Sukaldeko lana eta tomate gorria

Atalak: (B)literatura, (C)politika

Gure sukaldeko saltsa gorri lodia

Azukre xehea gatz larria oroitzapen liburua irakurri berri dut. Irakurri ahala “irentsi” dudala esango nuke. Arrazoia: Mikel Hernandez Abaituak atondutako platera etxeko “bazka” izatea. Hau da, azken 50 urteetako sukaldeko usainak –eta sukaldeko aparailuenak– hurbil-hurbilekoak egin  zazkit. Generoak genero, gizarte, kultura, literatura eta politika gaiek, besteak beste, osatzen dute platera.

“Sukaldeko lana”. Horra hor euskal politika-saltsaren analistek
–euskarazko kazetaritzan esklusiboki– sarri darabilten espresioa.  Azukre xehea gatz larria irakurrita, gure politikako nahiz literaturako saltsa ez dela arrosa berretsi dut. Gurea ez dela –zorionez edo zoritxarrez– espainiarren saltsa, gure sukaldean apailatzen dena saltsa lodi-lodia dela, saltsa gorria. Azukre xehez eta gatz larriz atontzen den tomate gorria bezalakoa.

Horiek horrela, saltsaren errezetak are hobeto ezagutzeko
–eta ARGItAra emateko– Azukre xehea gatz larriaren  egilearengana bide egitea otu zait. Ofizioak eta gogoak bultzaturik hurbilduko naiz Hernandez Abaituarengana.

Anartean, ARGItAra eman gabeko ale batzuk apailatu ditut euskal txoko –blog– honetan, eta Beranduegi gure telebistaren maneran eman ere.
Honatx, 3 Mariak liburuaren egilearekin izan ostean sukaldean  maneiatu gabe geratu zen gai baten zipriztinak:

Arantxa Urretabizkaia: “Nik Ramon Saizarbitoriaren lanak izugarri preziatzen ditut. Nire gusturako, gureen artean Ramon da hoberena.
Koaderno Gorria idazten ari nintzen garaia zen. New York-en nengoen, Cervantes Institutuak gonbidatua. Handik bueltan bukatu nuen orduko bere azken liburua, hegazkinean. Inpresionatua geratu nintzen: “Ez dakit zergatik idazten dudan?” pentsatu nuen.
Denborak aurrera egin zuen eta halako batean esan nion nire buruari “Demagun Ramon dela Juan Mari Arzak. Eta ni etxeko sukaldari bat, etxekoandre sukaldari on bat. Agian, norbaitek Arzak-eko ez den beste zerbait jan nahi du. Pentsamendu horien  bueltan lortu nuen aurrera egitea Koaderno Gorriarekin. Alegia, pentsatu nuen sukalde ezberdinetako bazkariak dastatu eta jan behar direla. Horiek ere badutela beren xarma. Eskerrak. Hori barneratu arte blokeatua geratu bainintzen”.

P. S. : Demagun, idazki hau politika eta literatura lotzen dituen sarrerako platera bat dela, aperitifa.