Sortzaile bereziak
Sortzaile berezi deritzogu, berebiziko hondakin organiko kopuru handiak sortzen dituzten erabiltzaileei. Kopuru honi kilo edo litrotan zifra bat ipiniko nioke baina zifrarik hoberena “etxe arrunt batek baino gehiago sortzen duena” esaldia izan leike. Egunen batean iritsiko da matematika eta konpostajea lotuko duten/dugun edo dudan garaia, bitartean “begimetroa” erabili behar, nahiz eta biologo batentzat zenbakirik gabeko neurketek zerebroan ultzerak sortu! Honezkero,...
Read MorePixa, ximaurra eta konpostajea
Aspaldian lozorroan egon ostean berriro gatoz indar apur batzuk hartuta. Eta berriro trilogia bat ekarriko dugu gurera. Trilogia honetan, pixa, ximaurra eta konpostajeaz arituko gara. Nola, konpostajearen bidez, gure animalien gorotz hondakinak kudeatzea posible den eta berau gauzatu den lekuetan nola egin duten azalduz. Izan ere, benetako tripako mina egiten dit gure zelai berdeak nola marroitzen diren ikusteak. Ehunka aldiz ikusi dut, zelai berde baten alboan kamioi bat nola kokatzen den eta...
Read MoreKonpostajea nekazaritzaren erreskatean
Ehunka aldiz aipatu dut konpostajeak duen balio didaktiko eta soziala, gaurkoan ordea, konpostajeak edo organikoaren autokudeaketak sortzen dituen lan aukerez arituko naiz, benetako esperientzia bat ekarriz gurera, Buadella herriarena (Katalunia). Buadella, Gironako probintzian kokatzen da eta 200 biztanle inguru dituen herria da. Beste herri askotan bezala, edukiontzien bidezko bilketa sistemak (organikoaren bilketa gabe) %20eko bilketa-tasa zuen, oso baxua. Gainera, sortzen zen errefusa...
Read MoreZIZARE-LURRA
Konpostaje guztiak ez dira berdinak, biohondakinak modu ezberdinetan kudea daitezke, honek konposta mota ezberdinak ematen dituelarik. Zizare-lurra edo vermicomposta, zizareen bidezko konpostajea da, zizareen hazkuntza faboratzen duena batipat. Noski, zizareekin batera beste animalitxoak ere hazi eta biziko dira, baina gure helburua, zizareek gure materia organikoaren ehuneko handi bat kontsumi dezatela da. Zizare-lurrean, nolabaiteko faktoria bat prestatzen da, non, bertako langileak...
Read MoreOxigenorik gabeko konpostajea
Konpostajean teknikari garenok behin eta berriz esaten diegu erabiltzaileei konpostagailua aireztatu egin behar dela, batez ere usainak ekideteko. Baina bada konpostaje sistema bat, non ez duena oxigenorik behar eta bide batez ez dena aireztatu behar, Konpostatzeko modu honi metanizazio deritzo eta nahiz eta gure etxeetan ezinezkoa dugun burutu, merezi du kuriositate moduan tartetxo bat eskeintzea. Guzti hau azaltzeko ordea, kimika apur bat jakin behar da eta hona hemen, “etxean barrena...
Read MoreHildako abereak konpostatzen
Baserri giroan bizi den orok ongi dakien bezala, urteko sasoi konkretuetan hildako animalien hondakin organiko ugari sortzen da. Hondakin hauek, naturalki hildako animali txiki zein handiak izan daitezke edo etxeko kontsumorako akabatu diren animalien zatiak. Esperientziaz badakit, nahiko arrunta dela errefusaren edukiontzian hildako arkumetxo jaio berriak topatzea edo bestelako animali haundi zein txikien erraiekin aurkitzea. Zer esanik ez, guzti honek osasunaren aldetik egin lezakeen...
Read More
Iruzkin berriak