Bertsoz iraintzeagatik Txirrita kondenatu zutenekoa
Legasako alkate ohiari buruz 1913an enkarguz jarritako bertsoengatik kondenatu zuten bertsolaria 1916an Iruñeko auzitegian. Mikel Tabernak Bertsolari aldizkariaren 110. zenbakian argitaratu duen ikerketa lanean kontatu du guztia xeheki, eta penaz adierazi du iturri guztietara jo arren ez duela bertso sorta aurkitu. Auzitegiko epaian, gazteleraz jasota dago bertso sorta horren itzulpena. Hona hemen, ikerketa horretatik ateratako hainbat datu: Bertsoak jartzea delitu? 1916ko urriaren 31ko...
Read MoreIX. Irakurraldi Publikoa Hendaian. Maialen Lujanbio: “Orain irakurrita lotsa ere sentitu arren, garai haietan egin nuena ere banaiz”
Euskal kultura sustatzen duen Akelarren Elkarteak IX. Irakurraldi Publikoa antolatu zuen Hendaian, ekainaren 6an. Maialen Lujanbioren bertsoak eta testuak irakurri zituzten aurtengoan 58 eragilek. Jendaurrean irakurtzeak dakar euskarazko testu bat ongi barneratu beharra, hitz bakoitzari dagokion tonua bilatzea… irakurketa sustatzeko aproposa izan daitekeela ikusi genuen Mediatekako gela txikian. Autorea eta bere lana gehienentzat ezaguna izanik ere, hainbeste urtetako ibilbidean egindako...
Read MoreEz dugu gezurrezko testigantzen beharrik, eskerrik asko
Artikulu honek ez luke beste epai bat gehiago izan nahi, epaileen lana oinarri duen Epaiketan (barka, Txapelketan). Sei bertso izan ziren Donibane Lohizunen; “kartzelako lana”ren herena (ariketa honi izena aldatzeaz ere hitz egin genezake noizbait, ez?). “Gezurra esan duzu. Merezi izan du” gaia jarri, eta indarkeria matxistako kasu baten epaiketan, gezurrezko testigantza emango zuenaren bidea hartu zuten bi bertsolarik. Bertsolaritza jolas gisa bizi nahi dugunon...
Read MoreMaialen Lujanbio: “Ez da berdin pentsatzen doinu guztietan”
Maialen Lujanbiok “Zer da doinua, zer da kantaera bertsolariarentzat?” hitzaldia eskaini du Mitzolak eta EHUk antolatutako “Bertsolarien kantaera eta sormena” udako ikastaroetan. Hona azaldu dituen ideietako batzuk: Doinua mezuaren garraiobidea da baina mezuaren parte ere bada eta horrez gain, hautu estetiko eta baita ideologiko bat ere bada, bertsolaria horren kontziente denean behintzat. Doinuaren memoria testutik dator bertsolarientzat, bakoitzak bere erara deitzen die...
Read MoreItziar Navarro: “Doinua tratatzen dugu gaur gauza finkoa balitz bezala, lehen askoz gehiago aldatzen zituzten”
Itziar Navarro-k “Bertsolarien kantaeraren bilakaera denboran zehar. Oiartzungo kasua” hitzaldia eskaini du Mintzolak eta EHUk antolatutako “Bertsolarien kantaera eta sormena” udako ikastaroetan. Hona azaldu dituen ideietako batzuk: Kantaerak bertsoaren efektibitatea baldintzatzen duelakoan nago. Kontua ez da hainbeste zer ahots duen bertsolariak, baizik nola erabiltzen duen. Kantaera bada oharkabean berariaz egiten den zerbait, inkontzienteki kultura batean murgilduta...
Read MoreAinhoa Aizpurua, bertsotan kantakerak hitzaren adierazkortasunean duen eraginaz
Ainhoa Aizpuruak “Bertsolaritzaren prosodia: hitza eta musikaren arteko harremana ulertzeko gakoak” hitzaldia eskaini du Mintzolak eta EHUk antolatutako “Bertsolarien kantaera eta sormena” udako ikastaroetan. Hona azaldu dituen ideietako batzuk: Aztertu ditut bertsolari hauek txapela jantzi zuten txapelketako bertsoak: Xabier Amuriza (1980), Andoni Egaña (2005), Maialen Lujanbio (2009) eta Amets Arzallus (2013). Bertsotan metrikaren oinarria silaba da, euskararen...
Read MoreBertsolari “in vitroa” eta bere maisua bizitzaren irakaspenez solasean
Ekainaren 26an Zumaiako Oxford aretoan Jon Maiak eta bere bertso irakasle izandako Joanito Dorronsorok solasean aurkeztu zuten “Berriak jaio ginen” Maiaren liburua. Entzulegoa Zumaiako bertsozaleek osatu zuten, asko herriko bertso eskolatik pasatutakoak, eta beste asko herriko bertso ekintzetan entzule fidelak direnak. Lagunarteko giroan kontakizun atsegina harilkatu zuten Maiak eta Dorronsorok, iraganeko esperientzietatik ondorioak atereaz, umorea eginez eta tarteka epikak...
Read MoreOspatzeko, gutxienez, hiru arrazoi
Lehen aldiz arabar batek jantzi du Euskal Herriko txapela: Aroa Arrizubieta (Gasteiz, 2001) nagusitu zen ekainaren 10ean Saran jokatu zen Euskal Herriko Eskolarteko 34. Txapelketan. Ospatzeko hiru motibo, behintzat, badira titular honen atzean: Berreuskalduntzea: Araban ere (Gasteizen ere bai) euskaldun kopurua gora joateaz gain, kalitatean ere aurrera goazela. Hitzaren artea den bertsolaritzan eta kalitatearen ziurtagiriak banatzeko funtzioa duen txapelketan gasteiztarra nagusitu da. Bertso...
Read MoreIrundarren omena errepublikaren bertsolariari
Apirilaren 13an, Joxe Mari Lopetegi bertsolaria jaio zen egunean (1875ean), jarriko dugu ikusgai argia.eus/multimedia webgunean Lopetegiri irundarrari herrikideek egin zioten omenaldi-kantaldia. 2016ko urriaren 22an, Joxe Mari Lopetegiren iturritik kantari emanaldian, bertso eskolako eta Musika Kontserbatorioko 30 kide atera ziren oholtzara Lopetegiren 11 bertso sorta kantatzeko, musikaz jantzirik. Txingudiko bertso tailerreko bost kideri otu zitzaien kontua: Xabier Bengoetxea, Iñaki...
Read MoreErradikalak al gara?
Barre, negar eta hesteak estutu egin genituen emanaldian (martxoaren 11n, Andoaingo Bastero antzokian). Beso zabalik eskertzeko oparia da bi artistak geruzak eranzten joatea emanaldian zehar, beren bizipenetatik eta zintzotasunez. Lortu zuten ikusentzuleok bat egitea bizipen horiekin, eta horrela gure buruari, gure kontraesanei, aurpegira begiratzea: kontraesan bakoitza izendatzea gordin eta esplizituki, tarteka umorez eta adibideetan islatuta. Nahasketa honekin oso emaitza indartsua lortu...
Read More
Iruzkin berriak