Covid semaforoa EAEn: lehen hori zena, orain gorri

Atalak: Sailkatu gabea

Azaroaren 16an Eusko Jaurlaritzak erdira baino gutxiagora jaitsi du EAEko udalerri bakoitza “berde”, “hori”, “laranja” edo “gorri” izendatzeko neurria. Ordura arte, 14 eguneko inzidentzia tasa 100.000 biztanleko 400dik gora zeukaten herriak ziren gorriak, eta geroztik, 150etik gora dutenak. Inzidentzia tasak neurtzen du 14 egunean guztira kontabilizatu diren positibo kasuak (zenbaki absolutua da, ez egindako testen ehunekoa), herriko biztanleria 100.000koa balitz estrapolatuta, beraz, tasa horretan eragin zuzena du egiten den test kopuruak: zenbat eta test gehiago, kontabilizatutako positibo gehiago, eta inzidentzia tasa handiagoa; alderantziz ere bai, test gutxiago, inzidentzia tasa txikiagoa. Semaforoaren baremoak aldatzearekin bat iragarri ditu Jaurlaritzak gorri dauden herriek aplikatu beharreko neurriak, eta COVID-19 ziurtagiriaren erabilera ere semaforo gorriari lotzen dio Jaurlaritzak.

Semaforoen kolorea zehazteko aldaketa azaroaren 16an eman da, egun horretan Jaurlaritzak publiko egindako arauarekin. Ordura arte, 14 egunean 100.000 biztanleko 400dik gora positibo metatutakoak ziren gorriak, azaroaren 15eko koronabirusaren eboluzioaren buletinean irakur daitekeenez: “Semaforoa 14 eguneko inzidentzia tasaren arabera: berdez < 60, horiz 60-299, laranjaz 300-399 eta gorriz >=400”.
Araua aldatu ondorengo lehen buletinean, azaroaren 18koan, irakur daiteke semaforoaren koloreak izendatzeko baremoa aldatu dela: “Semaforoa 14 eguneko inzidentzia tasaren arabera: berdez < 60, horiz 60-99,99 bitartean, laranjaz 100-149,99 bitartean eta gorriz >=150”.

Gotzone Sagardui sailburuak azaroaren 16an horrela azaldu zuen semaforoaren aldaketa: “Txertaketak egora berri bat posible egin du, eta, horregatik, pandemiaren jarraipen-adierazle nagusien irakurketa eta balorazioa desberdinak izan behar dira”.

Test kopuruak eragina du inzidentzia metatuan

Hauek dira egunez egun, egindako test kopuruak (datu hauek Jaurlaritzaren koronabirusaren eboluzioaren inguruko datuen buletinetatik ateratakoak dira). Zenbat eta test gehiago egin, kasu positibo gehiago detektatzen da eta alderantziz, zenbat eta gutxiago egin, kasu positibo gutxiago. Horrek lotura zuzena du 14 eguneko inzidentzia metatuan.

* Oharra: osasungintzako lan antolaketak eta baliabide pertsonalek ere eragina izan dezaketelakoan, asteburuak egun hauetan tokatu dira: azaroaren 13-14, 20-21 eta 27-28 eta abenduaren 4-5.

Urriak 25 4.727 test egin ziren. Positiboak 128
Urriak 26 5.406 test. Positiboak 138
Urriak 27 4.765 test. Positiboak 145
Urriak 28 4.914 test. Positiboak 155
Urriak 29 4.318 test. Positiboak 151
Urriak 30 2.415 test. Positiboak 126
Urriak 31 2.463 test. Positiboak 136
Azaroak 1 2.492 test. Positiboak 117
Azaroak 2 4.500 test. Positiboak 197
Azaroak 3 4.974 test. Positiboak 233
Azaroak 4 5.038 test. Positiboak 307
Azaroak 5 4.835 test. Positiboak 226
Azaroak 6 3.574 test. Positiboak 159
Azaroak 7 2.983 test. Positiboak 185
Azaroak 8 5.236 test. Positiboak 325
Azaroak 9 6.306 test. Positiboak 304
Azaroak 10 6.392 test. Positiboak 362
Azaroak 11 6.164 test. Positiboak 418
Azaroak 12 6.577 test. Positiboak 451
Azaroak 13 4.945 test. Positiboak 407
Azaroak 14 4.117 test. Positiboak 309
Azaroak 15 6.766 test. Positiboak 434
Azaroak 16 (semaforo kolore aldaketak iragarri diren eguna) 7.633 test. Positiboak 527
Azaroak 17 8.099 test. Positiboak 691
Azaroak 18 8.819 test. Positiboak 639
Azaroak 19 8.064 test. Positiboak 662
Azaroak 20 6.650 test. Positiboak 595
Azaroak 21 5.821 test. Positiboak 490
Azaroak 22 8.529 test. Positiboak 785
Azaroak 23 9.899 test. Positiboak 883
Azaroak 24 10.843 test. Positiboak 950
Azaroak 25 11.322 test. Positiboak 1.086
Azaroak 26 11.217 test. Positiboak 1.150
Azaroak 27 6.699 test. Positiboak 818
Azaroak 28 6.389 test. Positiboak 663
Azaroak 29 10.812 test. Positiboak 1.274
Azaroak 30 12.288 test. Positiboak 1.344
Abenduak 1 13.425 test. Positiboak 1.361
Abenduak 2 14.439 test. Positiboak 1.692
Abenduak 3 15.077 test. Positiboak 1.510
Abenduak 4 9.806 test. Positiboak 1.318
Abenduak 5 8.168 test. Positiboak 1.113

Semaforo gorriaren ondorioak

Jaurlaritzaren azaroaren 16ko aginduak zehazten ditu zein ondorio dituen semaforo berriaren arabera gorri izendatutako herriengan:
“Jarduerak aldi baterako atzeratzea edo bertan behera uztea, edozein dela ere jarduera horien esparrua, baldin eta udal-agintariek aurreikusten badute ezin izango dela bermatu prebentzio-neurriak betetzea. Oinarrizko prebentzio-neurriak betetzea, bereziki maskara erabiltzea, gehien zailtzen duten ekitaldi edo jarduerak dira jarduera horietan jan edo edan egingo dela aurreikusten denean”.

Azaroaren 16an iragarri zuen, baita ere, Jaurlaritzak EAEko Auzitegi Nagusiari baimena eskatu nahi ziola hainbat jardueretan COVID ziurtagiria eskatzeko. Ziurtagiri horren aplikazioa semaforo gorriari lotua da, Jaurlaritzak azaroaren 25ean publiko egindako albistean irakur daitekeenez: “Justifikatuta dago covid ziurtagiria baimentzeko lurralde eremua autonomia erkidego osoa izatea, baldin eta azken 14 egunetan intzidentzia tasa 150 kasukoa edo handiagoa bada 100.000 biztanleko. Izan ere, Euskadiren lurralde azalera txikia, bertako biztanleen interakzio maila handia eta lurralde osoko komunikazio onak eta biztanleriaren mugikortasun zabala ez dira bizilekuari dagozkion jardueren xede”.

Galderak

Semaforoa gorri noiz jarri zeren arabera erabakitzen da? Herritarrak azalpen gehiago behar ditu. Baremo horrek eragin zuzena duenez bete beharreko neurriekin, ez al litzateke baremoaz eztabaidatu eta adostasuna bilatu behar?

Test kopurua zeren araberakoa da? Test gehiago edo gutxiago egiteak eragin zuzena baldin badu semaforo kolorean, ez al lirateke test kopuruen irizpideak adostu eta mantendu behar?