BURUtaPENAK: Zentzu komuna (III)
“Sen ona” delakoa ez da euskaldunon esklusibitatea, ez horixe. “Ongia” eta “gaizkia” kristau kulturaren jiteak dira, beraz, gure auzokiderena halakoxea izan ere, oro har. Auzo kidetasuna hizpide: nor hasten da auzo bat non amaitu gaur egun? Non kidetasuna? Pasadizo honek deskriba dezake “zentzu komuna”, baita ilustratu ere: Alsaziako lagun batek, frantziar adiskide baten bisita izan zuen etxean, Colmar hirian. Biharamunean, lana zela medio, Alemaniako Baden-Württemberg...
Read MoreBURUtaPENAK: Sen ona, zentzu komuna ote? (II)
“Sen ona”. Halaxe esan behar omen dugu euskaldunok “zentzu komuna”-z ari garenean. Hala dio akademiak bederen! Espainiarren sentido común, frantziarren sens commun delakoaz ari naiz. Zentzu komuna “gure sen ona” omen da, antza. On ona, halaxe adierazi behar! Barka ezazue nire ausardia eta harroa: XXI. mendean, euskaldunok oraindik ere “ona” delakoarekin segitzen dugu. Hori malurra! Bego. Gehiago arduratzen nau “zentzu komuna” uste izateak. Gizatzarrok halaxe dugula...
Read More1. Astea: konfinamendua Hendaian. Amaiera baita Hasiera
Amaiera THE END PLAY Hau da amaiera Nire lagun ederra Hau da amaiera Nire lagun bakarra, amaiera Gure plan landuetatik, amaiera Irauten duen guztian, amaiera Ez segurtasuna, ez ustekabea, amaiera Ez gehiago begiratu begiak berriro Zer den imajina dezakezu Mugatua eta librea Desesperazioz esku bitxi bat behar Desesperatutako uharte batean Erromatar oinazezko erabaki batean...
Read MoreBortxatzaileekiko Justiziaren “tabula rasa”
Maria Ortega Zubiateren “Garrasi eta protesta artean hartu dute Roman Polanski zuzendaria Parisko Cesar sarietan” posta irakurtzen ari nintzela, Dani Agirreren “Sugearen mila hozkadak” artikuluarekin akordatu naiz. “NBAko mito gorenekin mahaian esertzea lortuta ere, Kobe Bryantek ez zuen agortu nerabe zenetik erregai erabili zuen neurri bako anbizioa. Gailurrean zela, andre baten isiltasuna erosi zuen bortxaketa kasu batean”, zioen Agirrek “1975ean bortxatu zuela salatu zuen...
Read MoreHezteaz eta hazteaz: hezteak haztea trabatzen duenean
La manada auziaren sententzia ezagutu ostean ari naiz pentsaketa. Inork gutxik espero zuen epaia eman du Espainiako Auzitegi Gorenak: “Sexu erasoa” izan da, “bortxaketa jarraitua”. Ongi. Bidezko erabakia, zuzena. Bortxatzaileak espetxera. Jendarteak justizia gura du, gizarte justu baten egarriz bizi da jendea. Behialako Elizaren –jainko potrosoaren– justizia nola, Estatuarena behar du egun. Epaiak “asetzen” bagaitu, pozarren. Nago baina, zuhaitzek ez d(ig)utela basoa ikusten...
Read MoreAbsa: “Niri euskaldun askok erdaraz egiten didate”
Jahlil gazteak bi metroko altuera dauka, eta jauzi batez hiru aise gainditu ere. Ehun kilo aspaldi egin zuen afrikar jatorrizko tantaiak. Lagunek Azkoiti deitzen diote, Azkoitian jaio baitzen. Bertan bizi izan da iaz arte, bere familiarekin. Erizain izateko ikasketak egiten ari da Donostian. Artean, laguntzailea da Bidasoa Eskualdeko Zaharren Egoitzan. Saskibaloia du gustuko kirola. Jo eta ke aritzen da lagunekin. Irun Basket taldean proba egin beharko lukeela esaten diote sarritan: –...
Read MoreBadaezpada eta Bidenabar
Bi lagun ezagutzen ditut aspaldidanik, bat arra da eta emea bestea. Tira, izan litezke biak ar, biak izan litezke eme. Edonola izaki ere, bat Bidenabar izendatu dut eta Badaezpada bestea. Bidenabar eta Badaezpada ipuin bateko protagonistak begitantzen zaizkit maiz: biritxiak dira nolabait, eguneroko zereginetan antzekoak biak ala biak, egungo munduaren begikoak, elkarrekiko beren-beregiak eginak gaur egungo mundurako. Bidenabar goiznabarrean zalu joan ohi da etxetik Badaezpada-ri musu bi eman...
Read MoreBadago zertaz lotsatu, baita zertaz beldurtu ere
“Eragindako kaltea onartu du ETAk”. Horixe da apirilaren 20an Euskal Herriko, Espainiako, Frantziako eta Europako hedabideetan zabaldu den mezua. ETAren agiria, bi testutan heldu da. Batean, Euskal Herriari “eragindako kalteari buruzko adierazpena” helarazi dio. Bigarrena, adierazpenari buruzko argibide oharra da. ETAk egindako mina onartzea ez da harritzekoa, areago, bera sostengatu izan duten herritarrentzat –ETAk Euskal Herria deitzen duenentzat– lasaigarria da. Edonola ere,...
Read MoreArbolaren Egia: politikak ez du egia esaten, poesiak agian!
Frantziarrek Iraultza egin zuten, erregea gillotinatu eta Errepublika ezarri. Espainiarrek ez dute iraultzarik egin, baina erregimenak ezartzeko odol franko isuri dute. Primo de Riveraren diktadura, Bigarren Errepublika, 1936 Gerra Zibila, Frankismoa eta Trantsizioaren ondorioen egoera bizi dugu egun. Espainiarrek euren demokraziarako Trantsizioa eredu gisa agertu dute Europan. Alta, ETAren bortza desagertu ostean ageria da demokraziarako sen eskasa. Errepublika deuseztatu zutenen espiritua...
Read MoreSufrimenduaren esperientzia da bidaiatzearen giltza
Gaur betetzen ditu urteak Julio Villar Gurrutxagak (Donostia, 1943). Bidaia bizimodu bihurtu duen gizona, bidaiaria bilakatutako eskalatzailea. ZORIONAK! URTE ASKOTARAKO! Julio Villar Gurrutxaga donostiarrak Araban du aitaren aldetiko jatorria, Gipuzkoako Oiartzunen amarena. Gaztetan mendiak maite zituen, haiek eskalatzea batez ere. Istripu batek aldenarazi zuen menditik urte askoan, ordainetan, gertakari hark itsasoan barrena abiarazi zuen. Bost urteko munduko bira egin ostean mendira itzuli...
Read More
Iruzkin berriak