Susanna Rafart

Atalak: bAst

Susanna Rafart Corominas 2001eko Carles Riba sariarekin ezagutu zuen jendeak, Pou de glaç  liburuagatik. Horren ondoren, Retrat en blanc eta Baies liburukiak eta L’ocell a la cendra (2010), La mà interior (2011) eta La llum constant (2015) trilogia idatzi zituen. En el teu nom  (2014), Antoni Rossellek izen bereko diskoan egindako lan musikalarekin batera argitaratu zen.

Generoen mugako idazlea da, eta  Un cor grec. Memòria i notes d’un viatge (2006), Les tombes blanques. Contes de la Mediterrània (2008) eta Gaspara i jo. Sobre l’amor. Retrat oval de Gaspara Stampa amb intervencions presents (2011) argitaratu ditu.

Haren atzetik Crisàlide eleberri laburra. Pastoral en Si Menor (2015) eta Dies d’agost. Notes i dies de terres properes (2017) egunerokoa.

2018an La fugida de Urània nobela historikoa argitaratu zuen, eta Quima Jaume saria jaso zuen ibilbide literarioagatik. D’una sola branca liburuarekin, Miquel de Palol 2021 saria irabazi zuen.

 

D’una sola branca [Adar bakarrekoa] lanak, Susanna Rafart poetarena baita, pentsamenduaren eta irudien intentsitatea eta bertsoaren eta poemaren kalitate formala ditu ezaugarri. Poema-liburuak bataren ibilbide metaforikoa aurkezten du, natura basotsu eta hotz batean barrena, heriotza eta oroitzapenak buru dituela.

 

Esnatzen ari zaren altzifre zaharra

zauritutako beltzean,

gau bat eta bertze bat, zure oinaze izoztuan:

non bota duzu zure zeinuaren aitzurra?,

noiz arte izanen zara isiltasunaren mudantza?

Zure itzala hondatuta,

orain airean irekita dauden fruituak zapaltzen ditut,

bereizten dut berdea, bakardade isila.

 

Zugatik eta nigatik, txirikorda mikatza izan zen zoria.

La llum constant liburua denboraz eta galeraz mintzo da. Liburu honekin, Susanna Rafartek  L’ocell a la cendre (Labreu, 2010) eta La mà interior (Meteora, 2011) lanek osatutako zikloa amaitu eta hesitu du. John Donne poetaren bertso batetik abiatuta, egileak absolutuaren maitasun-biografia bat marrazten du, non errealitateak bere mugak galtzen dituen, eroriko, ilunpe eta oihuaren hizkuntzarekin elkarrizketa bizia egiteko. Liburu honetako sinboloek San Juan Gurutzeko, Salvador Espriu olerkarien edo Maria-Mercè Marçalen azken liburuen erregistroa hartzen dute.

 

Cançons de bressol (Sehaska kantak)

Enric Casasses Figueras | Narcís Comadira | Teresa Costa Gramunt | Emmanuel David Mari García | Jordi Valls Pozo | Jordi Pere Cerdà | Núria Albertí Martínez Velasco | Carles Duarte Montserrat | Anna Aguilar-Amat Castillo | Xavier Amorós Solà | Carles Torner |Vinyet Panyella Balcells |Vicenç Llorca Berrocal| Joana Raspall Juanola | Joan Margarit | Pere Rovira | Jordi Guardans Cambó | Josefa Contijoch Pratdesaba | Ricard Creus Marzo | Susanna Rafart | Carme Riera | Gabriel Janer Manila | Dolors Miquel

 

Cançons de bressol-en laburpena:

Garai guztietako sehaska kanta aukeratuak.

 

Baliteke sehaska kanten jatorriak ia gizateriarenak bezain urrunak izatea. Eta ez da zaila imajinatzea, duela milaka milioi urte, gure arbasoetako edozein kobazulo batean edo palafito batean, kukubilko, bere haurra kulunkatzen bere soinuen gozotasunarekin, ohartu eta gero, batera, loa deitzeko eta izpiritu txarrak urruntzeko efektibo baino gehiago zirela. Sehaska kanta hauekin, Carme Rierak gure poesia katalanaren historian zehar ibiltzera gonbidatzen gaitu. Ikerketa sakon baten ondorioz, antologia honek sehaska-kanta tradizional eta anonimoen erakusketa zabala biltzen du lehen aldiz, baita autoreek sinatutakoak ere, batzuk oso gazteenak. Bidaia harrigarria eta hunkigarria, gure ahozko tradizioko sehaska kantarik onenak eta, aldi berean, gaurkotuenak aurkituko ditugu, Mirna Vilasís eta Xavi Murcia, Pisto de Colores taldeko kideek interpretatutako abestiekin osatutako CDarekin batera.

 

Uholdea-k beren mundu hondatua bizi duten hiriko eta landako pertsonaiei buruzko hemeretzi kontakizun biltzen ditu. Barne-bakarrizketa nagusi dela, orri hauetan zehar, existentziari buruzko ikuspegi pragmatiko eta poetikoak agertzen dira.

 

1888: Erakusketa handia. Bartzelona magoz eta poetaz, harrokeriaz eta miseriaz betetako hiria da; alfonbra lizun baten azpian ezkutatutako miseria-kapazuak. Eugeni Bellavista margolari frustratua Bartzelonara joan da, nahi gabe argazki galantean aritzeko. Hiria kortse perfektua dela konturatuko da, irribarre artean erreprimitzen duela.’ Bere estudiotik Kataluniako burgesiako andereño handiak igaroko dira. Haiek, jakin gabe, Londresko prentsaren irakurleen gozamena izango dira, baina oraindik gai izango da obra noble batean parte hartzeko. Desagerketa eszeniko beldurgarrienetik, Tibidaboko ispilu zahar eta urrunetan bezala, egia sortuko da.

Maskarada handi honetako protagonista guztiak Fructuoso Canónigok, Merlí katalanak eta Misericordia ederrak osatzen duten opera batean txotxongilo gisa dantzatzera bideratuta daude.