Iñaki Bastarrikaren bloga
Liburuak maite ditut, eta irakurri ahala azpimarratzen ditut eta haiei buruzko iruzkinak egiten. Batzuetan nobedadeak dira, baina beste askotan, liburu lehenagokoak edo erdi ahaztuak. Beste alde batetik kontu zaharrak egunetik egunera gehiago zaizkit atsegin.
Azken bidalketak
- Paradisuaren kanpoko aldeak, Lanbroa, Behinola 2024-04-26
- Umeekin egiteko ibilbideak 2024-04-20
- Artem Ivantsov: bi Iberiak elkartu nahirik 2024-04-14
- Tracce della lingua basca in Sardegna 2024-03-24
- Yehuda Ha-levi tuterar idazlea 2024-03-19
- Arteterapia (I) 2024-03-13
- Jorge Gimenez Bech itzultzailea [1956-2023] 2024-03-06
- Bichta éder 2024-02-27
- Kouroumaren eguzkiak 2024-02-20
- Babilonia 2024-02-09
Iruzkin berriak
- Ane Maiora(e)k Lola Viteri margolaria eta gaurko umeak bidalketan
- Izena *isabel(e)k Isabel Azkarateren kamera magikoa bidalketan
- ROBERTO(e)k Wyoming Handia: “Rupturista nintzen eta hala jarraitzen dut” bidalketan
- Roberto Moso(e)k Ihardukimenduaren teoria chit hordigarria bidalketan
- Juan(e)k Berriz Irigoien bidalketan
Artxiboak
- 2024(e)ko apirila (3)
- 2024(e)ko martxoa (4)
- 2024(e)ko otsaila (4)
- 2024(e)ko urtarrila (4)
- 2023(e)ko abendua (2)
- 2023(e)ko azaroa (2)
- 2023(e)ko urria (5)
- 2023(e)ko iraila (2)
- 2023(e)ko abuztua (1)
- 2023(e)ko uztaila (2)
- 2023(e)ko ekaina (1)
- 2023(e)ko maiatza (1)
- 2023(e)ko otsaila (2)
- 2023(e)ko urtarrila (4)
- 2022(e)ko abendua (4)
- 2022(e)ko azaroa (4)
- 2022(e)ko urria (5)
- 2022(e)ko iraila (5)
- 2022(e)ko abuztua (4)
- 2022(e)ko uztaila (3)
- 2022(e)ko ekaina (4)
- 2022(e)ko maiatza (5)
- 2022(e)ko apirila (4)
- 2022(e)ko martxoa (4)
- 2022(e)ko otsaila (4)
- 2022(e)ko urtarrila (5)
- 2021(e)ko abendua (4)
- 2021(e)ko azaroa (4)
- 2021(e)ko urria (5)
- 2021(e)ko iraila (4)
- 2021(e)ko abuztua (4)
- 2021(e)ko uztaila (4)
- 2021(e)ko ekaina (4)
- 2021(e)ko maiatza (5)
- 2021(e)ko apirila (5)
- 2021(e)ko martxoa (4)
- 2021(e)ko otsaila (5)
- 2021(e)ko urtarrila (5)
- 2020(e)ko abendua (6)
- 2020(e)ko azaroa (7)
- 2020(e)ko urria (7)
- 2020(e)ko iraila (8)
- 2020(e)ko abuztua (6)
- 2020(e)ko uztaila (15)
- 2020(e)ko ekaina (9)
- 2020(e)ko maiatza (9)
- 2020(e)ko apirila (11)
- 2020(e)ko martxoa (14)
Mozkor bat sasirik-sasi
Atalak: bAst
Amos Tutuola-ren Mozkor bat sasirik-sasi (Maria Garikanok euskaratua)
[…]
Biharamunean, goizean goiz, batere palma-ardorik ez neukan edateko, eta egun guzti hartan ez nintzen lehenago bezain zoriontsu sentitu; nire salan eserita egon nintzen kopetilun, baina hirugarren egunean, batere palma-ardorik ez neukanez, adiskide bakar bat ez zen nire etxera etorri, bakar-bakarrik utzi ninduten palma-ardorik eskaini ezin nielako.
