Ekonomia Foro Feminista I: Lehen pertsonatik egindako lanketa

2017-03-25  //  Feminismoa  //  Iruzkinik ez

15 urte betetzen ditu aurten Bilgune Feministak. Ekonomia Foro Feminista egin du martxoaren 25ean Azpeitian, San Agustin kulturunean, “Bizitza erdigunera ekartzeko indar bat dabil hor” izenburupean.

Bilgune Feministako Amaia Zufiak egin du sarrera, egungo egoera sozio-ekonomiaren irakurketa eginez. Hauek, azaldu dituen ideia batzuk:

– Neoliberalismoaren aurpegirik gordinena ezagutzen ari gara: klima aldaketa, lan esplotazioaren gorakada, herritarron pobretzea, gure lur eta haziak pobretzen dituzten nazioarteko hitzarmenak, espetxeak, bizitzaren militarizazioa, pribatizazioa…

– Testuinguru horretan, emakumeen bizi baldintzak asko gogortu dira urte hauetan: prekaritatea, baldintza miserableak dituzten lan sektoreak, erregimen bereziak dituzten lan eremuak (zaintzaileak, nekazariak, sexu-langileak…).

– Nabaria da indarkeria sexistaren gorakada eta matxismoaren forma berriak.

– Basakeria heldu da.

– Baina dena ez da negatiboa: desio dugun herri ereduaren eztabaida emango dugu. Asko hitz egiten da aldaketa beharraz, eta gure helburua da aldaketa hori definitzea, norabidea jartzea.

– Bizitza eta haren zaintza jendartearen erdigunera ekarri nahi dugu. Goazen hori gorpuztera, zehaztera. Galdera asko ditugu mahai gainean: Nola zaintzen ari gara pertsonak eta ingurua? nolakoa da bizitzea merezi duen bizitza? ikuspegi produktibistak ez digu balio, ezta diskurtsoan geratzen diren lelo eta mezu borobilek ere. Egoeraren tamainako erantzun konplexuak behar ditugu, proposamen zehatzak, epe luzeko norabidea.

– Eredu arteko gatazka bizitzen ari gara eta kapitalismoari hegemonia irabaziko dion eredua lantzea da gure helburua.

Sarrera honetan azaldu du zein den jardunaldi honen zioa: “Eztabaidari kolektiboki heltzeko espazio parte-hartzailea osatu dugu”.

Bizitza ereduez, fikziozko bakarrizketak

Eider Olazar eta Maite Bidarte Info7-ko esatariek, banaka, hainbat bakarrizketa adierazi dituzte. Bakarrizketa bakoitzak islatu du emakume batek eguneroko bizitzan dituen korapiloak, gatazkak, kontraesanak… Umorerik ere ez da falta izan.

Kapitala ala bizitza: Gure kartografiak. Gogoeta kolektibo bat

Bakarrizketa hauen bidezko sarreraren ostean, azaldu dute bakarrizketa hauen zergatia, “Kapitala eta bizitza” lantzeko modua zein izango den ekonomia foro honetan: “Bada garaia ekonomia feministaz lehenengo pertsonatik hitz egitekoa: niri zer gertatzen zait? horregatik ekarri ditugu adibide hauek bakarrizketetan, hainbat gaiez hitz egiten hasteko: komunitatea eta kontrola, zaintzaren exaltazioa eta perbertsioa, enplegu prekarioen logika, feminismoa eta koadrilen arteko talkak, nola bizi dugun zahartze prozesua…”.

Bakarrizketa horiek entzun bitartean, norberari sortu zaizkigun ezinegonez ausnartzera gonbidatu dituzte bertan bildutakoak. Horretarako, galdetegi bat banatu dute. 19 puntutan galdera honi erantzutea izan da norberak egin behar izan duen ausnarketa ariketa: “Beharrizan hauek nola asetzen dituzu edo egoera hauei zelan erantzuten diezu zure egunerokoan?. 19 puntu horietako batzuk izan dira “nire diru iturri nagusia da….”, “haurrak edo nire beharrean dagoen norbait zaintzeko laguntza behar dudanean…”.  “Umiltasun eta autokontzientziatik egitea lanketa” bilatu dute ariketa horrekin: “zeren batzutan teorikoki badugu corpus bat montatuta, baina gure bizitzaren atal materialak sostengatzen dituena askotan familia da”.

Galdetegi hau norberak erantzun ostean, jardunaldiko partaide bakoitzak aukera izan du eremu hauetako bat hautatzeko, lantaldeak osatuz: prekarietatea, zaintza eta harremanak. Bakoitzak lantaldea, bakarrizketak entzutean eta galdetegia erantzutean sentitu dituen ezinegon eta talken arabera aukeratzera gonbidatu dituzte: “Maiz jotzen dugu gure egunerokotasunean lantzen ari garen eremuetan sakontzera, erosoen gauden gaietara, eta helburua da tokiz mugitzea, deserosotasunak eta sakontzeko eremu berriak deskubritzea”.

Lantaldeetako lanketa

Ausnarketa pertsonal horretatik abiatuta, hiru lantaldeetan (prekarietatea, zaintza eta harremanak) eremu hauek landu dituzte: Beharrak eta desirak; Korapiloak; Ametsak; eta Proposamenak.

Erradikalak al gara?

2017-03-13  //  Bertsolaritza, Feminismoa  //  Iruzkinik ez

Argazkia: Cesar Marcos.

