Geldiezina da prozesua: Juan Jose Ibarretxek eta Artur Masek lideraturik, Euskal Herria eta Katalunia beren etorkizuna erabakitzera doaz analista zentzudun guztien arabera. Adituek diotenez, gako nagusi batek eman dio sinesgarritasuna independentismo berri honi: bi liderrek euren ibilbide osoan zehar herriari galdetzeko erakutsi duten jarrera ezin demokratigoagoak. “Boroako zentral termikoaren inguruko erreferenduma gakoa izan zen Ibarretxe benetako demokrata bat zela ikusten hasteko”, baieztatu du Luigi Zubiondo politologoak. “Eta ondorengo guztia, noski: AHT atzera bota zuen galdeketa, traba guztien gainetik egin zuen Estatutu Berriari buruzko erreferenduma…”. Masen merituak ez dira txikiagoak EHUko irakasle honen ustez: “Pentsa, bizi dugun krisitzarrarekin, Katalunian murrizketa basatiak egin ordez, komunismoaren alde egin zuen; justizia sozialari laguntzeko kobratu zituen obra publikoengatik %3ko komisioak”, azaldu du, irrintzibat bota aurretik.