40 urteren ondoren ‘Badok 13’

Atalak: (D)kulturgintza

Badok 13 liburua

Donostiako Miramar Jauregian aurkeztu zen atzo Josemari Velez de Mendizabalen Badok 13 liburua, Euskonews aldizkari elektronikoaren 10. urteurrena ospatzeko argitaratua. Aretoa jendez mukuru zegoela, liburuaren egilearekin batera, Javier Elzo, Begoña Amunarriz eta Xabier Retegi mintzatu ziren.

Javier Elzoren hitzetan, liburuan herri honen bihotza eta burua ageri dira. Lehena eta oraina. Alabaina herri honek autoestimua garatu beharra dauka. Lortu dena ez da gutxi baina aurrerago joatea falta zaio. Normaltasunerako trantsizioa osatu behar du, bere barnea osatu eta pauso sendoagoz munduratu.

Begoña Amunarrizek berriz, lorpenak azpimarratu zituen. Esaterako, feminismoari esker emakumeak herri honetan lortu duen presentzia. Presentziaz gain, bere ekarpena. Herri honek eman duena baino askoz gehiago eman dezake, bere ustez. Iragan mendeetan herri honek emandako seme-alabak altxorra dira. Euskaldunok berauek “ustiatzen” ikasi behar dugu ordea. Herri britainiarra eta judutarra jarri zituen adibidetzat, baita literatura berealdiko tresnatzat jo ere.

Eusko Ikaskuntzako lehendakari Xabier Retegik elkartearen 90 urteak lau arotan deskribatu zituen: 1918tik 1936ra arte. Frankismoaren garaia. Trantsiziotik gaur artekoa. Azken aroa oraina dela, oraina da garrantzizkoa. Duela hamar urte Euskonewsekin hasi zena eta osatuz joan behar duena. Mundu berrira zabaltzeko estrategia berriak landu beharra azaldu zuen. Gogoeta eta ekintza azpimarratu zituen, eta ilusioa.

Velez de Mendizabalek honela laburtu zuen Euskonewsen historia laburra: “Askok sinesten ez zuen ekimena gorpuztu da”. 3.000 mila harpidedun dauka astekari digitalak. 9.000 orri osatu ditu dagoeneko. 2.600 lagunek hartu dute parte. 150.000 bisitari lortu ditu eta 200.000 bereganatzea dute helburu. Agerkariaren %37 euskaraz egina dago; multimedia bihurtu da. Euskonews Euskal Herria mundura zabaltzeko berebiziko tresna da, baita munduan barrena bizi diren euskaldunekin harremanak landu eta trukatzeko ere.

Eusko Ikaskuntzak 90 urte bete ditu eta Euskonews bere kimu gaztearen 10. urteurrena ospatu aldera heldu da Badok 13 liburua. Liburuan euskal munduko hamahiru pertsonekin –Jose Maria Ormaetxea, Carlos Garaikoetxea, Begoña Amunarriz, Javier Elzo, Benito Lertxundi, Mirentxu Purroy, Jean Haritschelhar, Jose Angel Iribar, Pedro Miguel Etxenike, Luis Irizar, Jose Maria Setien, Mariasun Landa eta Xabier Retegi– egindako elkarrizketek iragan mende erdiko Euskal Herriaren argazkia osatu dute.

Ez dok amairu kultur mugimenduaren 40 urteren ostean heldu da Badok 13. Malefizioa apurtzeko garaia heldu ote?