Oporren osteko oporketa aldiak datoz

Atalak: Sailkatugabeak

Lau asteko oporren osteko lehen idazkia duzu hau. Lehenengo astean etxetik (aberritik?) urrun ibili ginen, eta, halaber, urrun geratu zaizkit ere orduko gogoetak. Alta bada, hura izan zen bete-beteko oporraldia.

Burmuinen geldoa bizitu beharrean ari nauzue. Honatx opor haien ondorengo gogoeta-dekalogoa:

1/ 2008an zabaldu zen bizi dugun krisialdia, ekonomikoa alegia. Izanik ere, gainerako egungo krisiak ordurako indarrean zeuden eta: krisi politikoa, nortasun, jendarte, balore eta heziera krisiak…

2/ Ekonomiaz deus gutxi dakit, etxeko ekonomiaren –edota nire hurbilekoen ekonomiaren– arabera egiten ditut ekonomiaren gaineko kalkuluak eta gogoetak.

3/ Zazpi behi lodien eta meheen metafora erabili ohi dut ekonomiaz jardutean. Hots, hamarraldi luze eta oparo baten ondoren (Bibliakoa zazpi urtealdikoa zen) aldi txiroa heldu zen. Eta, hara paradoxa, krisi ekonomikoa kudeatzea zailago zaie (zaigu?) dirua dutenei dirua ez dutenei baino. Zaigu idatzi dut, izanik ere, dena esatera, gu eta gure etxea(k) aberatsen munduan baitaude/gaude.

4/ Ekonomiaz apenas jakinda ere, ausartuko naiz iragarpen hau egiten: krisialdiaren erdi-aldian gaude. Hau da, mundu aberatseko aberatsenek (bankuen, multinazionalen edota notazio agentzien jabeak…) bost urte behar izan dituzte oparoaldiaren desbarajustea doitzeko. Langabezia-tasak goia jo du, soldatapekoon zergak ezin dituzte gehiago igo, ezta murrizketa gehiago egin ere engoitik. Edo horrela uste du koittadu honek behintzat. Hots, aberatsen sosaren kudeatzaileek ahal izan duten guztia tenkatu dute soka, ahalik eta sos gehien atxikitzeko, baina soka puskatu gabe. Hots, muturreko egoera estu eta larrian gaude, baina aberatsen eta ahaldunen ondasunak galbidera eraman gabe.

6/ Ekonomiaren hazkunde marra laua izanen da beste bost urtez, orduz geroztik hasiko da goiti egiten, hasiko bada –ekonomialari orojakile ematen dut, hara–. Hori bai, ordurako (krisialdia hasi zenean ekonomialari –oso gogor gaitzetsiak izan zirenak– pesimisten –errealistak, alegia– pronostikoek ziotenez) soldatapekoon jornalaren ahalmena orduan baino %50-60 apalagoa izanen da. Erosteko ahalmena alegia, poder adquisitivo delakoa, alegia.

7/ Garaiak garai, aberatsen munduko oporraldiak hartzerakoan (bestelakoak ere ezagutzen ditut) krisialdiak eskaintzen dituen abantailez baliatzeko garaia dela uste dut. Hots, sistema kapitalista ankerrak oparoaldian lapurtzen ziguna baino gehiago ezin digu orain lapurtu. Aitzitik, aberatsek sortua ezin “saldurik”, haietaz baliatzeko unea da. Edo modu merkeagoan baliatzeko bederen. Hots, gurean, gure txikian, oparoaldian denok sortu genuen aberastasuna profitatzeko baliatzen dugu, edo oporren alditxo bat bederen.

8/ Estatutik atera gabe, Penintsulatik kanpo ibili naiz/gara aurten, baita Teide sumendiaren magaleraino iritsi ere. Eta hara, non aurkitu ene –gure– burua eta 10 Mandamientos filmaren pasarte bateko eszenategian. Moises (Charlton Heston protagonista izaki) taulekin zerutik jaisten den tokian hain justu ere. Horra ustekabea, bizitzak ematen digun sorpresetako bat.

Jende arteko xendratik jaitsi ei zen Moises, jainkoak emandako aginduekin

9/ Bestalde, kontu ekonomikoaz harago eta honatago, aspaldiko gogoeta hau berritu dut. Oporretara ateratzen naizenean “ez-nazionalisten” esaldi hau gogoratzen zait: “Nazionalismoa bidaiatzen sendatzen da”. Ni berriz, “nazionalista” ez naizen hau “nazionalistagoa” bilakatzen naiz. Kanariar Uhartetako Tenerifetik bueltan ere berretsi dut esperientzia hori. Eta sano nago. Edo lanerako gertu bederen.

10/ Lanerako prest. Eta aldi eta era berean (2008 urte aldean amaitu zen azken hamarraldi oparoaren ostean) opor hitzaren beste adiera gogotik landu beharko dugula pentsatzen dut oporralditik etorri ondoren. Nago krisialdiari aurre egiteko, baita oporrez profitatzen jarraitzeko ere,  oporketara jo beharko dugula sarritan. Hots, oporrak ez du etenik, bakazio aldiari huelga aldiek segituko diote halabeharrez.