Barre, negar eta hesteak estutu egin genituen emanaldian (martxoaren 11n, Andoaingo Bastero antzokian). Beso zabalik eskertzeko oparia da bi artistak geruzak eranzten joatea emanaldian zehar, beren bizipenetatik eta zintzotasunez. Lortu zuten ikusentzuleok bat egitea bizipen horiekin, eta horrela gure buruari, gure kontraesanei, aurpegira begiratzea: kontraesan bakoitza izendatzea gordin eta esplizituki, tarteka umorez eta adibideetan islatuta. Nahasketa honekin oso emaitza indartsua lortu dute.

Ane Labaka eta Beatriz Egizabal ikusi genituen eszenatokian: bertsoa eta antzerkia. Bakoitza den bezala eta elkarren ondoan. Bi arteak eta bi artistak batere behartu gabe. Bakoitzak bere espazioa hartuz, bakoitza bere estiloan, eroso. Eta elkarren ondoan, elkarren kontrastean, batak bestea zirikatuz, biribildu zituzten gaiei buruzko lanketak.
Entzuleei erreparatuta, bi mundu behintzat elkartu ginen: bertsozaleak eta feministak. Emanaldiaren hasieran gai horixe landu zuten, Egizabalek kontatu baitzuen bertsolaritzarekiko bere harremana nola joan zen garatzen. Zer pentsa asko ematen du, bi aldetarantz, egin zuen kontaketak: batetik, euskara eremu ez euskaltzaleetara nola hedatu pentsatzen ari direnek ondorio esanguratsuak ateratzerik izango dute adibide zehatz honetatik. Eta bestetik, euskaltzale labeldunok gutxitan bezala jasoko dugu, aurpegira eta umore handiz esanda, zer sentitzen duen labeldunon aurrean bere burua talde horretatik kanpokotzat duen batek.
Feminismoak interesa piztu digunontzat eta eguneroko bizitzan askatasun zentimetroak irabazteko jarreran jarri gaituenontzat oparia iruditu zitzaidan bertso emanaldi hau. Gaiak, galderak, tentsioak, bere horretan taulan ikusi genituelako eta bertsotan mezuak zuzen eman zirelako. Ez da eroso ikusteko emanaldia, baina emozio gogorrak positiborantz bideratzea lortzen dute, liseritzeko elementuak emanaz, eta behar den unean eta dagokion dosian umorea erabiliz. Batzuk aipatzearren, gogoan iltzatuta geratu zaizkit “zergatik naiz heterosexuala?” galdera planteatzen duen eszena erotikoa, ama izateari buruzko bertsoak eta eszenaratzea, aniztasunaz ahoa bete eta oso berdintsuon artean egiten dugun bizimodua… eta feminista kaputxatuak oholtzara eramaten dituen eszena, datu eta adibide zehatzetan indarkeriak seinalatzen dituzten bitartean.
Eszenako elementu denak daude zerbaitetarako, sujerentzietara irekiak. Eta bertsoak sorta gisa argitaratzeak merezi luke, zaleok buruz ikasi ditzagun.

Kontu ilunak GHKn: Ezkutatutako informazioa eta hatzaz hautatutako lanpostuak

2017-02-04  //  Kontu ilunak GHKn  //  Iruzkinik ez

Ainhoa Intxaurrandietak iragan azaroaren 29an Zizurkilen eman zuen hitzaldian azaldu zituen GHKren lehendakari-orde zela sumatu zituzten irregulartasunak. Aurreko artikuluetan dituzu banaka azalduak desagertutako ordenagailuaren afera eta ordenagailu hartan aurkitutako dokumentuek argitara atera dituzten frogak. Beste kasu hauek ere aipatu zituen, GHKren kudeaketa ilunaren adierazgarri:

Batetik, langileek GHKko zuzendaritzari informazioa ezkutatu zietela: “2012ko apirilean GHKn txosten bat jaso zuten. Ordurako EH Bilduk zuen gehiengoa GHKn eta kudeatzaile berriak zeuden: Juan Karlos Alduntzin zen Aldundiko Ingurumen diputatua eta GHK-ko lehendakaria. Baina EH Bilduk ez zuen txosten horren berri izan. Eta txosten hori zen IBH ingeniaritza enpresak bidalitako email bat, esaten zuena: EH Bilduk hondakinen plangintza aurrera eramaten badu, eta esan duen herri guztietan atez-ateko bilketa jarri behar badu, Gipuzkoan 80.000 tonako errauste planta batekin nahikoa izango da. Eta txosten hori, GHK-ko buruzagitzan gu gaudela, ezkutatu egin zitzaigun”.

Bestetik, kontratazioak hatzaz hautatzen zirela kontatu zuen: “Kontratatzioetan ere gauzak gaizki egiten ziren: EAJ, PSE eta Hamaikabat-ek, alderdi politiko bakoitzak bi langile sartzen zituen. Hori frogatzen duten emailak baditugu ‘aizu, ez ahaztu bihar goizean bi izen ekartzea, administrari eta beste ez dakit zer postutarako’, eta ondoren izen horiek izan ziren postu horietarako hautatuak”. Teknikari bat kontratatzeko lehiaketa baten kasua ere azaldu zuen: “lehiaketa horretako azken azterketa egunean bertan kontratatu zuen GHK-k Gipuzkoaz kanpoko teknikari hautagai bakarrarentzako etxe bat, alokairuan. Baina egun batzuek lehenago jada aurrekontuetan sartua zuten 1.300 euroko gastua, eta ondoren 1.300 euroko alokairuko etxea hartu zioten pertsona horri. Azken azterketa egin aurretik bazekiten alokairua zenbat ordaindu behar zuten, bazekiten lehiaketa irabaziko zuena ez zela gipuzkoarra, eta gipuzkoarra ez zen bakarra, teknikari hori zen”.

