Arbolaren Egia: politikak ez du egia esaten, poesiak agian!

Atalak: (C)politika, (E)gizartea

Koldobika Jauregiren Arbolaren Egia euskal demokraziaren basoaren ikur izan liteke. (Argazkia: Bob Edme).

Frantziarrek Iraultza egin zuten, erregea gillotinatu eta Errepublika ezarri. Espainiarrek ez dute iraultzarik egin, baina erregimenak ezartzeko odol franko isuri dute. Primo de Riveraren diktadura, Bigarren Errepublika, 1936 Gerra Zibila, Frankismoa eta Trantsizioaren ondorioen egoera bizi dugu egun. Espainiarrek euren demokraziarako Trantsizioa eredu gisa agertu dute Europan. Alta, ETAren bortza desagertu ostean ageria da demokraziarako sen eskasa. Errepublika deuseztatu zutenen espiritua bizirik dago egungo agintarien artean. 40 urteko demokraziak ez du 40 urteko diktaduraren jitea ezabatu.

Espainiak demokraziarako enegarren trantsizioa egin behar du, aldion ez du “trantsizio” hitza onetsi nahi, horrek 40 urteko demokrazia auzitan jarriko bailuke. Espainiar demokraziaren ezarleek ukatu arren, trantsizio garaian gaude berriz ere. Historia errepikatzen da, estreinakoan tragedia ei da eta bigarrenean fartsa. Espainiako politikak historiaren zentzua aldarazi lezake. I. Trantsizioa fartsa izan zen eta II. Trantsizio hau tragedia izan liteke.

I. Trantsizioan, euskal demokraziaren sustatzaileen negoziazioek porrot egin zuten Xibertako elkarrizketetan. Hura tragedia izan zen. 40 urteren ostean, espero dezagun, espainiar demokraziaren aurkako bide bortitza aukeratu zutenek –ETA– ezarritako tragediaz ikasi izana. Espero dezagun ere, jeltzaleak euskal demokraziaren basoa osatzeko espainiar demokrazia oztopoa denez jabetu izana.

Koldobika Jauregiren Arbolaren Egia euskal demokraziaren basoaren ikur izan liteke. Arbolaren Egia ez da Politikaren Egiaren sinonimoa, jakina. Politikak ez du egia esaten, poesiak agian! Arbolaren Egia-k Bitoriano Gandiagak Espainia frankistako epaile bati –erdaraz derrigorrez– esaniko hitz hauek oroitarazi dizkit: “Aizu, ni arbola bat naiz. Zer politikakoa da arbola? Ni lur honetan bizi naiz, nire sustraiak lur honetan sartuta daude, lurrak berea ematen dit, nire barnera heltzen zaidan gaia. Nire abarrek goiti egiten dute. Nire esperantza, etorkizuna eta ilusioa gora begira ernatzen dira. Parean dagoen zerua nirea da. Esperantza ematen didan zeru horri esker bizi naiz, nire birikei oxigeno ematen dien aireari esker. Ni naiz arbola. Nire poesietan diot arbola horri gertatzen zaiona. Arbola horri eta arbola horiei, noski. Arbola bat soila arraroa baita. Arbola beste batzuen ondoan bizi da, basoa osatzen dute. Aizu, arbola horri lurra, zerua eta airea ukatzen bazaizkio, hiltzen doa. Orduan arbolak krak egiten du”.

Poeta politika egiteaz akusatu zuten. EAJri euskal basoan batzeko tenorea heldu zaiolakoan nago.

Oharra: testu hau ETAren azken agiria ezagutu aurretik idatzita neukan, ARGIAko ANALISIA atalean argitaratzeko asmoz. Ez naiz egungo egoera politikoari buruzko analisia –stricto sensu– egiteko gauza, ezta ETAren agiriei buruz iritzi bat emateko ere. Testuak testu, horra hor beste bat.