Udalak udaltzainak bidali ditu, Gipuzkoa Zutik!ek kanpamendua berregitea lortu ez dezan

Atalak: Gipuzkoa Zutik!, Herri mugimenduak

“Gaur guk irabazi dugu! Ez goaz etxera! Erraustegia geldituko dugu!” oihuka gelditu dira Gipuzkoa Zutik!-eko kideak, udaltzainek materiala txikituta eraman dietenean.

Goizean Gipuzkoa Plazatik bidali dituzten Gipuzkoa Zutik! mugimenduko kideek Bulebarreko kioskora eraman dituzte beren gauzak: kanpin-lozaku-esterillak, elikagai eta tresnak, pankarta-plastiko-pinturak… Bulebarreko plazan asanblada egin dute eta udaletxean egitekoa zen Donostia2016ren prentsaurreko batean ekintza egitea adostu. 10:15 aldera zurrumurrua zabaldu da Gipuzkoa Zutik!eko kideen artean: “Gaurko lehen garaipena. Donostia 2016ren ekitaldia bertan behera utzi dute!”.

DSS2016 prentsaurrekoa Victoria Eugeniara lekualdatu dute gure beldur. Zenbat kostatzen digu alokairuak @EnekoGoia? pic.twitter.com/a2qvHThIG8

— Gipuzkoa Zutik (@GipuzkoaZutik) 2016(e)ko ekainak 6

Ondoren bigarren asanblada egin dute, arratsaldeko mobilizazioari forma emateko: bertan adostu da helburua aurreko astean bezala, Gipuzkoa Plazara itzultzea izango dela. Eta gaurko aurreikusita zuten egitarauari eutsiko diotela, “guk gure dinamika eraman behar dugu, ez Ertzaintzak markatutako agendari erantzun”. Hauek dira, beraz, astelehenerako hitzorduak:

Asteleheneko egitaraua

– 12:00etan Duintasuna Pentsionisten elkarteko kideekin borroken uztartzea.

– 17:00etan Telefonicako langileen prekarietatearen kontra egin zuten Correscales lasterketa herrikoiaren antolatzaileetako bat den Alberten hitzaldia.

– 18:00etan Bulebarretik irtenda, Donostiako kaian bainua, kalearen pribatizazioaren beste adibide bat baita bertan bainua ukatu nahi duela udalak.

– 19:00etan Bulebarrean asanblada.

– Jarraian, mobilizazio baketsua, asanbladan adostuko dena.

“Ezin gaituzte kaletik bota”

Esaldi eta hitz ezberdinekin, asanbladan hitz egin da gaur gizarteratu nahi duten ideia honakoa dela: “Kalea herritar denona da”. “Kalea ez da alkatearena”. “Zergatik ezin dugu kalean nahi duguna egin, errespetuz ari bagara?”. “Ez dugu plaza okupatzen, erabiltzen ari gara”. “Kalean bizi diren herritarrak babesgabe uzten ditu Udalak, Gabonetan bi pertsona hil ziren”…

10:45 aldera, plastikoak zabaldu dituzte lurrean eta arratsaldeko mobilizazio baketsurako lemak asmatu eta pankartak egiteari ekin diote. “Errimatu dezala…”, “Eneko Goia kasketa harrapatutako ume modura marrazten badugu, ‘kalea nirea da!’ garrasika?”, “‘Goia aspertsoreen morroia’ zer iruditzen?”. Sormen tailerrak umorea barreiatu du. Beste kide batek informazio gunea jartzeari ekin dio, pasaeran dabiltzan herritarrei hizkuntza anitzetan azalpenak emateko. Gaurko egitaraua kartel bihurtzeari ekin diote beste kide batzuek. Sare sozialetan egitarauaren berri ematen hasi dira.

