Maleta berriak, ezinezko maletak

Atalak: Sailkatugabeak

Juanjo Olsagarreren Ezinezko maletak liburuaren azala

Riomundo nobela: Jon Maia. (Txalaparta)

Sabor a mi kanta: Alvaro Carrillo (Mexiko)

Halabeharrak, zoriak eta aiurriak ekarri ninduten kazetaritzara, baita, handi-handika, politika eta literatura jorratzera ere. Riomundo nobela eskuetara heldu orduko ezaguna nuen nobelaren istorioaren historia. Protagonista –Jesukristo esaten zioten hura, Tente guretzat- ezagutu nuen. Abertzaleek, komunista izateagatik, mespretxuz begiratzen zioten hura. Abila zen alabaina. Ormaiztegiko Zubipen, kantaldi mitiko -sarrerak ehun pezeta balio zuen- bateko pasadizoaz akordatzen naiz: kanpoaldea autoz gainezka, aparkatzeko lekurik ez. Tente -eta koadrilakoak- ailegatu orduko munipek isun mordoa jarria zuten. Tentek isun haietako bat hartu eta bere autoan paratu zuen. Listo! esan zuen. Bizkorra zen, bizkorra zenez.

Riomundoren egilearen aita ere ezagutu nuen. Leopoldo izenez gogoratzen dut. Baliteke memoriak huts egitea. Nik baino hobeto ene anaia Nikok ezagutu zuen. Leopoldo ez zen pertsona arrunta, diferentea zela esango nuke. Berarekiko azken akorduak amak ekarri zizkidan Riomundoren egilea nor zen aipatu nionean: “Horren aita1977ko Askatasunaren Ibilaldian [mitikoa] ederki portatu zen aitarekin eta biokin, Arazurin. Polizia zaldiz oldartu zen jendearen kontra eta borda batera lagundu zigun”.

Literatura eta politika: ene patuaren adierazle. Hauteskundeen garaia itzuli da gurera beste behin ere. 2005eko Eusko Legebiltzarrerako kanpaina heldu zait gogora: Edorta Jimenez idazleak Jon Maia Aralar alderdiaren mitin batean bertsotan aritu zela idatzi zuen Berriako kronikan. Jon Abril idatzi beharrean Jon Maia idatzi zuen, nonbait. Hurrengo egunean, Riomundoren egilearen zuzenketa zekarren Berriak: “Ni Aralarrera perretxikoetara baino ez naiz joaten”. Buruz ari naiz. Hori dut akorduan baina, baita gogoa goibeldu zitzaidala ere. Nire jitearen seinale, gure patuaren desaire.

Heldu dira berriz ere hauteskundeak: gure udal eta foru aldundietako eserlekuen ordezkarien emaile, geure sukarraren iragarle, geure historia berriaren ezintasun adierazle, geure historiaren istorio berrien eragile.

Riomundoko mundua dut gomutan, historia beti errepikan. Orduko mesprezuak, mespretxu dira gaur egun. Maleta berriak heldu dira berriro gurera, eta ezinezko maletak -Juanjo Olasagarren nobela gogoan- dira gure pusken eramaile oraindik ere.

Alvaro Carrilloren Sabor a mi kanta entzuten ari naiz, Amaia Zubiriaren ahotsean -Chavela Vargasek abesten zuen hura-. Aralarren imajinatzen dut Amaia, kantari: “No pretendo ser tu dueño. No soy nada yo no tengo vanidad. De mi vida doy lo bueno. Soy tan pobre, que otra cosa puedo dar. Pasarán más de mil años muchos más…“. Eta gure historiarako istorio berrien letra berriak jalgi zaizkit: “Pasarán más de mil años y veras, que la vida es un engaño, de veras. La impaciencia nos delata, la inocencia nos relata, día a día una vez más…“.

Riomundoko mundua, Leopoldo edota Alvaro, istorio gazi-gozoen eragileak.