Hain “proche” eta hain “lejos” Espagne

Atalak: bAst

Hain proche eta hain lejos Espagne

Sarako Idazleen Biltzarrean, joan den irailaren 6an, bere liburua sinatzen idoro genuen Jacques Chena Basanta idazlea. Adeitasunez hartu gintuen. Bere aita Joseren bizitza kontatzen du liburuan. Erbesteratu batena.

Madrilen hasten da XX. mende hasieran Jose-ren abentura, gazte-gaztetatik ordena ezarriari buru egin beharrean gertatu baitzen. 1936ko uztailean Espainiako gerra zibila hasi zen eta ondoren, Joserentzat, berrogei urteko borroka, sufrimena, jaioterritik urrun.

Ezagutu zuen, Espainiako gerrako galtzaileekin batera, erbeste luze mingarria Algerian.  Toussaint-en 1954an “gertatutakoen” eraginez, markatu baitzuten Algeriako gerraren hasiera, erabaki zuen dena saltzea eta Donibane Lohitzunen kokatzea, aberrira gerturatzeko.

 

Hau da liburuaren hasiera:

Saint-Jean-de-Luz, 1975

Enfin!!! Quarante ans que José attendait ce moment, quarante ans passés à échafauder ce que seraient ces instants de délivrance, quarante ans à attendre que le combat d’usure qu’il livrait au vieux dictateur prenne fin!

[Azkenean!!! Berrogei urte eman zituen Josek une haren zain, berrogei urte pasaturik askatze une hauek izango zirenak biltzen, berrogei urte itxaroten, diktadore zaharrari egindako higatze gudua buka zedin!]

 

 

65. or.

[Gidatzeko baimena]

Goiz hartan, Jose itzarri zen, buruan asmo bat zuela: garaia heldua zen, berrogeita hamar urteak pasaturik, gidatzeko baimena aterako zuen. (…)

Bazetorren gidatzeko baimena ateratzeko azterketa eguna. (…)

• Nik erran dizut lehena eskuin hartzeko- erran zion lehor inspektoreak.
• De touta façon poco importa, on va a nulla parte –erantzun zuen Josek, kontraesan izpirik onartzen ez zuen tonu batekin.

 

75. or.

[Berrogeita hamarreko hamarkada amaierako erotismoa]

Orduan, hirurogeiko hamarkada hasieran, espainiarrak erakartzen zituztenak ez ziren, ez, Nouvelle Vague-ko filmak, baizik eta “films de cul” izenekoak, eta orduan, Le Magic zineko egitaraua kontsultatu gabe, banekien Vizcayako terraza Bidasoaz bertzaldeko jendez betea ikusirik, film kiskil kokin baten proiekzioa programatua zela bederatziak eta laurdenetan.

 

105. or.

[Extremadurako langileak]

Neska gazteak etortzen ziren kozinan lanera udan eta ikasi ahal izan nuen alfabetatu gabeak zirela asko eta asko, bereziki Espainiako hegoaldetik zetozenak. Extremadurako azken muturretik zetozen, galdutako herrietatik, hezkuntza frankistak ahaztuta zeuzkan herrietatik.

 

 

Liburu honen idazleaz

Jacques Chena Basanta, Algerian jaio zen 1950ean, eta 1955ean konfiatua izan zen gurasoei Grenoble inguruan. Urte beteren buruan berriro topatuko ditu guraso erbesteratuak Donibane Lohitzunen. Liburu honetan bere aita Jose ekartzen du hizpidera, kontakizun irrigarri eta hunkigarri baten bidez.

Horrela, naturaltasun osoz, semea gaztelania irakasle bihurtuko da Euskal Kostaldeko hainbat lekutan, sagarra ez baita sekula zuhaitzetik urrun jausten!

Semeak aitari egiten dion omenaldi hau, da halaberean, errepublikar espainiar guztiei eginikoa, zeinak izan baitziren garaituak, mespretxatuak, eta zerraturik atxikiak eremu ahalkegarrietan.

Garuneko hodietako istripu (GHI) edo apoplexia batek elbarritasun handia ezarri zion eta ondotik Jacques-ek jakin du indarrak biltzen lan hau idazteko.

Osasun arazoren bat duten guztiei, eutsi goiari!

Nahikundeak beti edireiten du azkenean bide bat!