izan zen, Jaialdiaren antolakuntza ere bikaina izan zen bezala.