Legalitatea eta zilegitasuna, horra sakoneko arazoa

Atalak: Politika

(ARGIA-ko 2183. zenbakian argitaratua)

Espainian hauteskundeak baleude, une honetan PPk irabaziko lituzke, hori zioen Espainiako egunkari irakurrienaren inkesta batek joan den asteburuan. PP-PSOEren arteko tartea hamarrenetan neurtzen da inkestan, baina krisi garai honetan, oposizioak gobernuak baino egoera hobeagoan dira ataka estu honetatik etekina ateratzeko. Espainiako Legebiltzarrean PP estu hartzen ari da Zapatero, oraingoan EAJren laguntzarekin. Eta lehia are eta estuagoa izango da krisiak okerrera egin ahala –zantzu guztien arabera, hala izango bide da– eta hainbat hauteskunde hurbildu ahala, orain Europakoak eta 2011n udaletakoak.

Horrexegatik, besteak beste, gaitza egiten da sinestea EAEko egoera irla bat izango dela. Orain arte lortu dute, dena den, eta dena ikusteko badago ere, ez da samurra irudikatzea PSEk nola egin diezaiokeen ihes biek adostutako testu -abertzaleekiko- erasokor eta frontistari. Sinesteko, beraz, ikusi egin behar. Eta Patxi Lopezek ere beharko ditu bere ehun egun horiek, eta horietan, eta ondorengoetan ere, oso posible da gauza askotan ez izatea jeltzaleek orain arte egindakotik oso desberdina, batez ere politika ekonomiko eta sozialei dagokienean.

Bestelakoa da euskal abertzaletasunak eremu sinbolikotzat jotzen dituen horietan zer gertatuko den: euskara, hezkuntza, EITB, identitatea… Ramon Etxezarretaren izena dabil hizkuntza politikako sailburuordetzarako eta hor ikusten da euskararen mundua ez uxatzeko keinurik, baina berriz ere, gaitza da lotzen Etxezarretak egin dezakeen balizko politika eta PP-PSE akordioak euskararen inguruan esaten dituenak ezkontzea.

Egia da hizkuntzaren eremuan hitzartutakoekin ia edozer egin daitekeela, baina akordioaren doinua oso kezkagarria eta mesfidagarria dela ere bai: orain arteko profilen politiketan inposaketak izan direla sumatzen da testu horretan, euskara inposatu egin dela iradokitzen da, gizartea bi hizkuntz komunitatetan zatitu nahi izan dela, sektarioki eta era alderdikoian erabili dela, enplegu eta funtzio publikorako gainbaloratua izan dela… Ez da samur sinestekoa ezpal horiekin euskararen sua egoki piztu daitekeenik, baina edonork merezi du konfiantza tarte bat, areago aipatu diren izenek hizkuntza politika zuzenduko badute.

ETA-ren aurkako borrokan izango da handiena gobernu honen eragina, baina okerrera, biolentziaren deslegitimazioa eta “dena da ETA” politikak erabat nahastuko direlako, legez kanpoko ezker abertzalearen jarduera politikoa jazartuz, presoekiko elkartasuna zigortuz, mobilizazio eta adierazpen eskubidea murriztuz… Hamaika esan eta egingo ditu, baina euskal gizarteko populazioaren gehiengoa nekez konbentzituko du legalitatea eta zilegitasuna berdina direla, edo aldaketa gizartearen gehiengotik iritsi dela. Nola sinistu hori Alderdien Legearen aurka egonda?