‘Fight Club’, Txinako zentsoreak eta fabulatxoak

2022-01-28  //  Zinema - ikus-entzunezkoak  //  Iruzkinik ez

Bai, badakit, Borroka Klubaren lehenbiziko araua da ez dela Borroka Klubaz hitz egiten, baina zerbait izango du David Fincherren Fight Club pelikulak, estreinatu zenetik 23 urte pasa ondoren oraindik zeresana ematen jarraitzen baldin badu. Aste honetan egin da publiko albistea: filmaren amaiera zentsuratu dute Txinako Tencent Video plataforman –ez duzuela ezagutzen? Nik ere ez gaur arte: 900 milioi erabiltzaile; nork egiten du barre orain, Netflix?–.

(gehiago…)

Eskandaluak eta balizko maniobrak

2022-01-24  //  Ezetz astea ondo bukatu  //  Iruzkinik ez

Goiko esferetan mugitzen diren gizaseme zoriontsu guztiak antzekoak dira, eta egin behar ez luketen zerbait egiten atzematen dituzten guztiak berriz, bakoitza bere modukoa. Boris Johnson eta Iñaki Urdangarin, BoJo eta Besoluze –horrela deitzen omen dio Juan Karlos “Hahaha! Elefantea da!” Borboikoak–: biak harrapatu dituzte eskuak gaileten kaxan sartuta azkenaldian, baina bekatu diferenteak leporatu dizkie eskandalutegiak.

(gehiago…)

Donostia triste dagoela

2022-01-17  //  Ezetz astea ondo bukatu  //  Iruzkinik ez

Ez sartu donostiarrekin, oso sentsible dabiltza eta. Egia esan, a ze ratxa: kendu dizkiete estropadak –eta inori inporta ez zaion arraun-demaren aitzakian parte zaharrean txikoteatzeko plan-plin-plana–, kendu dizkiete santumatxak –lehen esandakoa egiteko beste motibo bat, baina Gucci gorabehera baserritarrez mozorrotuta– eta orain kendu diete danborrada –eta 19ko gauean etxean geratu beharko duten gazteek joko duten Iriyarena izango da, inoizko literalenaz gain, inoizko tristeena–.

(gehiago…)

Djokovic afera (oinarrizko partikulak)

2022-01-10  //  Ezetz astea ondo bukatu  //  Iruzkinik ez

Novak Djokovic-ek obratu du mirakulua: ezkerreko jende guztiak bat egin du bere kausarekin. Bueno, gutxi gorabehera. Tenislari serbiarra iritsi zen Melbournera Australiako Opena jokatzera COVID-19aren aurkako txertorik gabe, baina besapean zeramala mediku-salbuespen bat, herrialdean sartzeko eskatzen duten ziztada horretatik libratzen zuena.

Ustez.

(gehiago…)

Ez begiratu aldamenera

2022-01-04  //  Zinema - ikus-entzunezkoak  //  Iruzkinik ez

Mundu guztiaren ahotan dagoen pelikula, batzuentzat bat-bateko klasiko bat eta besteentzat hemendik hiru hilabetera ahaztuta egongo den produktu zinematografikoa, Don’t Look Up filmari (Adam McKay, 2021) ukatu ezin zaiona da eguberri covidiar berri hauetan sareak eta etxe askotako tertuliak animatzeko izan duen gaitasuna. Bizi dugun garaian hegemonikoa den kulturaren elementu ia guztiak konbinatzen asmatu duelako izango da: munduaren erabateko suntsipen posiblearen kontzientzia, politikari populistak, guztia sinple, atsegin eta dibertigarri bihurtzeko joera gorrotagarria duten hedabide masiboak, gertakari transzendentalenen aurrean ere lerdokeriaz betetzen diren sare sozialak, azalpen zientifikoen ezintasuna, utopia teknologikoaren hutsune geroz eta agerikoagoak, eta abar.