ETB eta Euskadi Irratiko kazetari batzuk etorri dira euren lan tresnak eskuan, goizean gertatzen ari denari buruzko azalpenak nork emango dizkien galdezka: “Orain arte hitz egin ez duenen bat, eta neska bada hobe…”; lagundu die kide batek hizlaria topatzen. Aurkezleak galdetu du: “Zergatik bota zaitzakete Gipuzkoa Plazatik eta hemendik ez?”; “Oso galdera ona, galdetu beraiei! Ea zer zentzu duten arau horiek…”, gonbidatu du herritar batek kazetaria galdera agintariei zuzentzera.

12:00etan: borroken uztartzea

Udaltzainak datozela alarma jo du hainbat kidek kiosko gainetik. Denak gora igo dira eta eskura izan duten materiala ere eurekin igo dute, udaltzainak materiala kentzera datozen errezeloz. Gipuzkoa Zutik!eko kideak kioskoaren eskaileretan eseri dira, udaltzainei sarrera eragozteko. Udaltzainak kioskoaren kanpotik hasi dira zintzilik dauden pankartei tiraka, eta hautsita daramatzate.

Plazan oihu ugari entzuten da: Duintasuna pentsio duinen aldeko jubilatuen elkartea espero bezala iritsi da, euren pankartak eskuan, Gipuzkoa Zutik!ekin bateratzera, eta liskar honekin topo eginda, babesa adierazi diete Bulebar kiosko barruko gazteei. “Ez, ez, ez, errausketarik ez! Bai, bai, bai, osasuna bai!” oihukatu dute. Kioskoko gazteek “Guztiontzako pentsio duinak!” oihuka erantzun diete kiosko barrutik, babesa eskertzeko asmoz.

Amona xahar txiki bat bi ertzainengana joan da zuzen, eta eskubiderik ez dagoela oihukatu die. Lasaitzen eta bertan mantentzen laguntzen dio Gipuzkoa Zutik!eko kidea den gazte batek.

Ertzainek segurtasun kordoia osatu dute Bulebarreko zuhaitzetik zuhaitzera prezintu gorria zabalduz. Gero eta gehiago dira hor geratzen diren herritarrak (baita turistak ere, kamera eskuan) eta hauek ere ez daude isilik “zuen seme-alabak izan zitezkeen!” errepikatzen du behin eta berriz batek.

Gipuzkoa Zutik!-eko kide bat udaltzainekin enpatizatzen. Juxtu berarekin ez du izan jarrera adeitsu bera “udaltzain(?)” batek.

Gipuzkoa Zutik! ekimeneko kideek udaltzainei mezu hauek bidali dizkiete: “Zuek ere gaixotuko zaituzte erraustegiak. 20 urte barru gogoratuko zarete egun honetaz”. “Denon onerako ari gara, batu zuek ere gure borrokara!”. “Hau ez da zuen lana!”. Izan ere, Gipuzkoa Zutik! ekimenean, aurreko egunetan aipatu izan da Donostiako udaltzainen artean iskanbila handiak dituztela: ertzainen lanak egiteko agintzen dietela, eta batzuk ez daudela horretarako prest.

Udaltzainek eskaileretako lehen lerroko kideak atera dituzte. Elkarri lotuta egon dira Gipuzkoa Zutik!eko kideak eta indarka eraman dituzte. Tentsio uneak bizi izan dira kioskotik atera dituzten pertsona hauen eta udaltzainen (lehenik) eta ertzainen (ondoren) artean. Indarkeriarik gabe, kanpaldian dagoen pertsonetako batek zorrotz hitz egin die: “Badakizue hau ez dela zuen lana!”. Kioskotik oihu hauek entzun dira: “Hau al da zuen bakea?”, “hau al da kultur kapitala?”, “alde hemendik, utzi bakean!”…