Honaino Ainhoa Intxaurrandietak eta Josu Amilibiak Zizurkilen eman zuten hitzaldi mamitsutik berreskuratutako pasarteekin osatutako artikulu sorta. Agintari politikoek errausketaren gaian “arduraz jokatzen dutela” adierazten dutenean edo “konfiantza” izateko eskatzen digutenean, burura etorriko zaizkigu pasarte hauek.

Hurrengo hilabeteetan Intxaurrandietak aterako duen liburuan irakurri ahalko ditugu horrelako pasarte gehiago, xehetasun handiagoz azalduak.

Hau guztia 2013 inguruan. Eta egungo kudeaketaz zer?

2013 inguruko gertakizunak dira, baina egungo kudeaketan konfiantza handiagorik izaten ez du laguntzen, bai Intxaurrandietak eta bai Amilibiak azaldu zutenez, GHKren eguneroko martxa daraman GHK-SAUn oposizioko EH Bilduri parte hartzeko aukerarik utzi ez izanak. Amilibiak azaldu zuenez, “kontsortzio bakarra da oposizioko alderdiei parte hartzen uzten ez zaiena. Beti ematen zaie aukera, horrelako egituretan, adibidez uraren kontsortzioan, alderdi guztiei ordezkaritza izaten”. Horren ondorioz, erraustegi proiektuaren eguneroko erabaki eta kudeaketaz informaziorik jaso ezinik geratu direla salatu zuten.

“Kontu ilunak GHKn” artikulu sorta honetako aurreko aleak:

1.-Atarikoa

2.-Lapurtutako ordenagailuaren kasua eta swap-etatik libratzeko aukera

3.-Lapurtutako ordenagailuak baieztatzen du: erraustegia zen, ez “balorizazio energetikoko planta”

4.-Jaurlaritza ere saltsan

Kontu ilunak GHKn: Jaurlaritza ere saltsan

2017-02-03  //  Kontu ilunak GHKn  //  Iruzkinik ez

Eusko Jaurlaritzako Ingurumen sailburuak, 2010eko apirilaren 23an eman zion proiektuari, ebazpen bidez, Ingurumen Baimen Bateratua. Pilar Unzalu Pérez de Eulate izan zen (PSE) Ingurumen sailburua 2009-2012 legegintzaldian.

Ainhoa Intxaurrandietak iragan azaroaren 29an Zizurkilen eman zuen hitzaldian azaldu zuen nola 2013an, bera GHKko lehendakari-ohia zela, dokumentazio gakoa gordetzen zuen ordenagailua lapurtu zuten. Auzitegiak 2015ean itzuli zien ordenagailua eta perituen arabera 70.000 artxibo ezabatuak izan baziren ere, 190 artxibo berreskuratzea lortu zuten. Horien artean beste bat, oso garrantzitsua:

Eusko Jaurlaritzak emandako Ingurumen Baimen Bateratuari dagokiona. Intxaurrandietak horrela azaldu zuen zer den Ingurumen Baimen Bateratua da: “egin nahi den azpiegitura batentzat, Jaurlaritzak bete beharreko arauak jartzen ditu, azpiegitura horrek ahalik gutxien kutsatu dezan eta beti ere legeak ezartzen dituen kutsadura mugen barruan kutsatu dezan. Horretarako, azpiegitura horrek jarri behar dituen neurri zuzentzaileak zehazten ditu Ingurumen Baimen Bateratuak”. Horraino azalpena. Orain dator ordenagailuan egindako aurkikuntza: “Jaurlaritzak bidalitako Ingurumen Baimen Bateratua zuzendu egin zuten lapurtutako ordenagailu horretatik, eta Jaurlaritzari esaten diote, ‘hau jartzen duzun lekuan beste hau jarri behar duzu’. Eraikitzera doan promotoreak ezin du, inolaz ere, hori egin, ezin du erabaki zer jarri behar duen Jaurlaritzak baimenean. Baimenean egin zituzten aldaketa horiek ez dira esanguratsuak, baina badaude korrekzioak”.

Bihar irakurri ahalko duzu, blog honetan, artikulu sorta honetako azken kapitulua: besteak beste, kontratazioetan egindako irregulartasun bat azaltzen duena.

“Kontu ilunak GHKn” artikulu sorta honetako aurreko aleak:

1.-Atarikoa

2.-Lapurtutako ordenagailuaren kasua eta swap-etatik libratzeko aukera

3.-Lapurtutako ordenagailuak baieztatzen du: erraustegia zen, ez “balorizazio energetikoko planta”

Lapurtutako ordenagailuak baieztatzen du: erraustegia zen, ez “balorizazio energetikoko planta”

2017-02-02  //  Kontu ilunak GHKn  //  Iruzkinik ez

Erraustegi baten eskema.

