Chavismoak hauteskundeak irabazi ditu berriro, enegarren aldiz azken bi hamarkadetan. Igande honetako eskualde eta udal hauteskundeetan PSUV 23 estatuetatik 20tan izan da garaile. Oposizioaren Mesa de la Unidad Democrática alderdiak Cojedes eta Zulian irabazi du eta Fuerza Vecinalek Nueva Espartan. Nicolás Maduroren alderdiak herrialdeko alkatetzarik garrantzitsuenari eutsiko dio: Caracas. Hala ere, irabazle nagusia beste bat izan da: abstentzioa %58tik gorakoa izan da.
Dena dela, Hugo Chávez boterera iritsi zenetik gertatu ohi denez, hauteskunde oro chavismoari buruzko plebiszitu gisa agertzen zaigu. Hauen moduko bozkaketak ia oharkabean igaroko lirateke Abya Yalako beste edozein herrialdetan egin izan balira, baina nazioarteko albisteetan neurriz kanpoko pisua izaten jarraitzen du Venezuelak. Horregatik, nazioarteko 300 begiralek baino gehiagok, horietatik Europar Batasuneko 100 inguruk, igandeko hauteskundeak “zaindu” dituzte.
Emaitzak alde batera utzita, hauteskundeak oso garrantzitsuak izan dira, oposizioaren muturreko indarren estrategia aldaketa islatu dutelako. Lehengo bidea Juan Guaidók hezurmamitutakoa zen. Kolpismoa. Gobernu eta presidente birtual paralelo bat sortu zuten, legezkotasunik eta legitimitaterik gabea, baina Washingtonen eta Europar Batasunaren babesarekin. Denborak aurrera egin ahala, ordea, Venezuelako oposizio hori eta berau babestu zuten nazioarteko gobernu neoliberalak irteerarik gabeko kalezuloan sartu dira. Guaidó esperimentuak porrot egin zuen, batzuen buruan eta Twitterren baino ez zelako existitzen.
Hala, ia beti zatituta dagoen Venezuelako oposizioak logikaz aldatzea erabaki du Venezuela krisi politiko eta ekonomiko sakonean dagoela. 2019az geroztik, gobernuaren eta oposiziogileen arteko Elkarrizketa Nazionalerako Mahaiak akordio garrantzitsuak lortu ditu. Adibidez, aurtengo maiatzean, gobernuak Hauteskunde Kontseilu Nazionala berritzeko prozesua abiarazi du, eta, beste neurri batzuen artean, bost kontseilukideetako bi oposizioko ordezkariak dira.
Akordioz akordio, abuztuan Mexikon, chavismoak eta oposizioak “elkar ulertzeko memorandum” bat sinatu dute. Besteak beste, ondoko konpromisoak hartu dituzte bi aldeek beren gain: pertsona eta talde ororen eskubide politikoak errespetatzea; Konstituzio Estatuarekiko errespetua eta erakunde politikoen aurkako biolentzia arbuiatzea; bizikidetza politiko eta soziala eta biolentziaren biktimei erreparazioa; ekonomia nazionala babestea eta akordioen inplementazio eta jarraipenerako bermeak.
Venezuelako oposizioak hauteskundeetan parte hartzeak zehaztugabeko baieztapen asko argitu du; izan ere, orain arte eskuineko oposiziogileek argudiatzen zuten abstentzio handia gobernuaren aurkako jarrera orokorraren eta oposizioaren indarraren isla zela. Baina, bereziki aurrerapausoa da Venezuelako oposizioa, kolpismora jo beharrean, elkarrizketarako prest egotea. Halere, azken bi hamarkadatako historiak erakutsi bezala, nazioarteko komunitatearen jarrera izango da, neurri handi batean, venezuelarrek, kanpoko esku-sartzerik gabe, ibilbide propioa jorratzen jarraitu ahal izateko aldagai eta baldintza nagusia.
