Kanten bila aritzeak dakarren emaria

Atalak: Musika

Orion Zuzenean 6. diskoa du Olatz Zugastik; lehena Kantu baten bila nabil izan zen.

Harpaz gain, kitarra ere jotzen du kantariak.

Orion zuzenean

Olatz Zugasti

Kantaita Enea

“Lorratz argia duzu nigan utzia, uhainen gaindi zoazen mezularia”, hitzek ukitu ez ezik, ahotsak hunkitu nau. Indar adierazle hitzak dira, hitzen egilea kantari bera izaki. Haatik, “indarra” hitza indargea da disko osoa aditzera emateko. Alta bada, musikan aditua ez den batek ganorazko zer gehitu dezake?

Orion zuzenean diskoak “zuzenean” hagitz trebatua den talde baten emaitza begitandu zait, baita halaxe barneratu ere. Olatz Zugastik musikari iaioak inguratzeaz gain, beraiekin ongi doitu eta harmonizatzeaz beste –kantaria, gitarra eta harpa jotzailea da–, produkzio lan duina egin dute Kantaita Eneako lagunek. Tamaina honetako lanak lagunarteko sendo baten elkarlana exijitzen du.

Diskoaren hitzak eta musikak horren lekuko dituzu. Azpimarratzeko da kanta gehienen letrak Zugastirenak izatea. Baliteke, kantariaren fazeta hori neronek ezagutu ez izana orain arte. Azpimarratzea ez ezik laudagarriak dira bere “poemak”. Bereaz gain, Itxaro Borda eta Henriette Airenak badituzu ere. Badira besterik ere, herrikoak eta musikariaren lagunenak.

Bere konposizioez gain, nabarmendu beharrekoa da Brendan Graham irlandar musikariaren doinuak errepertoriora bildu izana, musika zelta: Olatz Zugasti musikariak ongixko egokitzen dituen aireak dira zeltiarrenak. Grahamen musika herrikoiak eta polifonikoak neurri-neurrikoak zaizkio harpa-jotzaile bikainari.

Hala berean, tradiziozko musikaz batera, tradizioaren aldarrikapena adigarria egin zait Orio zuzenean diskoan. Ez da ustekabekoa izan, Kantaita Eneako bizilagunen jite apur bat ezagututa. Tradizioa eta “gure munduan” zabarki hedatu den –tasunaren errebindikazioa azpimarratuko nuke, norbanakoen nortasun aldarrikatzaile, unibertsaltasun maneiatu baten salatzaile. Euskaldunon kasuan, arras adierazle.

Musikak hitzak behar ditu, ez betiere. Hitzek musika behar dute, ez betiere. Biak ongi uztartzea, horixe kantariaren dohaina.

Hitz ugari ditu diskoak, doinuak ere bai. Diskoak indarra duela, erran dut. Oparoa ere bada. Ongi hornitua: “Gauak zuen doinu hori, idatzi arazia mezu bat bailitzan zure eskutik helarazia…”.

Amaieran, Ni Olentzero naiz entzun dezakezu, aurretik Mirotzak entzutetsua ere. Aintzat hartzekoa da Gratxina Lertxundiren emari xumea, ahots nagusia bera da, goxoa. Doia, neurrikoa.

Horien aitzin baina, Kantu baten bila nabil, eskaini digu Zugastik. Bere lehen diskoaren izena eta kanta. “Altxor baten bila nabil, kantu baten bila nabil”, diosku berriz ere. Sortzailearen xedea helezina den aldetik, “beti bilaketan” dabil Orion errotutako Hernaniko musikaria.

P. S.: Postari honek bi bider jo ohi du atean. Ausarki eta lotsagabe. Olatz Zugasti & Benito Lertxundi baltzuan sinaturiko lana entzunen dugu inoiz? Araiz!

Orion Zuzenean entzungai izanen duzu, otsailaren 23an, Donostiako Viktoria Eugenian.

Musikariak:  

• Olatz Zugasti, ahotsa, harpa.
• Ander Ederra, gitarra.
• Amaiur Cajaraville, baxua.
• Ander Zulaika, bateria, kajoia.
• Gratxina Lertxundi, teklatuak, flauta, ahotsa.