Legedia: auzokonpostak kilikolo

Atalak: auzokonposta, Legedia

Sarritan konpostaje teknikariok, konpostaje prozesuan, bere faunan eta faktore fisiko-kimikoetan geratzen gara. Baina lurralde batek konpostajea bere biohondakinen kudeaketa modu bezala aurrera eraman dezan, legedi egoki bat ere behar du eta hau oso zaila da aurkitzen gurean. Gaurkoan lege konkretu batetaz aritu gara, gure teknikari esperientziatik abiatuta.

Eusko Jaurlaritzaren Ingurumen eta Lurralde Politika sailak, auzokonpostak erregulatzen dituen 1/2015 instrukzioa atera du. Guztia, Europako Batzordearen hainbat dokumentuetan oinarritua.

Instrukzio honek, konpostaje-moduak hiru taldetan bereizten ditu: etxekoa, auzokoa eta zentralizatua edo industriala. Etxeko konpostajea eta zentralizatua legediaren aldetik nahiko erregulaturik eta definiturik zeuden lehen ere, arazoa auzokonposta zen, bi konpostatzen modu hauen arteko forma bat bezala baitzen eta legediaren aurrean alde bien artean kokatzen baitzen, errealitate paralelo batean.

Orokorrean, legediaren arabera, etxeko konpostajea, norberak etxean egiten duen organikoaren kudeaketa da, partzela propioan eta konposta beretzako erabiliz. Konpostajea kasu honetan, hondakinen prebentzio moduan definitzen da eta ez hondakin kudeaketa moduan, honek juridikoki zama handia kentzen dio, bai baimenetan eta erregulazioan.

Konpostaje zentralizatua ordea, biohondakin kopuru handian industrialki kudeatzean datza eta ingurumenarentzako izan litzazkeen kalteak kontutan edukita, hondakin kudeaketa jarduera bezala sailkatzen da eta  erregulazio eta baimenen beharra dauka. Gaur egun 22/2011 eta 34/2007 legeekin erregulatzen da eta hauen eskakizunen arabera eraiki eta mantentzen dira konpostaje zentralizatuko guneak.

Auzokonposta berriz, bi konpostatzeko modu hauen artean kokatzen zen, eta 1/2015 instrukzioak bere lekua eman dio eta ez du definitu hondakin kudeaketa moduan, hondakin prebentzio moduan ordea, beraz, etxeko konpostaje moduan dago sailkatua. Honek, eragin nabaria du auzokonposta guneen kudeaketan, sailkapen honengatik ez baitute behar konpostatze gune zentralizatuek eskatzen dituzten baimen eta erregulaziorik.

Hala ere, instrukzio honek, auzokonposta guneen ezaugarri batzuk definitzen ditu, eta ez badira betetzen, auzokonposta gune hori hondakin kudeaketa modu bezala katalogatzne da eta gune zentralozatuen legedian barneratzen da. Ezaugarri hauen artean bada bat, nere uste xumean, arazoak emango dituena.

Instalazioen bolumen maximoa 10 metro kubikotik ezin du igaro. Bolumen honetan barneratu behar dira, konpostagailuak zein materia egituratzailea gordetzeko ontziak.

Txabola motako auzokonposta gunea

Jakinda auzokonposta gune tipiko batean, 700 litroko  (0.7 metro kubiko) 8 konpostagailu daudela, auzokonposta gune batek (0.7 x 8) 5.6 metro kubiko ditu. Honi egituratzailea gordetzeko beste 300 litroko (0.3 metro kubiko) bi konpostagailu gehituz 6.2 metro kubiko bolumen ditu gure guneak, 10 metro kubikotik behera, beraz, 1/2015 instrukzioaren barnean sartzen da. Gune hauek hondakinen prebentziorako dira legearen aurrean.

300 litroko konpostagailuak

Baina zer gertatzen da txabola motako auzokonpostekin?

Euskadi mailan badaude, 10 metro kubikotik gorako kapazitatea duten txabolak. Non sartzen dira beraz auzokonposta mota hauek?

Instrukzio honen arabera, jada hondakin kudeaketa jarduera moduan sailkatzen dira eta hau honela izanik, konpostaje gune zentralizatuek betetzen dituzten lege eta erregulazioen markoan sartu beharra daude.

Eta orain zer?