Independentismoa estualdian

Atalak: Katalunia

Gaurko hauteskundeak dira egiazko plebiszitoa inoiz baino gehiago eta bloke independentista eta unionista neurtuko dira lehenik. Partehartzea handitu egingo da asko: 2015ean %77,4ra iritsi zen eta oraingoan %85 ingurura ere iritsi daiteke, aurreikuspenen arabera. Unionismoaren burutazioak: “orain arte bada herritar multzo bat behin ere bozkatu ez duena eta horren gehiengoa guk eramango dugu”; beldurraren botoa da. Independentismoaren esperantza: “errepresioak haserre bizia ekarri du Kataluniako gizartera, hori da orain ikusiko dena, independentista ez den askok ere independentismoa bozkatuko du”; suminaren botoa da. 135 eserleku dira, beraz 68an da gehiengo osoa. Orain arte independentismoak 72 izan ditu.

Hiru alderdi buruan

ERC, Ciutadans eta JxCat ibiliko ei dira buruan, lehian batez ere lehen biak. Hau blokeko lehia da, baina ondoren gobernatu egin behar da, eta gaitz izango da edozein kasutan. Gerta liteke berriz CUP izatea gobernagarritasunaren giltza, batez ere independentistek gehiengoa lortzen badute, baina hala ez bada, giltza En Comúk izango du. Honek asko zabaldu dezake jokoa, orain ezinezko diruditen aukera transbertsalei ateak irekiz. Adibidez: independentismoak gehiengo osoa lortzen ez badu, ezin da baztertu ERC, PSC eta En Comúren arteko gobernu aukera bat. Gaitza, baina zeru-ertzean bada hori. Sinbolikoki indar handia izan dezakeen beste datu bat: azkena izateko aukera handiak ditu PPk.

Laino beltzak independentismoan

Hauteskundeetako emaitzak oso kontuan hartuz, baina garrantzia azken hiru hilabetetan jarrita egiten da ondorengo analisia, eta ez da baikorra, behintzat urriaren 1eko izpirituari begira: emaitza edozein izanda ere, erreferenduma eta independentziaren txanpa pasatu da. Independentistek gehiengo osoa lortzen badute, Errepublikaren bidetik edo autonomismotik jarraitzea erabaki beharko dute.

Urriaren 1eko indar sozial eta politiko itzel hura atzean geratuta, oraingo fase honetan errepresioa nagusitu zaio Errepublikari, eta autonomismoan jarraitzeko aukerak oso handiak dira, baita independentistak nagusi badira ere. Jardun moldea? Erreferendum adostuari dei egin bai, baina indarra gobernagarritasunean jarri, eta beti ere independentziaren estrategia birpentsatzeko denbora hartuz. Konfrontazio zuzena baztertuta, estrategia horretan desobedientziak indar handia izan dezake: posible ote da mugimendu sozial desobediente indartsu  bat eratzea, erakundeak legaltasunaren ertzean jardunda? Gaitza, baina batek daki. Alternatiba prozesismoa da.

Urriaren 1ari begira begirada baikorrago bat. Oso gaitza izan arren ere, zer gerta liteke independentismoak botoen %50 gainditzen badu? Horrek esan nahiko luke herriaren gehiengoak Errepublikarekin jarraitzea eskatzen duela bigarrengoz. Independentismoak erabaki lezake berriz aurrera egitea, baina oraingoan ikasgai argi bat bereganatuta egin beharko luke: tamalez, ez da nahiko irribarreen iraultza eta dagoen indar politiko eta sozial guztia kaleratzea ezinbestekoa da, bere indar guztia erabiltzeko prest dagoen Espainiako Estatuari aurre egin nahi bazaio bederen.