Ipar Amerikako euskaldun gazteei bertsoa erakusteko asmoa dute hango bertsolariek

Atalak: Bertsolaritza

Kurutxet eta Goikoetxea, Lujanbio eta Egañarekin kantuan Villabonako saioan. Argazkia: @HaritzAzurmendi.

Johnny Kurutxet eta Martin Goikoetxea dira Ameriketako bertsogintzaren aurpegiak. Ezterenzubin sortua Kurutxet, Gorritin Goikoetxea, biak hala biak gazterik joan ziren itsasoz bestaldera. San Frantziskon eta Wyoming-en bizi dira, elkarrengandik 1.600 km-ra. Euskal Herrian kantatzeko ekarri dituzte lehen aldikoz urrian Bertsularien Lagunak eta Bertsozale Elkarteak gonbidatuta, eta hainbat bertso saio egin dituzte han eta hemen: tartean Villabonan Maialen Lujanbio eta Andoni Egañarekin aritu ziren, duela urte batzuek San Frantziskon aritu ziren moduan (hemen saioa entzungai). bertsoa.eus-ek elkarrizketa egin die eta Amerikako gazte euskaldunei bertsoa zer den erakusteko asmoa azaldu dute. Nork esan bertsolari amerikarrik sortuko den etorkizunean? Bi bertsolari helduok esperantza gazte dute, euren esperientzia adibide hartuta.

Johnny Kurutxet: “19 urterekin joan nintzen Ameriketara, eta hara joan aitzinean ez nintzen aritzen bertsotan. Han baziren pare bat poliki aritzen zirenak ostatuetan, eta han hasi nintzen”.

Martin Goikoetxea: “Ni umetatik egoten nintzen etxean Basarriren programa entzuten. 12 urtetan hasi nintzen bertsotan, ihaute batzuetan: Kaxiano Ibarguren etorri zen herrira eskusoinua jotzera eta jendaurrean orduan kantatu nuen lehengo aldiz. 1966an Nafarroako Txapelketan sartu nintzen baina txapelketa baino 13 egunez lehenago etorri zitzaidan Ameriketara joateko deia eta joan egin nintzen”.

Beste bertsolariengandik milaka kilometrora

Distantzia izan liteke traba bertsotarako, baina horretara ohituta daude, Goikoetxeak kontatzen duenez: “Ni Wyomingen bizi naiz, Kurutxetengandik (San Frantziskon) 1.600 kilometrotara. San Frantziskon badute euskal etxe oso aberats bat eta tarteka gonbidatzen naute, eta ni pozik joaten naiz. Egin ditugun saio gehienak han izan dira. Nevadan ere bai, eta udako festetan. NABO, Ipar Amerikako Euskal Erakundeak Elkarteak antolatuta, urtean bi-hiru aldiz elkartzen gara han eta hemen eta orduan aritzen gara”.

Ozeanoz alde banatan ziren bertsolariek 1998an egin zuten elkarrekin lehenegoz bertsotan, bide-konferentziaz. Tolosako Kilometroak festak antolatutako bertso saioan izan zen, eta Martin Goikoetxeak bertsook kantatu zituen Wyomingo bere etxetik.

Sortuko dira besteak? Aurrez ezin esan ezetz!

Johnny Kurutxet: “Han jaio den batentzat bertsoak hartzea oso zaila da. Bertsoak hartzeko behar da euskara. Han hitz egiten dute poxi bat baina…”.

Martin Goikoetxea: “Guri interesaten zaigu bertso eskoletan ari diren gazte batzuek (aldian bat edo bi), udan bi asterako eraman eta gutxienez bertsoa zer den erakustea hango gazteei, udalekuetan eta sartuaz. Bertsolariak han aterako diren? Hori zaila dago esaten. Lehen ere ez dira bertsolariak izan, eta une batetik bestera gu azaldu gara. Ongi edo gaizki egin, gutxienez ezagutuak gara, eta errespetatuak. Inork ez lezake esan gero zer izango den!”.

Hemen Berriak egin dien elkarrizketa.