Enpresa antolaketa eta generoa: Nola daramagu ARGIA etxea?

Atalak: Feminismoa, Sailkatugabeak

UEUk antolatutako “Generoaren tratamendua kazetaritzan” ikastaroa baliatu dugu komunikazio enpresen antolaketaz pentsatzeko. Kazetariok etengabe ari gara feminismoari buruzko elkarrizketak jarraitzen, albisteen berri ematen… gure lehengaia errealitate hori izanik, komunikabideak enpresa aurrerakoiak izan gaitezke parekidetasuna lan antolaketan eta egituran txertatzen.

ARGIAn belaunaldiz belaunaldi transmititu diren oinarriak, balioak, kodeak daude planteamendu hauen oinarrian. Pasilloetan, bazkaritan, bilera bat eta bestean elikatzen doazen ideiak dira, helburu edo idealak asko, baina egungo errealitatearekin lotura dutenak.

Gai honetan ARGIAren bi ezaugarri hauek funtsezkoak dira: neurria (26 langile) eta langileok jabe garela (SAL egitura).

BIZITZA ZENTROAN. GUZTIEI BIZITZA OSOAN LAN EGITEKO AUKERAK EMATEN.

Antolaketaren erdigunean diruaren ordez bizitza jartzeak zer ekartzen du?

Hasteko lantokia bizitoki dela kontziente egitea. Lantokian, lankideekin ematen dugu bizitzako zati handi(en)a eta beraz, asko dugu hobetzeko: bizitzako beharrei erantzuteko egokituz lantokia, emozionalki lagungarri diren giroak sortuz… Hona landu daitezkeenak:

– Jantokia atsegina da, bertan sukaldatzeko aukera ematen du?

– Lantokia umeei irekia eta egokitua dago?

– Lekuak armonizatuta ditugu?

– Baratzea landu nahi dugu? Konposta egiten da?

– Egoera ezberdinetarako lekuak egokituta ditugu? (kontzentratzeko, sormenerako, elkarrizketarako, tarte batez deskonektatzeko…)

Bizitza zentroan jartzeak oroitarazten digu jendea, zaintza behar duen aberea dela. Eta pertsonak direnez gure proiektuaren oinarri, berezko ezaugarri nagusi hori, zaintza, erdigunean dagoela kontziente egiten gara: Bizitza osoan zaintza behar dugu, bestek zainduak eta besteren zaintzaile izan behar dugu. Zaintza pertsonaren ezintasunekin dago lotua, besteren beharra izatearekin, ahulguneekin. Halakoetan lantokian ere akonpainatua sentitzea, ulertua, eta zure egoerara egokitzeko aukerak izateak bueltan dakar enpresarekiko atxikimendua izugarri haztea eta behar denetan dena emateko prest egotea. Nola egokitu lana zaintza beharretara?:

– ARGIAn lana bakoitzak antolatzen du bere erara (BAINA guztiekin: lanpostu bakoitzak lotura desberdina du, segun zer lan bolada den…). Bakoitzak lan bolumen bat du epe batean egiteko. Horrek esan nahi du egun bat-bi-hiru huts egiteko ez dela inongo justifikanterik behar. Norberaren esku errekuperatzea. Aukera ematen du gurasoak medikutara eramateko…

– ARGIAn ez dugu fitxatzen: ordutegia erabat malgua da (BAINA guztiekin). Badira eskolara ume bila beti eurak doazen lankideak, bai amak eta bai aitak.

– ARGIAn etxetik lan egiteko aukera bermatzen saiatzen gara (BAINA guztiekin). Honek erabat errazten du zaintza eta lana uztartzea. Norberaren osasun egoerara moldatzeko aukera ere ematen du.

– ARGIAn sekzio denetan ditugu lanaldi osoak eta murriztuak. Esperientziak erakusten du posible dela lanaldi mota karguetatik deslotzea (esaterako, erredaktore buru izatea egun erdiko lanaldian).

– ARGIAn kontziente gara zer garrantzitsua den lankide bakoitzak zirkulu bat, harreman sare bat izatea bizitzako bere gauzak partekatzeko. Adibide moduan, zuzendaritzako bilerak erronda batekin hasten ditugu: “ni aste honetan horrela nabil…” konturatu garelako bileran bertan, eztabaidetan eta abar eragin handiagoa duela askotan norberak dakarkien aldarteak edo bizipenek, “objektibotasun” itxurazkoan eztabaidatzen ari garen argumentuek baino.

PAREKIDETASUNA HORIZONTALEAN ERAIKITZEN DA. KARGU GUZTIETAN BERDINTASUNA IRABAZTEN.

Parekidetasunaren organigrama sarea da: Enpresako organigrama bertikala denean, piramidala, errepikatzen dira gizarteko hierarkia edo botere-harremanak. Enpresako egitura horizontaldu ahala, jokoa banatzen dugu langile gehiagoren (ahal dela guztien) artean, eta beraz aniztasunak, bakoitza den izaki friki horrek bere lekua hartzen du.

