Ez bat ez beste, biak batera!!
Aspaldi xamar erabat alboratuta neukan zientziaren paradoxen atal hau, baina sarrera honetan era horretako beste paradoxa batekin natorkizue: argia zer da, uhina ala partikula? XX mendearen hasieran fisikarien artean eztabaida haundia eragin zuen gaia izan zen, ordurarte bi izaera horiek elkarren erabat baztertzaileak izan baitziren. Hau da, fenomeno edo objektu batek ezin zezakeen aldi berean uhin eta partikula gisa jokatu. Azken batean, gure eguneroko bizitzan ere bateraezintasun horrek begi...
Read MoreNon dago elektroia? Ezin jakin!
Eguneroko bizitzan sarritan ikusten ditugu gauzen abiadura eta kokapena zehazten dituzten datuak. Esate baterako, kotxez goazenean zein abiaduratara goazen adierazten digu kotxeak, eta kokapena ere gure begiz ikus dezakegu. Era berean,tenis partidak telebistaz ematen dituztenean, sarritan sakeetan pilotak lortzen duen abiaduraren datua ematen dute, eta kasu horretan ere, pilotaren kokapena gure begiz igar dezakegu. Elektroien kasuan aldiz, gauzak bestelakoak dira. Izan ere, hauen kasuan...
Read MoreMateria hutsik dago!
Gaurko sarrera honetan azalduko dudana jende askori ezaguna egingo zaio, batxilergo mailako kimikan lantzen den zerbait baita. Edonola ere, izenburuak berak argi uzten duen bezala, zientziaren paradoxatzat har genezake. Materia hutsik dago bai, materia materia da, baina hutsik dago! Zergatik esaten dugu hori eta nola da posible? Hurrengo lerroetan aurkituko duzue horren erantzuna. Atomo hitza (zatitu ezin dena) lehen aldiz Demokritok erabili bazuen ere, lehenengo teoria atomiko zientifikoa John...
Read MoreArgiaren abiaduraren unibertsaltasuna
Zientziaren beste paradoxa bat, Albert Einsteinek formulatu zuen erlatibitatearen teoriatik ondoriozta daiteke. Teoria honen arabera, argiaren abiadura behatzaile guztientzat beti berdina da, 300000 km/s ingurukoa alegia. Adibide batzuk ipintze aldera, abiadura horretan, segundu bakarrean munduari zazpi bira emango genizkioke, edo ilargitik lurrerako distantzia ia segundu bakarrean osatuko genuke. Dudarik gabe, abiadura hori ez dago gure esku. Esate baterako, duela gutxi Martera iritsi zen...
Read MoreElektroien tunel efektua, pilota bat pareta zeharkatzen!
Harri bat airean askatzen dugunean, lurrera erortzen da. Hori gure eguneroko esperientziatik erraz uler daiteke, eta fisikak ere, bere legeen bitartez hori iragartzen du: Lurraren eta harriaren artean erakarpen indar bat sortzen da, eta beraz, airean askatzen dugunean, harria lurrera erortzen da. Muturreko egoera eta eskaletan ordea, zientziak ezusteko bat baino gehiago gordetzen du, ohiko baldintza nahiz egoeretan egiten ditugun eguneroko behaketetatik nekez aurreikus genitzakeenak. Tira, hau...
Read More
Iruzkin berriak