“Hemen ez da Katalunian eman diren osagaietako bat bera ere eman”

Atalak: (C)politika

“CUPen espresatzen ari den autoritarismoaren aurkako jarrera oso eraginkorra da dinamika antikapitalista eta independentistaren barruan”.

ARGIAk “Anarkismo Euskal Herrian” gaia ekarriko du hizpidera urriko Larrun hilabetekarian. Hainbat lagun libertario solastatu ditugu kari horretara. Anarkismoak Kataluniaren historian izan duen eragina jakitun, hiru galdera hauei erantzun diete solaskide horietako batzuek:

Hona hemen, Juantxo Estebaranz saiogilearen eta militante autonomo-libertarioaren erantzunak.

Katalunian bizitzen ari den prozesu independentista dela eta, zein dira gakoak hori horrela izateko?
Hainbat faktoreren konfluentziak independentziaren aldarrikapena ezker independentista berri bat sendotu eta azkartu izana, –CUPen, esaterako, osagarri  eta dinamika antikapitalista nabariak ageri dira– eta entitate katalan kulturalaren eraginak independentziaren eskaera aldera zabaldu izana, biek hala biek bat egin dute elite ekonomiko katalan berrien finkatzearekin. Konfluentzian hauetan aterpetuak, euren sare produktiboetan eman diren eraldaketaren fruituek –kapitalismo europarraren egoera ikusita, hala esaterik badugu behintzat– ekonomiaren kudeaketa zatia exijitu diote Espainiako Gobernuari –baita ordezkatzen dituen sektore ekonomikoei–, baina arrakastarik gabe.

Beraz, elite ekonomiko katalan berriek independentziarantz egin duten biraketa interesatuak zerikusi handia du espainiar ekonomian doitzeko dituzten zailtasunarekin, kapitalismoaren zenbait desadostasunekin, Espainiako Estatua administratzen duten eliteekin. Konfluentzia horrek ekarri dute independentismoaren bulkada hau, antzinako klase katalanaren pobretzearen testuinguruan, orain arte ongizatea-estatuaren bermea izan dutenak.

Katalunian tradizio libertarioak pisu handia izan du historian. Nola baloratzen duzu anarkismoaren ekarpena prozesuan?

CUPen espresatzen ari den autoritarismoaren aurkako tradizioa pisua handikoa izan da dinamika antikapitalista eta independentista horren barruan, bulkada horretan militante libertario eta autonomo zintzoek parte hartu dutela pentsatzen dut. Hain zuzen ere, sektore horrek prozesu independentistako ahalmenak eta aukerak erakutsi ditu auto-eraketaren bidean aritzeko, batzarra edo asanbladaren erabilpenaren bitartez jendarte igoalitarioago bat eraikitzeko. Hala eta guztiz ere, U-1eko Erreferendumaren eztabaida publikoa “erabakitzeko eskubidea”-ren aldera desplazatu izanak sektore hori zokoratu du nolabait.

Gogora dezagun, sektore horrek alternatiba herrikoien eraikitze eraginkorra benetakoa nahi du, aldiz, prozesua kapitalismo katalanaren elite berrien interesak ordezkatzen dituztenentzat bulkada bat da, orain independentistak dira, baina iragan berrian prekarietatearen eta murrizketaren errezetak aplikatu zituzten. Hala ere, gauzatzen ari den prozesu horretan badaude izan ekarpen libertario berriak, Kofederalismo Demokratikoa, esaterako. Estatu Nazioaren aldarrikapenetik urrun, zeina kapitalismoarentzat berarentzat kume osagarri zaharkitua dena.

Zergatik eman da prozesu hau Katalunian eta ez, adibidez, Hego Euskal Herrian?

Hemen ez da Katalunian eman diren osagaietako bat bera ere eman. Ez da izan ere, mugimendu independentistaren inguruan berrikuntzarik klabe antikapitalistetan, aitzitik, badago egon ezker abertzale bat, iraganeko ikasbide stalinistak erabili dituena bere tesi sozialdemokratak birfundatzeko. Aldi berean, euskal elite ekonomikoek ez dute erreakzionatu kapitalismoaren zatitze berriaren aurrean, errekonozimendua eta berezko tokia eskatzeko. Kataluniako prozesu independentistako “erabakitzeko eskubidea” irakaspen modura Euskal Herrira ekarri nahi izatera hauxe ematen du aditzera: edo oso gutxi ikasi dute prozesutik edo emantzipatzeko eta burujabetzeko osagai ziztrinenak ekarri nahi dituzte.