Abokatuaren oharrak

Gipuzkoa Zutik! mugimenduarentzat lanean ari den abokatua hurbildu da eta udaltzainen operatiboko mandoak esan diona jakinarazi die: “Ertzainak segurtasun kordoia egiteko bakarrik etorri dira. Eta udaltzainak pertsonalak ez diren gauzak eramatera etorri dira”. Abokatuak dioenez, galdetu egin dio operatiboko mandoari: “Beraz, jendearen kontra ez?”. “Printzipioz gauzak eramateko bakarrik”, erantzun dio. Abokatuaren hitzetan, Udala da agindua eman duena. Kronika hau idazterakoan abokatuak adierazi duenez: “Gauza pertsonalak ez dituzte eraman nahi izan (aurreko astelehenean pertsonalak ere eraman zituzten). Kolektiboak direnak bai, beraz, euren helburua kanpamendua birsortzea eragoztea izan da, dudarik gabe”.

Materiala beharrik gabe txikitu, eta kide gutxi batzuen kontra egin ere bai

Herritarren begietara, udaltzainen jokabidean ulertzeko zailena egiten dena materiala nola eraman duten izan da. Are, erraustegia ikono duen mugimenduarentzat objektu materialek balio eta funtzio anitz dituztenean. Ahal den guztia berrerabiltzen da, materiala egun osoan zaintzen, antolatuta gordetzen, partekatzen… Kioskora atzeko aldetik (eskaileretan jendea baitzegoen eserita) igo dira udaltzainak eta gauza guztiak kioskotik behera jaurtiki dituzte: platerak, kontenedorea (barruko botilak hautsi dituzte), paellera…

Hori galarazteko, Gipuzkoa Zutik!eko hainbat kidek gizakatea egin dute materialaren eta udaltzainen artean jarriz. Gainerako kideak, eskaileretatik hasi eta kiosko zentrora zabaltzen zen uhartetxo bat osatu dute lurrean eserita, erdian pankartak eta ahal zutena ezkutatzen zutela. Oihu gogor egin dute uneoro.

Bideo irudietan ikusten denez, udaltzainetako batzuek giza kateko kide batzuk indar handiz askatu dituzte katetik. Udaltzainetako batzuek ez dute batere indarkeriarik erabili, besteren batek kolperen bat edo beste eman dio katetik askatu eta makurrarazi duen gazteari.

Baina udaltzain bat nabarmendu da denen gainetik, indarkeriaren erabileran. Immobilizatzeko teknikak erabili ditu kideetako baten aurka, eta gaztea lurrean etzanda zuela eskua kioskoko barandaren kontra estutu dio, belauna lepoan sartuz (itoko zuela zirudien). Udaltzainenak bakarrik ez diren ikasgaiak jaso dituela pentsatzeko zantzuak ematen ditu gainerako udaltzainengandik hainbeste ezberdintzen den bere jokabideak.

“Vergüenza me daría, ser policía” (lotsa emango lidake polizia izateak) oihukatu dute Gipuzkoa Zutik!eko kideek kiosko barrutik (erdarazko lema bakana izan da).

Udaltzainak material baliotsua txikitu ostean, zabor kamioira botatzen.

Zabor kamioia etorri da, “garbitu” errotulua idatzita duela. Kamioira bota dituzte txikituta, herritarrentzat eguneroko bizitzari eusteko baliotsuak ziren objektuak.

“Gaur guk irabazi dugu! Ez goaz etxera!”

Misioa konplituta ikusi uste izan dutenean, ertzainek “segurtasun” kordoia kendu dute eta hauek eta udaltzainak Bulebar plazatik atera dira. Presentziarekin babesa ematen ari ziren herritar helduek azken agur mezuak eman dizkiete: “Pozik zoazte?” , “lehertuta iritsiko zarete etxera. Masaje baten premia izango duzue…” .

Txalo zaparrada jo diete Bulebarreko kioskoan eusten dioten kideei. Poza gailendu da talde trinkoaren artean, eta builaka adierazi dute: “Gaur, guk, irabazi dugu!”; “Ez goaz etxera, ez goaz etxera…”; “Erraustegia geldituko dugu!”