Udazkena, larrazkena eta udagoiena…

Atalak: (C)politika

Udazkena, larrazkena eta udagoiena

Ezin izan dut egundo politika bizi izan, politikari profesionalen zeregin soila bailitzan. Ezin dut politikaz jardun, politikagintzan nagusitu den politikakeriaren terminoetan. Politika posiblearen artea omen da, baina ni politikakeriaren arterako herritar ezindua sentitu naiz betidanik.

Kazetari gisa berriz, eguneroko kazetaritza politikoa lantzen dutenen kazetarien aldean, motza sentitzen naiz. Ez naiz trebea politikako hitzen artean –bi zentzutan uler bedi–. Hartara, nire imajinazio eskasaz estali ohi dut, eguneroko politikari buruzko analisia egiteko nire ezina. Hots, nire literatura merke eta apurra baliatu ohi dut zeregin horretarako.

“Udazkena, larrazkena eta udagoiena…” idatzi dut izenburuan. Alegia, udazkena hasi den egunean ari naiz. Larrazkena gure ekialdean, eta udagoiena mendebaldean.

Tira, udazken-larrazken-udagoien politikoaz jardun nahi dut halere. Badakizue zenbat udazken daramagun euskaldunok autodeterminatzeko saiotan? Politikaz ari naiz, eiki! Azken 30 urteotan, neronek hiru udazken nagusi ezagutu ditut herri honen burujabetasuna lortze bidean: Aljeriako –elkarrizketen– udazkena, Lizarra-Garaziko –elkarrizketen– udazkena, eta Loiolako–elkarrizketen– udazkena. Honezkero, gure egutegi politikoan udazkena eta itxaropena sinonimoak dira niretzat. Alabaina, larreak azkenduz joan dira eta ez naiz udaren goiena ikustera iritsi. Hala izanik ere, literaturaz harago doazen gogoetek –eta barrua kiskaltzen didaten hainbat galderak– nire animalia politikoa inarrosi dute berriz ere, udazkenean:

1. ETAk nahi zuen joka-leku politikoa lortu du –tira, edo ahal izan duen joka-lekua? Duda-mudak beti durduzatu nau–. Dena dela ere, aski da –edo nik aski daukat behintzat– Lacan, Badiou edota Zizek-en pentsamenduaren araberako abangoardiaz. Abangoardian frontean edota lubakian egotea bada, abangoardian jardun dutenek ez dute sekula horien pentsamendua ulertu. Hasteko eta behin, nire modura, eta egiari zor, ez dituztelako irakurri. Marx irakurri izan ez duten bezala. Adibide baterako, lubakian edo frontean ibilitako edo dabiltzan Txeroki-ek inoiz ez dute abangoardiaren aginduen nondik norakoa determinatu, ezta egun ere determinatzen. Behingoz, otoi eta arren, Toro sentadok –barkatu, ez dut esan nahi dudana hobeto definitzen duen bestelako izengoitirik– utz diezaiola herritik jalgiriko “fenomeno soziopolitiko bortitz” hau laborategi baten gisa erabiltzeari.
Fenomeno sozio-politiko honen hastapenean –euskal abertzaletasuna edo nazionalismoarena, alegia–, esentzialismoak mugatu zituen herri honen bidea eta bilakaera. Hori gutxi balitz, azkeneko 30 urteetako existentzialismoan barrena bide egiteak –delako abangoardia pentsalariaren nahiak, esan nahi dut– ez dio laster ez esentziarik ez izaterik utziko herri honi.

2. Zer nahi duzue?
a)  PSEk eta PPk datozen hauteskundeei begira iragarri duten itunaz –berriaz?– zerbait idaztea nahi duzue? Zertarako baina? Hori benetako frentismoa dela esateko? Demokrazia totalitaristaren agerraldia eta eredua paregabea dela esateko? Bo, bo, bo… Déjà vu!

b) EAJren inguruan idatz nezake. Transbertsalitaterako aukerak amaitu zaizkiola, esateko? Polo subiranozalea delakoa garatu nahi dutenek ez dutela berekin ezer nahi, esateko? Edo, agian, idatz nezake, gai ekonomikoak tarteko eta krisi garaian EAJren eta PSEren arteko transbertsalitatea gauzatuko dela. Transbertsalitatea edo akordioa, deitu nahi duzuen bezala.

c)  Era berean “gure” politikari independentista zenbaitek udazkenerako iragarri zuten polo subiranozaleaz zerbait esan nezake. Ezin ordea. Ezgauza naiz.

d) Hara, Rodolfo Ares Herrizaingo sailburuaren politikaz zerbait esatea pentsatu dut, “bere” poliziaren agerraldiez hain zuzen ere. “Irudiek mila hitzek baino gehiago balio dutela” idaztea begitandu zait.

3. Dena dela ere, “gure” politikari profesionalen jardueraz haragoz idatz dezakedala pentsatu dut. Konfrontazio demokratikoaz, adibidez. Herri honek autodeterminatzeko landu eta garatu behar duen konfrontazio demokratikoaz. Konfrontazio demokratikoa? Nolakoa?

Eta kazetariaren analisia lantzen hasia, konfrontazio hitzari adjektiboa bat bilatu beharko diodala pentsatu dut: indarra edo biolentzia. Konfrontazio horrek indarra onartuko al du? Indarrezko konfrontazioa, alegia.  Indarra herriak  erabili bada, konfrontazioa demokratikoa izanen da, ezta? Edo ez?
Ez saiatu, ez saiatu, esan dit barne ahots ezinduak. Alferrikakoa da. Toro sentadok bestelako joka-lekurik erabaki ezean, alferrikakoa da.