Ainhoa Intxaurrandietak iragan azaroaren 29an Zizurkilen eman zuen hitzaldian azaldu zuen nola 2013an, bera GHKko lehendakariorde zela, dokumentazio gakoa gordetzen zuen ordenagailua lapurtu zieten. Auzitegiak 2015ean itzuli zien ordenagailua eta perituen arabera ordenagailu horretako 70.000 artxibo ezabatuak izan baziren ere, 190 artxibo berreskuratzea lortu zuten. Horien artean bat, oso garrantzitsua:

Zenbakiekin kontuak erraz egiteko aukera ematen duen Excel liburu bat. Intxaurrandietaren hitzetan, “Excel liburuaren lehenengo orrian kalkulatzen da zer botere kalorifiko izango duen errauste plantak. Izan ere, erraustegiaren eta balorizazio energetikoko planta baten arteko ezberdintasuna, botere kalorifiko kopurua da. Formula bat aplikatzen da, eta horren arabera, planta horrek lortzen duen energia kopuruaren arabera izendatzen da planta bat ‘erraustegi’ edo ‘balorizazio energetikokoa’. Exceleko lehen orrian, formula hori aplikatuta, emaitzak ematen zuen balorizazio energetikoko planta bat zela orduko proiektua. Baina Excel liburu horretako bigarren orrian, formula horri gehitzen zioten plantak berak zuen energia kontsumoa, martxan aritzeko. Eta orduan, jada, erraustegia zen”.

Proiektu hori erraustegia edo balorizazio energetikoko planta izatea ez da energiari dagokion arazoa soilik. Intxaurrandietak azaldu zuenez, “erraustegia egiteko Europak ez du dirurik ematen eta Eusko Jaurlaritzak ez zuen baimenik eman: Eusko Jaurlaritzaren baimena balorizazio energetikoko planta bat egiteko emandakoa zen. Jakitun ziren horretaz, erraustegi bat izango zela, ez zuela balorizazio energetikorik lortuko, eta aurrera egin zuten”.

Bihar irakurri ahalko duzu, blog honetan, lapurtutako ordenagailutik berreskuratu zuten beste dokumentu baten berri, oso garrantzitsua.

“Kontu ilunak GHKn” artikulu sorta honetako aurreko aleak:

1.-Atarikoa

2.-Lapurtutako ordenagailuaren kasua eta swap-etatik libratzeko aukera

Lapurtutako ordenagailuaren kasua eta swapen kalte-ordainetatik libratzeko aukera

2017-02-01  //  Kontu ilunak GHKn  //  2 iruzkin

GHKren eguneroko lan funtzionamenduan “giro iluna” irudikatu dezakegu, Ainhoa Intxaurrandieta lehendakariorde zuen 2013 hartan. Intxaurrandietak iragan azaroaren 29an Zizurkilen eman zuen hitzaldian egin zituen adierazpen hauek: “Bilerak ezin genituen goizetan egin. Arratsaldetan egin behar izaten genituen, bertako teknikari eta langileak joandakoan. Zergatik? Hitz egiten genuen edozein gauza, hurrengo egunean Diario Vascon ateratzen zelako. Paper bat uzten bagenuen mahai gainean, hurrengo egunean Diario Vascon ateratzen zen”.

Espioitza nobela baterako bada materialik Kontsortzioaren etxe horretan: “Zantzuak genituen urteetan gauza arraroak egin zirela, gauzak ez zirela oso fin eta argi egin. Baina ez genuen frogarik epaitegietara joan eta erraustegiaren kontratua apurtzeko. Errelatoa bagenuen, baina paperak falta zitzaizkigun. Artxiboetan begiratzen hasi ginen eta dokumentazioa falta zen, dexente gainera. Esaterako, bagenekien zein bilera egin ziren baina bilera horien aktarik ez zegoen”. Langileengana jo zuten informazio bila: “Bazen teknikari bat lanean, errauste planta egin izan balitz bertako zuzendaria izango zena. Badakigu teknikari hori bilera horietan egon zela. Aktak ez genituenez, teknikari horri galderak egin genizkion, frogak non zeuden jakiteko eta gertakizunen historia osatzeko. Teknikari honekin hiruzpalau bilera egin genituen, gauza asko esan zizkigun. Guk berak esandakoa idatzi egiten genuen, ondoren berari erakutsi idatzitakoa, eta ados zegoen galdetzen genion.

— Dokumentazio hau guztia non dago? —galdetu genion eta berak erantzun:

— A, nire ordenagailuan!

— Kopia bat emango diguzu?

— Bai, orain berandu da, txikiaren bila joan behar dut. Bihar emango dizut kopia.

Hurrengo egunean inoiz baino goizago etorri zen lanera, 7:00etan, eta 12:00ak arte egon zen. Hura izan zen ikusi genuen azken aldia. Bulegora joan eta ikusi genuen bere ordenagailua ez zegoela. Telefonoz deitu genion eta ordenagailua kotxean zuela esan zigun. Geroztik telefonoa itzali zuen eta gaur arte, ezin izan genuen berarekin harremanetan jarri”.

Ordenagailua desagertu zelako salaketa jarri zuen GHK-k. Intxaurrandietak pena hauxe du: “Ordenagailu horretan baziren frogak, ustez, errauste planta ixteko, inolako kalte ordainik ordaindu gabe. Bazirelako frogak adierazten zutenak gauzak ez zirela behar zen moduan egin”. Auzitegietako gerra orduantxe hasi zen: “Salaketa jarri eta astebetera, arratsaldez bileran bakarrik geundela, atea jo zuten Ertzainek. Teknikariak salaketa jarri zuen zuzendariaren eta abokatuaren aurka, salatuz bahiketa, tortura, mehatxuak, tratu txarrak… zer ez!”. Epaitegietan duen itxaropena irudikatu lezake irakurleak: “Hurrengo bi urteetan, ordenagailuaren lapurretari buruzko salaketak ez zuen aurrera egin. Aldiz, teknikariak gure aurka jarritako salaketaren ondorioz auzia egin zen, frogatu zen ez zela halakorik gertatu, errekurritu zuten, berriz auzia, berriz errekurritu…”.