Astebete pasa ondoren nire etxean batere palma-ardorik gabe, kanpora atera eta adiskide haietako bat ikusi nuen hirian, orduan agurtu egin nuen, berak erantzun zidan baina ez zen inolaz ere nigana inguratu, urrundu egin zen korrika eta presaka.
Orduan beste ardo-mutil trebe baten bila hasi nintzen, baina ez nuen inor aurkitzen nik nahi adina palma-ardo prestatuko zuenik. Palma-ardorik ez neukanez ur korrientea edaten hasi nintzen, lehen probatu ezin nuena, baina horrekin ez nintzen palma-ardoarekin bezain gustura geratzen.
Ikusirik ez nuela aurrerantzean palma-ardorik izango, eta inork ezingo zidala prestatu, orduan zera pentsatu nuen neure golkoan, zaharrek esaten zutena, alegia mundu honetan hildako jende guztia ez zela zuzenean zerura joaten, baizik eta mundu honetan bizi zela non edo han. Beraz neure buruari esan nion aurkitu egin behar nuela non zegoen nire ardo-mutil zena.
Goiz eder batean, neure juju (edo fetitxe) guztiak eta nire aitarenak hartu eta joan egin nintzen nire aitaren jaioterritik nire ardo-mutil zenaren paraderoa jakiteko.
Garai haietan animalia basatiak ugari ziren eta bazter guztiak sastraka zarbatsuz eta basoz josita zeuden; gainera, hiriak eta herriak ez zeuden bata besteagandik hurbil gaurko egunean bezala, eta ni sasirik-sasi eta basorik-baso nenbilenez, gisa hartako tokietan gaua pasatuz egun eta hilabete askotan, zuhaitzen adarretan lo egin beharra neukan bizia salbatu nahi banuen, izpirituak etc. Mementuero azaltzen baitziren; eta gainera batzutan bi edo hiru hilabete pasatzen nituen hiri edo herri batera ailegatu gabe. Hiri edo herri batera ailegatzen nintzenero, lau bat hilabete pasatzen nituen bertan, nire ardo-mutilaren paraderoa jakin nahirik hiri edo herri hartako biztanleengandik; eta handik igaro ez bazen, orduan toki hura utzi eta neure ibilia jarraitzen nuen beste hiri edo herri baterantz. Jaioterria utzi nuenetik zazpi hilabete pasa ondoren, hiri batera ailegatu eta agure batengana joan nintzen, agure hau ez zen benetako gizona, jainko bat zen, eta ni hara ailegatutakoan jaten ari zen bere emaztearekin. Etxera sartutakoan agurtu egin nituen biak, jator erantzun zidaten beraiek, nahiz inork ez eduki agure haren etxean hala sartzeko eskubiderik jainko bat zelako, baina ni neu ere jainko bat eta fetitxero bat nintzen. Orduan esan nion agureari (alegia jainkoari) aurreko batean nire hirian hildako ardo-mutilaren bila nenbilela; berak ez zion nire galderari erantzun, baizik eta aurrena galdetu zidan zer izen nuen? Nik erantzun nion nire izena zela Jainkoen-Aita, mundu honetan edozein gauza egin dezakeena. Orduan berak esan zuen: “egia al zen hori” eta nik esan nuen baietz; horren ondoren esan zidan joateko toki ezezagunean (edo beste hiri batean) bizi zen bere errementariagana eta ekartzeko errementariari enkargatu zion huraxe. Esan zuen errementariari enkargatu zion huraxe ekartzea lortzen banuen, orduan sinestuko zuela esan nuena nintzela, alegia Jainkoen-Aita-Mundu-Honetan-Edozein-Gauza-Egin-Dezakeena, eta nire ardo-mutilaren paraderoa argituko zidala.
Amos Tutuola Argazkilaria: Francoise Huguyer
Abeokuta (Nigeria), Tutuolaren jaioterria.
Abeokuta (Nigeria), Tutuolaren jaioterria.
Ene bizitza mamuen sasitzan Amos Tutuola
Ene bizitza mamuen sasitzan Amos Tutuola
Afrikako ehiztari emakume ausarta (Amos Tutuola)
Ajaiyi eta bere ahal jarauntsia Amos Tutuola
2 Dimensional Contemporary Yoruba Beadwork
by Jimoh Buraimoh, 1988, Collection of The Bead Museum