Santa Ageda bezperan, hots Hendaian, hotz karrikan, zotz mihian
Tradizioa traditu gabe edo errotik tradituz, hamaika hendaiar jalgiko gira karrikara iluntzean. Batzuk tokikoak, bestetzuk adoptatuak, Sinestunak batzuk, akastunak bestetzuk. Hamaika ez ezik, hamalau ere bai. Dakienak bat-batean kantari, eta aski iaioa ez denak hamalau kopla galtzarbean! Honatx: 1- Arratsalde on jaun andereok otsailaren lauean ohitura zaharra gorde nahi dugu bere sasoi onenean 2- Hainbat mendeko usadioak oraindik irauten du ta kopla kantari etxerik etxe makila...
Read MoreNow!: Happy new year
One: iraganean, autobideetako zubietan: Freedom freedom for the basque prisioners edo antzekoak irakurri izan ditut/ditugu. Two: Iparragirre kalean (Urretxu) gindoazen, asteburuon, eta Peio Free eslogana irakurri (ge)nuen paskin batean. – ¿Qué es Free?, galdetu zuen gure artean zihoan adineko pertsona batek. Three: Euskal Selekzioak eta Kataluniakoak lagunarteko partida jokatu zuten abenduan. Euskal selekzioko jokalarien pankartaren lemak honela zioen: One country, one team. (Ohar one:...
Read MoreHerriak bizi behar du (IK)
Bart eman zuten Baionako L’Atalante aretoan Génération des autonomistes basques dokumentala. Ezin bertaraturik, astelehenean FR3 katean eman zutena grabatu eta oraintxe ikusi berria naiz. Artean, IK fenomeno politikoari eta ekitaldiari buruzko informazioa xehe zabaldu du Pello Zubiriak (halaber, dokumentala heldu den larunbatean emanen dute berriz ere FR3n). Zirt eta zart, dokumentalak utzi didan hainbat aburu eta burutapen: – Zorionak eta mila esker Sylvie Garat egileari. Arrazoiak...
Read MoreBuenaventura Durruti anarkistaren peskizan
Buenaventura Durruti anarkistaren peskizan abiatu ginen udaberri aldean, haren leinuko Xabi Martin bizkaitarra eta Xabier Elosegi gipuzkoar-lapurtarrarekin batera. Hainbat gutun trukatu genituen eta zenbait txango egin ere anartean. Udaldi hondarrean, ostiral honetan, argitaratu dugu bilaketak emandakoa. Leinu baten zuhaitz genealogikoak ale elemenia ematen du. Kazetari honek ale anitz eta nasai jaso zituen, baita, maleruski, zenbait ale –izen, datu eta data batzuk– nahasiak eman...
Read MoreJon Etxabe Garitazelaia: “Elizak erantzukizun handia izan zuen Zamorako kartzelan gertatuaz”.
– Elizak erantzukizun handia izan zuen Zamorako kartzelan gertatuaz, ez zen Estatuaren kartzela soilik, Elizaren Konkordatua ere partaide izan zen. Horra Jon Etxaberen esana. Etxabe Garitazelaia, bigarren abizena emana oraingoan, ama gogoan. Hunkigarria da berarekin berba egitea. 80 urte luze beteak eta bere espiritua bizi-bizirik antzematea. Zamorako kartzelan sartu aurretik pertsona ikasia zen, baina bertako esperientzia ere aberatsa izan ei zen, aberats bezain gogorra: – Hasieran ez...
Read MoreOi lur, oi lur, ai izakaria!
Xabier Lizardiren Oi lur oi lur poema gogoan, jarri omen zion izena saioari Jon Sudupek.Oi Europa! saioaren izenburuak etsipen puntua adierazten du. Jürgen Habermasen Ai, Europa liburuaren izenarekin bat egiten du, nolabait. Ai eta Oi hitzek ondoeza adierazten dute, baina miresmena ere bai. Sudupe pentsalariak bat egiten du Habermas pentsalariarekin. Saiogileak aitortu digunez, nekatuta dago, hedabideetan eta tertulietan nazioaren eta independentziaren inguruan zabaltzen diren eztabaidekin....
Read MoreEusebio Osa / Belaunaldi baten lekuko
Pako Sudupe idazleak Eusebio Osa idazlea ekarri digu gogora Belaunaldi baten lekuko liburuan. Idazle baino gehiago izan zen bergarar gasteiztartuaren obraren lekukotasuna. Garai zailean egilea eta eragilea, pentsalari arizalea. Sudupek paperezko Argian adierazi digunaz gainerako pasarte batzuk dituzu hemen, Eusebio Osaren izaeraren osagarriak: Eusebio Osa: euskal idazle Euskaltzale jalgi zen plazara 1960an, Erein Oñatiko agustindar laterandarren kazetan, eta hil baino hogei egun lehenago...
Read MoreMemoria historikoaren errelatuaz, hausnarrean
Gerra edo gatazka armatuetan gertatutakoak hala nola horien ostean idatzitako (h)istori(o)ak kitzikagarriak bezain lazgarriak izaten dira. Gertakariek sorrarazitako hainbat sindromek gatazkan jardundakoen eta hildakoen ondorengoen gogoa/memoria zulatzen dute. Memoriak pertsonaren gogoa mailukatzen du etengabe. Gertatua ezagutzea, egia ezagutzea, obsesioa bilakatu izaten da. 1936ko Espainiako gerran gertatutakoak eta ondorengo erregimen faxistaren aurkako altxatu zen fenomeno sozial...
Read MoreOrreagaren gainean, Orreagaren inguruan, Orreagari buruz…
Orreaga inbaditzailearen aurkako gerra baten izena da. Orreaga herri sinbolikoa da. Orreaga egungo talde politikoa da. Orreagaren ideologia transmititzen duen aldizkaria Iparla da. Iñaki Aginaga, Joseba Ariznabarreta eta Kepa Anabitarte iraganeko erreferenteak dira, besteak beste. Izana eta izenak. Badira gehiago eta gazteagoak ere gaur egun. Orreaga taldearen pentsamendua ezagutzen dut gutxi-asko. Orreaga taldearen gainean, haren inguruan, hari buruz mintzo –gutxi-asko ere– entzuten...
Read MoreArazoa politikoa da (eta III)
– Badago, besteak beste, gatazka sakonen sufritu dutenen artean eremu komun bat sortzeko beharra, eremu komun horren ardatza gizakia izaki. – Gizatiar ezaugarria jalgi zen solasaldian: Madrilen, demagun, guardia zibilaren andrea gizatiarra da, ETAkide baten andrea edo ama, ordea, ez da hain gizatiarra. Gatazka ez da laxatuko, ezta berau goxatzeko premiazkoa den “beharra” literaturaren, antzerkien edo filmen bidez soilik eginen. Alabaina, eremu komun hori eraiki beharra dago arazoa...
Read More
Iruzkin berriak