2015eko maiatzeko hauteskundeetan GHK berriz EAJren esku geratu zenean, “agintariek egin zuten lehen gauza izan zen, ordenagailuaren lapurretaren aurkako salaketa kentzea”.

Hori baino lehen ordenagailua eskutan izatea lortu zuen Intxaurrandietaren lanaldeak, ordea: “Ordenagailua bi urtean epaitegian egon ostean, hauteskundeak baino bi hilabete lehenago, epaitegiak itzuli egin zigun. Espainiako estatuko peritu adituenetako batengana eraman genuen eta esan zigun 70.000 artxibo zeudela ezabatuak, ‘modu seguruan’ (ez berreskuratzeko moduan alegia). Eta esan zigun noiz hasi ziren ezabatzen artxibo horiek: teknikaria lanera joan zen azken egun horretan, 7:12etan”. GHK-ko zuzendari berriengana jo genuen esanaz: “Ordenagailuaren lapurretari buruzko salaketa kentzera zoazte, baina froga daukagu dioena artxiboak ezabatu zituela azken egunean. ‘Guk ez dugu ezer faltan botatzen artxibategietan’ erantzun ziguten”.

Espainiako peritu horren laguntzaz, ordenagailutik 190 artxibo berreskuratu zituzten, “despiste bat izan zen, ezabatu zituenaren aldetik”. 190 artxibo horietan, badira batzuk informazio oso baliotsua ematen dutenak. Hurrengo egunetan irakurriko dituzu, blog honetan.

Artikulu sorta honetan aurrekoa:

1.-Kontu ilunak GHKn: Atarikoa

Kontu ilunak GHKren kudeaketan: Atarikoa

2017-01-30  //  Kontu ilunak GHKn  //  Iruzkinik ez

Josu Amilibia eta Ainhoa Intxaurrandieta Zizurkilen eman zuten hitzaldian. Argazkia: Tolosaldeko Ataria.

Ainhoa Intxaurrandieta hurrengo hilabeteetan aterako duen liburua prestatzen ari da eta erraustegiaren gaian eta kudeaketa publikoan interesik duten herritarren artean jakin-mina sortuko du, espero baita bertan kontatuko dituela GHK-ren lehendakari orde izan zenak atzeman eta bizi izandako “irregulartasunak”. 2013ko kontuak ziren, baina berriz ere itzuli dira bai persona eta bai bere agintaldia pilpilera. Izan ere, erraustegi proiektu zaharra gelditu zuen EH Bilduko Intxaurrandieta buru zuen GHK-k 2013an, eta horren aurka San Markosko (Denik Itxaso buru) eta Debabarrenako mankomunitateek (Arcadio Benitez buru) jarritako helegiteari arrazoi eman dio 2017ko urtarrilaren 4an Donostiako 1. Administrazio Auzietarako Epaitegiak. Epai horrekin, bertan behera utzi du GHK-k 2013ko azaroan Zubietako erraustegia egiteko kontratua eteteko erabakia eta enpresa multzoari eman beharreko kalte ordainaren erabakia.

Intxaurrandietak, Tolosaldeako Mankomunitateko lehendakari Josu Amilibiarekin 2016ko azaroaren 29an Zizurkilen eman zuen hitzaldian (hemen duzue Tolosaldeko Atariak eginiko kronika), lehen eskutik azaldu zituen GHK-ko zuzendari zela atzeman zituen “kontu ilun” zenbait, libururako modukoak hauek ere. Hurrengo egunetan izango dituzu irakurgai, blog honetan.

Sarrerako artikulu honetan, oraintxe epaia atera berri den auzi horri buruz Intxaurrandietak Zizurkilgo hitzaldian eman zituen azalpenak jaso ditugu:

“Errauste plantaren kontratua apurtzeagatik sartu ziguten demanda. Orduko errauste planta [kontuan izan lehen proiektu hartatik oraingora aldaketak izan direla] 260.000 tona erretzeko zegoen diseinatua. Gainera, bere gaitasuna handitu zitekeen 320.000 tonara arte. Errauste planta gelditu genuenean, 160.000 tona errefus sortzen ziren Gipuzkoan. Hori izan zen errauste planta gelditzeko arrazoi nagusia”.

“2010eko maiatzaren 5ean email bat jaso zuen GHK-ko zuzendaritzak (garai hartan, EAJ-koak), GHK-k berak kontratatua zuen IBH ingeniaritza enpresak bidalia, esanaz: ‘Konturatzen zarete gaindimentsionatua dagoela errauste planta, ezta? (Eta errauste plantak %100ean funtzionatu behar duenez) Pentsatzen ari zarete hondakinak nondik ekarri behar dituzuen?’. GHK 2010ean ere jakitun zen gaindimentsionatua zegoela errauste plantaren proiektua, hondakinak faltako zituztela, baina aurrera egitea erabaki zuten”.

