Onintza Irureta
Euskara kontuak ditut hizpide Argia aldizkarian, eta blog honetan ere, euskara etengabe plazara atera dadin saiatuko naiz. Betaurreko matxistak eranzten ere saiatuko naiz eta emakumea txokotik plazara ekartzeko ahalegina egingo dut.
Azken bidalketak
- “Amak esan zuenean bakarrik zegoela, ulertu nuen berriz ikasi behar nuela bengalera”
- Pandemiak batuko ote ditu pentsionistak, zahar egoitzetako senideak, sindikatuak, emakume migratzaileak…?
- Iñaki Lasagabaster: “Nork agindu dezake zahar etxeko egoiliarra logelan itxita uztea?”
- Ana García Mendoza: “Adinekoa menpekoa denean, guk erabakitzen dugu dena bere ordez”
- Amaia Álvarez: “Medikuari egunero esaten nion uzteko ama bisitatzen, bazihoala, eta berak ezetz”
Iruzkin berriak
- Ekhi Mandiola(e)k Amaia Álvarez: “Medikuari egunero esaten nion uzteko ama bisitatzen, bazihoala, eta berak ezetz” bidalketan
- Kontxi Azkoaga(e)k Amaia Álvarez: “Medikuari egunero esaten nion uzteko ama bisitatzen, bazihoala, eta berak ezetz” bidalketan
- Madalen Ibañez(e)k Amaia Álvarez: “Medikuari egunero esaten nion uzteko ama bisitatzen, bazihoala, eta berak ezetz” bidalketan
- Kontxita Beitia oyarbide(e)k Madalen Ibañez (Gipuzkoako Senideak): “Birusak jo ez dituen egoiliarrak ‘hil’ egin dira bi hilabetez gelan bakartuta egonda” bidalketan
- Nathalie(e)k Guillermo Perea: “Murgak eta Artolazabalek esan behar dute zergatik abandonatu dituzten adinekoak egoitzetan” bidalketan
Artxiboak
- 2020(e)ko abendua
- 2020(e)ko iraila
- 2020(e)ko ekaina
- 2020(e)ko apirila
- 2020(e)ko martxoa
- 2020(e)ko urtarrila
- 2019(e)ko urria
- 2019(e)ko iraila
- 2019(e)ko maiatza
- 2018(e)ko azaroa
- 2018(e)ko urria
- 2018(e)ko iraila
- 2018(e)ko ekaina
- 2018(e)ko maiatza
- 2018(e)ko martxoa
- 2018(e)ko otsaila
- 2018(e)ko urtarrila
- 2017(e)ko azaroa
- 2017(e)ko urria
- 2017(e)ko iraila
- 2017(e)ko abuztua
- 2017(e)ko uztaila
- 2017(e)ko ekaina
- 2017(e)ko maiatza
- 2017(e)ko apirila
- 2017(e)ko martxoa
- 2017(e)ko otsaila
- 2017(e)ko urtarrila
- 2016(e)ko abendua
- 2016(e)ko azaroa
- 2016(e)ko urria
- 2016(e)ko iraila
- 2016(e)ko abuztua
- 2016(e)ko uztaila
- 2016(e)ko ekaina
- 2016(e)ko maiatza
- 2016(e)ko apirila
- 2016(e)ko martxoa
- 2016(e)ko otsaila
- 2016(e)ko urtarrila
- 2015(e)ko azaroa
- 2015(e)ko urria
- 2015(e)ko iraila
- 2015(e)ko uztaila
- 2015(e)ko ekaina
- 2015(e)ko maiatza
- 2015(e)ko apirila
- 2015(e)ko martxoa
- 2015(e)ko otsaila
- 2015(e)ko urtarrila
- 2014(e)ko abendua
- 2014(e)ko azaroa
- 2014(e)ko urria
- 2014(e)ko iraila
- 2014(e)ko uztaila
- 2014(e)ko ekaina
- 2014(e)ko maiatza
- 2014(e)ko apirila
- 2014(e)ko martxoa
- 2014(e)ko otsaila
- 2014(e)ko urtarrila
- 2013(e)ko azaroa
- 2013(e)ko urria
- 2013(e)ko iraila
- 2013(e)ko abuztua
- 2013(e)ko uztaila
- 2013(e)ko ekaina
- 2013(e)ko maiatza
- 2013(e)ko apirila
- 2013(e)ko martxoa
- 2013(e)ko otsaila
- 2013(e)ko urtarrila
- 2012(e)ko azaroa
- 2012(e)ko urria
- 2012(e)ko iraila
- 2012(e)ko ekaina
- 2012(e)ko maiatza
- 2012(e)ko martxoa
- 2012(e)ko otsaila
- 2012(e)ko urtarrila
- 2011(e)ko abendua
- 2011(e)ko azaroa