(gehiago…)

Merkatutik harago

2020-11-25  //  Kulturgintza  //  Iruzkinik ez

Pandemiari aurre egiteko neurrien despit, urteko zita kultural garrantzitsuenak ari dira aurkitzen modua 2020ko edizioak hutsean ez pasatzeko. Durangoko Azokak ere, euskal kulturarentzat ia denbora-unitatearen maila daukan hitzorduak, pixkanaka eman dio forma aurtengoari.
Hiru kontzeptutan laburbildu daiteke: salmenta digitala, programazio deszentralizatua eta Azokaren ohiko egutegitik haragoko presentzia edukitzeko asmoa. Joan den ostiralean aurkeztu zuten Azokaren aterkipean Hego Euskal Herriko hainbat lekutan egingo den programazio musikala. Agerraldi berean azaldu zutenez, katalogo bat prestatuko dute abenduaren 9tik urtarrilaren 8ra arte Durangoko espiritua luzatzeko eta Eguberrietako erosketekin lotzeko, liburu-dendetan eskura egongo dena.
(gehiago…)

'Hondar ahoak': honelako telesail baten zain zeuden ikusleak

2020-11-05  //  Zinema - ikus-entzunezkoak  //  Iruzkinik ez

Buelta askorik eman gabe esango dut: bart gauean Hondar ahoak-ek inflexio-puntu bat markatu zuen euskarazko telesailen historian. Koldo Almandozek zuzendutako serie berriaren lehen kapitulua ikusi ondoren, ikusle askok izan dute sentsazioa, eta hala adierazi dute sare sozialetan, aspaldidanik honelako zerbaiten premia sumatzen zutela, baina orain arte egindako saiakerek, ahalegin txalogarriak izan arren, ez zutela lortu. Iraganeko kontuak: azaroaren 4ko 22:30ean beste aro bat hasi da ETBn ikusi dugun fikzioan.
(gehiago…)

Azken broma handia

2020-10-26  //  Musika  //  Iruzkinik ez

Kontzertu bat zer zen ahazten hasia nintzen eta memoria berreskuratzeko aukera aparta izan da Nacho Vegas zuzenean ikustea. Hiru kontzertu jo ditu bakarlari asturiarrak konfinamendua bukatu zenetik: Madrilen, Bilbon eta atzo Donostian. Victoria Eugenia beteta –esateko modu bat da, edukiera mugak kontuan hartuta– hasi zuen igande arratseko kontzertua, La zona sucia diskoa irekitzen zuen Cuando te canses de mí ederrarekin.
(gehiago…)

'Neskamearen ipuina': beste ezinbesteko distopia bat euskaratu du Txalapartak

2020-10-20  //  Literatura  //  Iruzkinik ez

Eskertzekoa da Txalapartak egin duen lana, pixkanaka eta zarata handirik gabe, ingelesezko nobela distopiko garrantzitsuenak euskarara ekartzeko: 2007an argitaratu zuen George Orwellen 1984 klasikoa, Oskar Aranak itzulita; 2010ean berriz, Ray Bradburyren Fahrenheit 451, Nagore Tolosak euskaratuta; eta 2018an iragarri zuten “hiruki distopikoa” itxiko zuen argitalpena, Aldous Huxleyren Bai mundu berria berrargitaratuz –Xabier Amurizak egindako itzulpena 1971n publikatu zen lehen aldiz, baina aurkitzeko zaila zen; Fernando Reyk gaurkotu zuen testua mende berriko edizio honetarako–.
Anaia handien, liburu erreen eta gizarte perfektuen triangelu hori itxita, Tafallako argitaletxeak beste kolpe bat eman du liburu-dendako apalategian Margaret Atwooden Neskamearen ipuina argitaratuz, Zigor Garrok itzulita.
(gehiago…)

Euskaldunak indigenizatzen ditu Zinemaldiak?

2020-09-28  //  Zinemaldia 2020  //  4 iruzkin

Inoizko Zinemaldirik arraroenak irabazle atipikoa izan du: Dea Kulumbegashvili zuzendari georgiarraren Dasatskisi filmak denetariko erreakzioak eragin zituen prentsaren artean, pelikula maisulantzat jo zutenetatik hasi eta huts egindako obratzat jotzen zutenetaraino. Epaimahaiak argiago ikusi du ordea, Urrezko Maskorraz gain emakumezko aktore onenaren, zuzendari onenaren eta gidoi onenaren sariak ere eman baitizkio, 2020ko edizioko garaile nagusi bihurtuz.
(gehiago…)