“2013ko azaroaren 13an apurtu genuen erraustegia egiteko kontratua. Epaiketara eraman gintuzten kontratua eteteagatik. 2015ean izan zen epaiketa: maiatzaren 5ean deklaratzera joan behar nuen, galdeketa egin behar zidaten. Aurreko egunean, 14:00etan jakinarazpen bat bidali zidaten, esanaz ez joateko epaiketara, nire deklarazioa ez zutela onartuko. Noski joan nintzela, publikoan egotera. Bertatik pasa ziren aurreko legegintzaldian erraustegia justifikatzen zuten teknikariak eta politikariak. Publikotik aritu nintzen guztia entzuten eta ikusten, eta hitz egiteko aukerarik gabe, epaiketa gure kontrakoa zenean. San Marko mankomunitatearen abokatua Anjel Oiarzun zen. Beste epaiketa batean ere nire kontrako abokatua da. 2015eko abendurako aterea behar zuen sententziak”. Noski epaitegiko kontuek luze jotzen dutela eta dena auskaloz betea dagoela. Kasualitatez, egungo GHK-k Urbaser buru duen UTEarekin kontratua sinatzeko deskontuko minutuetan atera da FCC buru zuen UTEaren kontratua balioan jartzen duen epaia. Auskalo zergatik, hau ere.

Galdric Peñarroja: “Argi komunikatu behar dugu Diadan urte horretako eskaera eta egiteko modua”

2016-11-10  //  Sailkatugabeak  //  Iruzkinik ez

Galdric Peñarroja ANCko kideak azaldu ditu eta Diadaren gako komunikatiboak.

Ezaugarri batzuk azalduko ditut diskurtso independentistarenak. Aniztasun handia dago, mugimendu oso transbertsala da eta inklusiboa: alderdi politikoak (eskuinetik ezkerrera doazenak), politikarekin nazkatuta daudenak, katalan adina español sentitzen dena, español sentitzen dena… publiko potentziala oso anitza da eta mobilizazioetara deitu nahi dugun publikoa oso anitza da. Mugimendu demokratiko eta baketsua da. Katalunian bozka-kutxak eskatzen ditugu, eta ongi eskatzen ditugu. Estatu espainiarra da independentista gehien sortzen dituena Espainiako estatuan. Agente komunikatzaile handiak dira. Positiboa ere bada mugimendu hau. Katalunian estatu propioa nahi dugu, herrialde hobe bat ekarriko dutenak, horregatik etorkizun mezua dauka, positiboa, hoberako dena. Mobilizazioetan ikusten dugu aktibismora familia osoak doazela eta ongi pasatzen dutela.

Nola transmititzen da mezu hau? Gizarte zibil mobilizatua dugu Katalunian. Erakunde hauen ezaugarria da ez dutela diru askorik (ANCk debekatua du dirutza handiak jasotzea erakunde publikoetatik, independentzia bermatzeko). Boluntarioei esker da posible gauza asko egitea, diruarekin ezinezko litzatekeena, pagatu ezin dena. Urte osoan ari da jende hau lanean, hitzaldiak antolatzen, informazioa banatzen… Boluntario asko baditugu erraza da informazioa masiboki banatzea, ongi zehaztutako segmentuetan, zonaldeetan.

Sare sozialak erabiltzen ditugu. Herritarrek aktibismoa egiten dute sareetan, asanbladako edukiak asko mugitzen dira. Boluntario asko badituzu gaitasuna duzu ekintza jendetsuak egiteko, Diada esaterako.

Diada

2012an egin zen lehen aldiz. Formatu klasikoan egin zen: lema orokor batekin deialdia egin zitzaion gizarteari bere babesa emateko. Baina berezi egin zuena izan zen bildu zen jendetzak: manifestazioa izan behar zuena kontzentrazio bihurtu zen, ezin izan genuelako aurrera egin. Lehen aldiz mezua oso argia zen, independentzia eskatzen zen argi, eta modu proaktiboan egiten zen (ez Espainiako estatuaren eraso bati erantzunez), baizik egungo markoa agortuta zegoela esanaz.

Ondoren hartu zuen egungo formatuan: urtero irailaren 11n zerbait eskatzen da. Eskaera hau irudikatzen da jendeak egiten duen ekintza batekin. Mezua ez da bakarrik babesten biltzen duen jendetzarekin, baita ere indartzen da jende honek egiten duenarekin. Jendea beharrezkoa da ekintza hau egiteko. Kontakizun bat egiten da honen guztiaren inguruan: kontakizun erraz eta bisual bat behar da. Esaterako, 2014an V handi bat egin genuen bi kaleekin. V horrek esan nahi zuen (katalanez) borondatea, bozkatzea, “victoria” edo garaipena.

2015ean parlamentura eraman genuen gezi moduko bat, 15 egun beranduago egingo zirelako parlamentuko bozketak eta parlamentu independentista bat nahi genuelako.

Diadaren oinarrietako bat eremuak dira. Eremuen oinarri hori Katalunia osoa zeharkatzen zuen giza kateak jarri zuen, hori gabe ezin baikenuen bermatu giza katea osatuko zenik. Antolaketarako behar honek baldintzatu zuen baita komunikazioa ere: jende guztia zen beharrezkoa, eta izena ematea bera ekintza mediatiko bihurtu zen. Historian zure lekua hartzera gonbidatzen genuen jendea. Sare sozialetan biral bihurtu zen izen-ematea, jendeak esaten zuen “familian goaz halako eremura, zatoz zu ere”. Jendeari eskatu zitzaion horiz joatea, eta ANCren kolore bereizgarria bihurtu zen. Baina diru-iturri ere bihurtu zen, kamiseta hori ofiziala sortu genuelako, eta geroztik kamiseta hori da diru-iturri nagusia ANCrentzat.

