Sozialisten hegiak (Carlos Chivite)

Atalak: (C)politika

Ega ibaiko hegiak Lizarran

Loiolako hegiak aurkeztuko du Imanol Murua Uria kazetariak asteazken honetan. Egileari esker, ofizioko kide honek liburua irakurtzeko egokiera izan du dagoeneko. Datorrena, liburuko pasarte baten harian, neronek ofizioan bizitako pasadizoa da.

Alderdi sozialistaren izenean, Jesus Egigurenen ondoan Rodolfo Ares aritu zen Loiolan. Ares EAEko Herrizaingo Saileko kontseilaria da egun. Liburuko pasadizo batek ondo baino hobeto ilustratzen du zenbait sozialistek Euskal Herriaz duten ezagutza. Rodolfo Aresek, kasu, “Elizondo herria non dagoen ez dakiela” ageri da liburuan.

Liburuko beste atal batean, Loiolako akordio-ziriborroa tarteko, PSNk joka zezakeen “rola” agertzen da. PSNko idazki nagusi ohi Carlos Chivite aipatua da lerro horietan (Carlos Chivite 2008ko martxoan zendu zen).

Behin elkarrizketatu nuen Carlos Chivite (1979. zenbakia | 2005-02-13). Elkarrizketaren hitzek ondo erakusten dute haren ideologia. Elkarrizketek ez dute jaso izaten solasaldi guztia, bistan da. Hona pasarte bi. Lehena, grabagailuan jasoa –elkarrizketan agertu ez zen pasartea– eta bigarrena, Off de record-ekoa:

Nabarralde kultur elkarteaz galdetu nion Carlos Chiviteri. Zer iritzi zuen Nabarralderi buruz. Sarrerako hitzak izan ziren, solasa girotu aldera. Nire harridurarako, ez zidan galdera ulertu. Bigarrenez egin nuen, zehatzago galdeturik, eta ez zuela Nabarralde ezagutzen esan zidan. Ni seko leloturik geratu nintzen, ez nekien benetan ari zen edo galderari iheska.

Kontua ez zen giroa endredatzea, eta aitzina egin nuen.

Handik aste batzuetara, kazetari iruindar bati azaldu nion anekdota. Chiviteren jarrera argitu nahi nuen nire motzean. Hauxe kazetari lagunaren arrapostua: “Ezetz Mikel, Chivitek ez daki Nabarralde elkartea existitzen dela”.

Ni neu koitadu hau, zur eta lur gelditu nintzen.

Hona elkarrizketa hura ilustratzeko pasarte batzuk:

Gipuzkoatik Nafarroara (Pamplona-ra) joandako kazetaria nintzela jakinda –vascuencez aritzen den kazetaria, alegia–, solasak aukera ematen zionean, horrela ematen zidan aditzera Chivitek: “Es que vosotros, los vascos –Aralar, Urbasa eta Andiaz haragokoak, alegia– creeis que… Pero esto es Navarra“. Aldian behin eta bestela ere bai: “Nosotros somos, nosotros, vosotros no sois nosotros“. Erran nahi baita: “¿Tú que sabes de nosotros, de Navarra?“.

Horra haren hitzak adierazteko sasi-metafora. Ulertu aldera paratu dut.

Elkarrizketa finitu ondoren, Off de record-eko solasean jada, solasaldiaren zenbait unetan giroa berotu zenez, bada Chivitek jarrera hurbilagoa edo amultsoagoa eskaini zidan.

Agurtzeko tenorean: “Que ahora, por Leizaran a casica, no? Ve poco a poco, que la redes viarias están difíciles” erran zidan. Otsaila zen. Nik, harian hari… “trankil-trankil”…  Sabes, yo de pequeño cuando venia a Iruña, a Pamplona, con el aita y la ama, comíamos en casa Paco”. Mi padre era de tierra Estella, de Lizarra, de Ibiriku. Del valle de Yerri. Bueno ya murió… Sabes, yo aprendí a nadar en el río Ega, en la Txantona. Tengo familia incluso en Tudela. Una primica, vamos“.

“¿A si…?”.

“Sí, sí. La ama es de Lizarraga, Sakanakoa! De la Barranca!“

Burua harramaskatu zuen…

“Si… sí.. si… Si yo, que te voy a decir, (Cintruenigoko azentuarekin) si  hasta a mi hermano le ha dado por el euskara ese. No te jode! Y con que pasión! Él y su cuñado se han metido en eso del Oinez ese, en lo de las Ikastolas… Pues mira chico (Cintruenigoko azentua areago nabarmenago) qué le vas hacer. Cada uno es libre de hacer lo que le plazca, eh mocico!

Sarasate pasealekuko PSNko egoitzatik atera eta ezin pentsamenduari itzuri:

“Hau tipo toscoa gero!”

Goian bego Carlos Chivite.