Egungo DBH ez da guztiontzat

Atalak: Hezkuntza

DBH berritzeko curriculuma martxan du Jaurlaritzak. Asmoa da lehen zikloa eremuka irakastea, ez ikasgaitan zatituta, eta konpetentziak izatea ebaluatuko direnak. Ongietorriak bitez oinarrizko aldaketa hauek. Derrigorrezko hezkuntza 16 urtera artekoa izatea lorpen ederra da, baina beste buelta bat ematen ez bazaio, ikasleentzat eta familientzat lau urteko aldapa gogorra bihurtzen da sarri. Ikasle akademikoak sasi-ordekan eta ez akademikoak ezinean joaten dira tropelean, lehen froga gisa, guztiak egunero sei orduz aulkian eserita egotera behartuz. Etxerako lanak eta prestatu beharreko azterketak gehituta, egun askotan soldatapeko langileok baino ordu gehiago eman behar ditu 12 urteko ikasleak lanean eta ez zaizkie asteburuak deskonektatzeko errespetatzen.

Derrigorrezkoa bada, ikasle guztientzakoa behar du. Lehen Hezkuntzan badira pedagogiaz eta izaeraz oso anitzak diren eskolak, eta zailtasunak zailtasun, ikasle guztiei erantzuteko egiten den saiakera nabarmenagoa da. DBHn ikaslea erdigunean al dago? Zein ikasle mota? Nola egin ikasleak, guztiak, ezaugarri anitzekin, erdian egoteko? Nola irakatsi bakoitzak bere ezaugarrien arabera ikas dezan? Hona birplanteatu daitezkeen hainbat puntu, DBH “ikasteko balio dutenak eta ez dutenak” etiketa banatzaile eta galbahe izan beharrean, ikasle guztiak ikasketetan aurrera bultzatuko dituen motor izan dadin:

Tamainak inporta du. Makrozentro konzentratuen ordez, auzoka, herrika eta bailaraka ikastetxe askoz txikiagoak (egungoen kopuru erdiak hartzen dituztenak) beharrezko dira. Eredu makroa traba da denerako, ez bada low cost-erako.

Itzuli haurtzaroari kendu dizkiogun bi urteak. Lehen batxilergoan 14-15 urterekin ikasten genuena orain 12-13 urterekin ikasarazten diegu. Legea egun batetik bestera aldatu zen, baina gizaabereon garapena ez. Ulertu ere ez dute egiten askotan, azterketarako buruan sartzen saiatzen direna. Zergatik ez itzuli Lehen Hezkuntzako ikastetxeetara, gutxienez DBHko lehen bi urteak? Ikastetxe kontzertatuek LH eta DBH osoa ematen badute, publikoek zergatik ez? Nerabeek oraindik behar dute LHn dagoen aniztasuna, irakasleen gertutasun eta akonpainamendua, hezitzaile ikuspegia… eta ez ikasgai zehatz batean jakintza handia frogatu duen aditua, ez badu hezkuntzarako bokaziorik eta gaitasunik. Ez al du errazago egokituko DBHko lehen zikloa eremuka lan egiteko lehendik proiektuka ari den LHko irakasleak, “ni kimikaria naiz” ihes egiten dion DBHko horrek baino?

DBH hobetzeko prozesuetan, izan daitezela Hezkuntza Bereziko irakasleak gidari eta gehiengo, erabakiguneetan. Haiek bai, hezitzaile izateko bokazioz formatu dute bere burua, eta egunerokoan saiatzen dira ikasle guztiek gainditu dezaten. Haiek badakite ikasle guztiak ez direla berdinak, denei ezin zaiela emaitza bera eskatu, bakoitzak bere koska gainditu dezan ikaskuntza prozesua moldatu behar dela… eta, batez ere, ikasteko prozesuan ez dutela irakaslearen azalpenek eta testuliburuek soilik parte hartzen: etxeko egoerak, bizitzako gorabeherak, bakoitzaren izaera-trebetasun-jakin-minak, ikaskideen arteko harremanak… Horiek denak ikasgelaren parte direla eta landuak izatea merezi dutela badakite.