Ordua ere badugu. Arratsaldez egin beharra dago, hainbeste jende bakoitza bere lekura iritsi dadin. 17:14 ordua hautatu zen, 1714an galdu zelako suzesio gerra, eta berezko erakundeak galdu zituelako Kataluniak. Ordu hori ikur bihurtu da, esaterako, Camp Noun futbol partidetan 17:14an jendea independentzia oihuka hasten da.

Urtero manifestazioa ezberdina da. Berezko sinboloak sortzen dira, kamiseta…

Beharrezkoa da eskaera oso argi jendeari azaltzea eta zer egin behar duen azaltzea. Giza katea egin genuenean, udan hainbat herritan gertatu zen bere giza kateak egin zituztela. Eta horrela sortu zen udako kanpaina, “irailaren 11 txikia”. Horrek laguntzen du boluntario gehiago lortzen, mediatikoki ateratzen. Udako kanpaina lotzen du irailaren 11rekin errelatoak, esaterako, udaro munduko presidente bati helarazten zaio mezua pankarta handi bat zabalduz (Obama, katalanok independentzia bozkatuko dugu) eta irailaren 11n pankarta hori ere jarri egiten da. Horrela lotzen da errelatoa, herri oso bat ari dela prestatzen hilabetetako lanean mobilizazio handi bat egiteko…

Diadan hedabideei erraztasunak ematen zaizkio: plataformak jarri argazkiak goitik hartzeko… eta bermatzen dugu denbora: 45 minutu egongo direla, argazkiak denboraz hartzeko, grabatzeko… Mundu osoarentzako zuzeneko emisioa egiten dugu, horrela munduko edozein hedabidek erabili dezake bere albistegietan emateko (horrek asko handitzen du bere nazioarteko presentzia).

2013an giza katea egin genuenean,e rabaki genuen argazkiak aterako genizkiola eremu guztietan, eta baita argazki orokor bat ere. Lehen urtea zen horrelako mobilizazio bat egiten zena. Horrela bermatzen genuen biztanle gutxieneko eremuetan zegoen jendea ere aterako zela argazkian. Panoramika ere osatu genuen, giza kate osoa lotzen zuena. Oso konplexua, urte erdi kosta zitzaigun egitea, eta jakin min handia eragin zuen. Berriz albiste bihurtu zen giza katea.

Gizarte zibil antolatua da independentzia zaletasunaren ezaugarria. Kalean egiten du eta jendeak egiten du, boluntarioki, ordaindu ezinezko gauzak egitera iristen direnak. Prozesuak lortu du Kataluniako gizartea aldatzea, independentzia lortu baino lehen.

Gakoa

Jendeak egin nahi izatea da gakoa. Asanbladak eguna, ordua eta lekua jarri zion jendeak egin nahi zuen horri. Mezua beti positiboa da, proposamena egiten duena.

Aritz Cirbián: “Proiektu kulturalak herri mugimenduen arma bihurtzen ditugu”

2016-11-10  //  Sailkatugabeak  //  Iruzkinik ez

Aritz Cirbián: “Proiektu kulturalak herri mugimenduen arma bihurtzen ditugu”

Compacto kooperatiban egin dituzten lanak aurkeztu ditu, hasteko, Merci Patron:

“Filmak atzean izan du Fakir aldizkaria, aurkeztu duzuen ARGIAren oso antzekoa dena. Salatu nahi zuen gaur egun jende dirudunak duen boterea herritarren dirua kanpora ateratzeko, eta eskubideekin jokatzeko.

Merci Patron herri mugimenduen artean aurkeztu zen lehenik, jendea batu zedin eta barre egin zezan gai hauen inguruan, ez delako gauza bera nork bere etxeko bakardadean ikustea.

Zabaldu egin zen, herri mugimenduek baliotsu ikusi zuten gaiak gizarteratzeko, eta ondoren, lehen estreinaldia egin zen erreforma laboralaren kontrako mobilizazioetan, Nuit Debouten lehen gauan, horrela filma sinbolo bihurtuz.

Antzera egiten jarraitu dugu beste film batzuekin: Loba, Metamorphosis eta Ebro. Borroka bana kontatzen du film bakoitzak eta saiatzen gara interesa izan dezaketen herri mugimenduekin batera egiten eta ondoren zabaltzen.

Ciutat Morta ere egin genuen, Bartzelona hiri poliziala dela eta militante anonimoak erailtzen dituela erakusteko. M15eko lantalde batetik hasi zen proiektua, eta kolektiboki eraman zuten aurrera. Injustizia salatzea zuten helburu. Jende ahalik gehien ikustea da bitartekoa, justizia erreklamatzeko. Paseak egin zituzten kolektiboen artean. 10 hilabetera estreinatu zen Malagako festibalean, eta horrek jende gehiagorengana ireki zuen, mainstream zirkuituetara, zirkulu marjinal anarkistetatik harago.

Proiektu kulturalak arma bihurtzen ditugu, herri mugimenduen kausekin lotuta, eta horrek jartzen ditu filmak gizartean mugimenduan.

Hambre filmarekin gainditu nahi dugu gizartean dugun joera, onartua dugula jendea gosez hiltzea, kausa naturala bailitzan.

L’endema edo “biharko eguna” filmak lortu du herritarren babesletza diru gehien biltzea. Eta da nola konbentzitu indezisoak Kataluniaren independentziaren onuraz. Herri mugimendu independentisten artean auzolanean eraman zen sormen prozesua. Proiektuen inguruan aliantzak sortzea da kontua, gizarte eragileekin, hedabideekin… eta baliabide onenez hornitzea: Kataluniako ekoiztetxe indartsuena, aktore onenak… elkarrekin proiektu kultural bat egiteak, erreminta erabilgarria izango dena, asko batzen du.