– Sekzioen generoa ARGIAn: erredakzioan dira 10 gizon deituak eta 3 emakume deituak. Komertzial sailean komertzial arduraduna gizon deitua,  eta 4 saltzaile emakume deituak. Idazkaritzan 5 emakume deituak. Argia ekoizpenetan produktorea gizon deitua. Argazkilaria gizon deitua. Komunikabide baten barruan sekzio bakoitzak generoa duela bistakoa da. Bakoitzak lan zehatz batzuek egiten ditu, ofizioak ohiartzun bat edo bestea du kaleko jendearen belarrietara…

– ARGIAko Akziodunen Batzarra. ARGIA egituraz SAL da eta beraz langileok gara enpresako jabe. Erabaki organo nagusia Akziodunen Batzarra da, eta pisu erreala ematen saiatzen gara etengabe. BENETAKO parte-hartzeak eta erabakiak BENETAN guztion artean hartzeak parekidetasuna bultzatzen du.

a) Esaterako, estrategikoak diren gaietan prozesu parte-hartzaileak burutzen ditugu. Prozesu hauetan enpresa osoak hartzen dugu parte elkarrekin: sekzioak nahastuta osatzen ditugu taldeak eta lehenik talde txikian lantzen eta eztabaidatzen dira gaiak eta gero talde osoan bateratzen ditugu ideiak. Esperientziak erakusten du talde txikitan denek hitz egiten dutela, eta aldiz talde handian erdiak ere ez. Talde handian hitz egiten dutenetatik %37 dira emakume deituak eta %63 gizon deituak.

b) Jokoa banatzea (bide horretan goaz, oraindik egiteko asko): Erabakiguneetan jende desberdina egotea da gakoa. ARGIAn proiektu estrategikoak garatzeko lantaldeak sortzen dira (astekariko aldaketak lantzeko lantaldea, argitalpenak gauzatzeko lantaldeak…). Hauetan ardurak banatzea da gakoa, ahalik langile gehienek horrelako guneren batean parte hartzea, eta horrekin batera bakoitza lau lantaldetan ez egotea (batzuek ardurak hartzeko pausoa eman behar dute, eta beste batzuek ardurak uztekoa). Jokoa banatzen dugunean, parekidetasunean irabazten dugu. Honen emaitza da Akziodunen Batzarrean gero eta jende gehiagok azalpenak emateko autoritatea eta hitza hartu behar izatea, bera delako halako gai estrategikoa garatzeko lantaldean parte hartu duena.

d) “Partidaren jarraipena” (bide horretan goaz, oraindik egiteko asko): urtean hainbat batzar egiten dira, gertutik jarraitzeko bai nola doazen diru kontuak eta baita ere nola doazen proiektuan ditugun erronkak. Horrela bazkideok ikasten dugu zenbakiak eta kontzeptuak irakurtzen, ulertzen, eztabaidatzen… Honi gehitzen badiogu gai estrategikoak aurrez denok landuak ditugula prozesu partehartzaileetan, ondorioa da Akziodunen Batzarrean bakoitzak bere kriterioen arabera erabakitzen duela, eta lidergoek eta abar eragin txikiagoa dutela, hemen ere parekidetasunaren mesedetan.

– ARGIAko ordezkaritza kargu nagusiak:

a) Historikoki emakume kopuru handia egon da ordezkaritza karguetan: Egon diren bost zuzendarietik hiru izan dira emakume deituak eta hiru lehendakarietatik bi emakume deituak.

b) Egun zuzendaritza 5 kidez osatua da, hauetatik 2 emakume deituak eta 3 gizon deituak. Parekidetasuna bermatzeko zuzendaritzan zera lortu beharko litzateke: zuzendaritzako funtzioak utzi gabe zaintzarako (umeak zein zaharrak zaintzeko) lan baldintzak egokitu ahal izatea (esaterako, lanaldi murriztuekin, bajekin eta abar).

d) Ordezkaritza partekatua. Ordezkaritza partekatzen dugu lankideon artean, gaiaren arabera eta lankideen agendaren arabera. ARGIAk kalera begirako aurpegi anitzak izatea  baliotzat dugu.

ONDORIOA: 

Emaitza kuantitatiboak lortzeko (alegia, erabaki organoetan “emakume” eta “gizon” kopuru bera, sekzio bakoitzean “emakume” eta “gizon” kopuru bera eta abar) oinarri onena baldintza kualitatiboak sortzea da. Alegia, ZAINTZA BEHAR DUEN ABERE horri, BIZITZA OSOAN zehar lan egiteko baldintzak eskaintzea. Hau praktikan hala denean, langile denek dute aukera handiagoa, deitu emakume edo deitu gizon, PROFESIONALKI BERE BIDEA egiteko eta ondorioz, KARGU GUZTIETARA izaeraren arabera iristeko.