“Nire liburuetako pertsonaiek iluntasunarekin eta gau beltzarekin egiten dute topo”
Tarteka ere joaten naiz erreka bazter batera, edo banku batean esertzen naiz, zuhaitzen bati begira, burutik pasatzen diren gauza eta irudi guztiak ezabatzen ahalegintzen naizen bitartean, errekaren edo hostoen dantzaren erritmoan. Zer eman dizu literaturak eta idazle izateak? Gure aita oso zen irakur zalea, literaturzalea ere bai ondorioz, Kixotea, esate baterako, hogei bat aldiz irakurri zuena; poema batzuk ere idatzi zituen –euskaraz gehienak–, bere garaiko estiloan, kostunbrismoari-edo...
Read More“Gure osasun mentalarentzat ezin osasuntsuagoa da guztion baitan bizi den haurrari protagonismoa ematea”
Bi urtetako kronika fakultatiboa (Elkar) liburuaren karietara harremanetan jarri ginen Joan Mari Irigoienekin; duela bi hilabete. Alta, elkarrizketa gauzatu orduko Txantxanberde kantaria liburua kaleratu zuen Altzan, lagun anitzen artean, giro ederrean. Hartara, anartean, joan-jinean jardun dugu, beste bi elkarrizketa osatzeraino. Nondik nora Txantxanberde kantaria? Altzatarrei bereziki eskainitako liburu bat da, baina, altzatarrek ez ezik, euskaldun orok irakur dezake lasai-lasai. Titulua...
Read MoreIñaki Zabaleta: “Literaturak ez du balio eskluientea izan behar”
Akelarre elkarteak antolatuta, VI. irakurraldi publikoa egin zen Hendaian, maiatzaren 27an. 100 lagun inguruk irakurri zuten Iñaki Zabaleta Urkiolaren 110. Streeteko geltokia nobela (Elkar). Egun berean solastatu ginen egilearekin. Alta bada, idazle leitzarraren eleak bazter-trenbidean geratu ziren, hor nonbait. Ez da sekula berant. Hona, beraz, 30 urte bete dituen liburuaren karietara solasaldian jaso genuena. Zer iritzi duzu ekitaldiaz? I. Zabaleta: Hendaian egindako irakurraldi...
Read MoreZangotraba edo giza kondizioaren metafora
Literaturaren menturan ibili ginen atzo arrastirian, Hendaiako Zokoburun. Juan Kruz Igerabide-ren Zangotraba nobela izan genuen hizpide, nobelagile bera lagun. Solasaldia oparoa izan zen. Idazleak gauza franko kontatzeko dauka gure historia berriaz zein literaturaz. Juan Kruz Igerabidek poliki kontatzen du, abegi onekoa baita, izaki. Alabaina, berak dioenez, berea ikusmolde bat baino ez da, egiara edo errealitatera hurbiltzeko bat. Nork berea izaki, betiere. Zangotraba-ra hurbildu nahi izatera,...
Read MoreAnaia preso bikia gogoan: “Nire gorputz erdia gatibu banu bezala bizi naiz”
Gerra txikia eleberrian maitasunaz idatzi du Lander Garrok, baita maitasunez idatzi ere. Elkarrizketan neronek egindako liburuari buruzko iruzkinaren pasarte bat hizpide izan dugu: (…) Andoni anaia miresten du Xabik, eta anaia horren “frantsesek maitasun kontuetan asko dakite, baina gerra kontuetan batere ez” esaldia izan du estreinako ikaspena (…). (…) Baita honela idatzi ere, nik: “Euskaldunok gerra asko bizi izan dugu, baina maitasunean eskas gabiltza”. Garroren esanak horien...
Read MoreIker Etxaniz-i, esker onez
Katebegia du izenburu txoko honek. Zenbat begi lotu behar ote egia antzemateko? Zenbat kate apurtu “aske” bizi ahal izateko? Politikaren eta literaturaren (h)egian ibili ohi naiz: ordokian ibili nahi arren, orekari doi-doi eutsiz. Hitzak, eleak eta berbak… Paroles. Eta irudiak... Estimu handiz jaso dut zurea, Iker. Literatura irakurtzen dut, baita hainbat libururen iruzkinak egin ere. Aldian- aldian, eskariz eta halabeharrez, ene gogokoak edo.. nabari “behar” izaten...
Read MoreEz ikusi, ez ikasi!
Bixintxoak izan dira Hendaian, festa patronalak. Izenak aditzera ematen duenez, Saint Vincent “dugu” herriko santua eta patroia. Herri santua gurea! Euskal Herria, alegia. Zer besterik gara, giristinoak izan ezean? Ez dezadan esajeratu ere, kristau izateari uko eginik edo uko egin barik, besterik ere bagara-eta! Mundua jira-bira dabil, eta gu haren historiaren istorioen bueltan. Aurtengo Bixintxoak ur turrustetan iragan ditugu: Danborradako jotzaileak, manéges delakoak, zaldi-maldikoak,...
Read MoreKaleidoskopiotik begira…
Maitena ostatuan bildu ginen bart hogei bat lagun: hogei urte inguruko erdiak eta hirurogeira goazen beste erdiak osatu genuen “ametsen ilargi uztaia”. Ugaitz Agirre usurbildar gaztea eseri zen uztaiaren ertzean: poesia kaiera, musika-gailu eramangarria, garagardo basoa, zigarreta paketa eta hautsontzia… mahaian bermatuak Ez ohiko irudia ostatu batean, bestelako usaia taberna usainean! Bere poemek –eta musikak– antigoalean paratu gintuen, atzoko eta gaurko gerretan, Bagdadeko...
Read MoreTrintxerpetik hartatik Zabaleta hau
Asteon Patxi Zabaletarekin ARGItAratu dugun elkarrizketaren lagina duzu hau. Bestela irudi badu ere literatura egilearekin jardun dugu politikariarekin baino. Absurduko kontuak edo zoroen herriko kronikak (Pamiela) liburuaren zioz mintzatu gara berarekin. Honatx aurrerapena: Gorka Trintxerpe ezizenez kaleratu zuen Zorion baten zainak eta Ezten gorriak lehen poesia liburuak, frankismo garaia zen. Patxi Zabaletak dioenez, olerkia paperean zahartzen da, horitu, eta urteetara irakurtzen duzunean,...
Read MoreArazoa politikoa da (eta III)
– Badago, besteak beste, gatazka sakonen sufritu dutenen artean eremu komun bat sortzeko beharra, eremu komun horren ardatza gizakia izaki. – Gizatiar ezaugarria jalgi zen solasaldian: Madrilen, demagun, guardia zibilaren andrea gizatiarra da, ETAkide baten andrea edo ama, ordea, ez da hain gizatiarra. Gatazka ez da laxatuko, ezta berau goxatzeko premiazkoa den “beharra” literaturaren, antzerkien edo filmen bidez soilik eginen. Alabaina, eremu komun hori eraiki beharra dago arazoa...
Read More
Iruzkin berriak