Ondorioak

Aisialdi benetakoa landu behar dugu. Niretzako aisialdia da barre eragin dagidala, negar egin dagidala, edo informatu nazala.

Kausa zehatzekin lotzea behar dugu, modu argian eta zintzoki.

Proiektu kultural hauetan espazio parte-hartzaile definituak sortu behar ditugu. Jendeak jakin behar du zein diren bereak diren eremuak.

Merci Patronen kasuan, ordu eta erdian barre egitea lortzen du. Ironia finarekin. Kausarekin oso argi dago lotuta, zergen ebasioen aurkako mugimenduarekin, Nuit Deboutekin… Orain kolektiboentzat balio du gai hauei buruzko lanketak egiteko balio baitu bere proiekzioak.

Oso argia izan behar da. Argi eskatu behar da. Jendeari inplikatzeko, garbi eskatu behar zaio nola lagundu dezakeen. Ekintzara dei oso argiak egin behar dira.

Proiektua parte-hartzeari irekita eustea gakoa da. Ez baduzu uzten, inplikatzen doan jendeak aurrera jarraituko du.

Scheherezade Surià: “IKEAk katalogoa itzultzen inbertitzen du aurrekontuaren %70”

2016-11-10  //  Sailkatugabeak  //  Iruzkinik ez

Itzultzaileei txalo zaparrada bat eskainiz hasi du Scheherezade Surià-k “Itzulpenik gabeko mundu bat?” gaztelerazko hitzaldia.

Itzultzaileen lana ezinbestekoa da gaur egunean, baina beren lana oso ezezaguna zaigu. Hizkuntza eta kulturen arteko zubiak beharrezko ditugu gure mezua gehiago hedatu dadin. Filmetan kontziente gara itzulpenaz. Badira gozatu nahi dutenak burua gehiegi nekatu gabe, eta badira beste batzuek gehiago gozatzen dute filmaz bitartekari gutxiagorekin, azpitituluak jarraituz, nahiz horrek dakarren irudia gutxixeago jasotzea.

Literaturan ere itzulpena oso agerikoa zaigu.

Baina komuneko produktuetan ere badago itzulpena, esaterako, krema baten poteko osagaietan. Berdin sukaldeko armairuko elikagaiekin. Itzulita ez baleude, ez nuke jakingo alergia egingo digun. Medikazioen prospektuak itzulita egotea ere ezinbestekoa da. Itzulpenak bizitzak salbatu ditzake. Arriskuak seinalatzen dituzten testuek, medikuntzen aurrerakuntzen artikuluek, prospektu medikoek… aurrerapen horiek mundu osoan ezagutzera ematea oso beharrezkoa da. Berdin gertatzen da arreta zerbitzu publikoetan dauden interpreteekin (SOS deietan eta abar). Ospitaleetan interpreteen lana ere ezinbestekoa da, gertatu dira larrialdi kasuetan interpreteak egindako itzulpena gaizki ulertzearen ondorioz osasun kalte oso larriak eragitea.

Itzulpenak gure eskubideak bermatzen ditu. Legearen aurrean berdinak garela da oinarria, eta beste herrialde batera bagoaz edo kanpokoak hona badatoz, itzulpen zerbitzuak behar ditugu, legearen aurrean galduta ez egoteko. Epaiketetan ere eskubidea dugu nor bere hizkuntzan mintzatzeko, eta errumaniarren kasuak egon dira itzultzailerik egon ez dena eta beraz, denok atera gara galtzen kasu horietan.

Itzulpenak aberastasuna sortzen du. Multinazional asko merkatu berrietara irekitzeko ezinbestekoa dute produktua ongi itzultzea, herrialde hori ezagutzea eta ongi komunikatzea. Hartzailearen hizkuntzan mintzatzeak eramaten gaitu bere bihotzera. IKEAk katalogoa itzultzen aurrekontuaren %70 inbertitzen du. Katalogoak, kartelak eta dena itzultzearen balioa oso garbi dute.

Itzultzaile on batek laguntzen dizu buruhausteak saihesten, kultura ere kontuan hartu behar delako. Esaterako, “puto” izeneko produktu bat ongi salduko litzateke? Itzultzaile on batek badaki aholkuak ematen. Esaterako, Mitsubishi Pajero kotxeari izena aldatu zioten gaztelerazko merkatuetan sartzeko.

Kulturalki ere aberasten gaitu. Esaterako, filmak itzultzerakoan oharrak ere gehitzen ditugu itsuek irudiak jarraitu ditzaten.

Zergatik ez utzi itzulpena esku ez profesionaletan? Itzulpena ez delako errobotek egin dezaketen zerbait, guk esanahiak itzultzen ditugu. Itzulpen automatikoak laguntzen digu ulertzen, baina ezin du kontuan hartu testuingurua eta beraz ez du kalitatezko emaitza bat ematen. Pertsonak behar ditugu itzulpenak egiteko.

Filmen itzulpen amateurrak ere maiz ez dira egokiak, ezta literatura lanen itzulpen amateurrak ere.

Posible litzatekeen itzultzailerik gabeko mundurik? Bai, baina ez litzateke hain segurua, injustuagoa litzateke, tokikoagoa eta inkultuagoa.