- 2011(e)ko urria
- 2011(e)ko iraila
- 2011(e)ko uztaila
- 2011(e)ko maiatza
- 2011(e)ko apirila
- 2011(e)ko martxoa
- 2011(e)ko otsaila
- 2011(e)ko urtarrila
- 2010(e)ko azaroa
- 2010(e)ko urria
- 2010(e)ko iraila
- 2010(e)ko uztaila
- 2010(e)ko ekaina
- 2010(e)ko maiatza
- 2010(e)ko apirila
- 2010(e)ko martxoa
- 2010(e)ko otsaila
- 2010(e)ko urtarrila
- 2009(e)ko abendua
- 2009(e)ko azaroa
- 2009(e)ko urria
- 2009(e)ko iraila
- 2009(e)ko abuztua
- 2009(e)ko uztaila
- 2009(e)ko ekaina
- 2009(e)ko maiatza
- 2009(e)ko apirila
- 2009(e)ko martxoa
- 2009(e)ko otsaila
- 2009(e)ko urtarrila
- 2008(e)ko abendua
- 2008(e)ko urria
- 2008(e)ko iraila
- 2008(e)ko ekaina
- 2008(e)ko maiatza
- 2008(e)ko apirila
- 2008(e)ko martxoa
- 2008(e)ko otsaila
- 2007(e)ko urria
- 2007(e)ko iraila
Zergatik ez dira jaiotzen haurrak asteburuetan?
Atalak: Gizartea
Zesarea eta eragindako erditzeek gora egin dute nabarmen. Argazkia: Osakidetza.
Zesarea eta eragindako erditze kopuruek gora egin dute. Bi esku hartzeak astelehenetik ostiralera egiten dira. Eta zergatik egin dute gora bi interbentzioek?
Espainiako Estatuan, duela 40 urte, gutxi gorabehera ume kopuru bera jaiotzen zen asteartez, ostegunez edo igandez. Gaur egun, duela 40 urte baino %20 ume gutxiago jaiotzen da larunbatez, eta %27 gutxiago igandez. El País egunkari espainiarrak Madrilgo datuak aztertu ditu. 1975etik 2010era bitartean Madrilen jaiotako 2,3 milioi umeren jaiotza datak begiratu ditu.
Zergatik jaiotzen dira haurrak astean zehar? Bada, zesarea eta eragindako erditze kopuruek nabarmen gora egin dutelako. Gaur egun dauden portzentajeak Osasunaren Mundu Erakundeak gomendatutakoak baino handiagoak dira. Zesareaz jaiotzen da %25,4 eta Osasunaren Mundu Erakundeak ez du aholkatzen %15etik igarotzea. 2012ko ikerketa baten arabera, eragindako erditzeak %19,4 dira Espainiako Estatuan eta Osasunaren Mundu Erakundeak %10etik gora ez izatea aholkatzen du.
Eta zergatik egiten dira hainbeste zesarea eta eragindako erditze?
El País egunkariak hainbat arrazoi bildu ditu elkarrizketatutako adituek emandako azalpenetatik. Biki kopuruak gora egin du; ospitale pribatuetan arazo mediko eta legalak saihestu nahi dituzte (zesarea eta eragindako erditzeak ospitale publikoetan baino askoz gehiago dira); amak berak eskatu duelako nola izan umea, eta batzuetan, noiz jaiotzea nahi duen ere bai; emakumeak gero eta beranduago direlako ama; umekian patologiak errazago diagnostikatzen direlako eta jaio orduko ebakuntzaren bat egin behar bazaio astegunez mediku taldea osorik ari da lanean. Bada beste arrazoi bat El Paísek elkarrizketatutako batzuek esaten ez dutena eta beste batzuek salatzen dutena: zesareak eta eragindako erditzeak egiten dira umea ez dadin asteburuan, jaiegunean edo opor garaian jaio. Garai horietan baliabideak astean zehar baino murritzagoak dira eta konplikazioak alboratzearren astegunetan jaiotzak probokatzen saiatzen direla diote ahots batzuek. Egunkari espainiarreko erreportajean ama madrildar batek kontatzen du bere umea zesareaz jaio eta gero nola ginekologoari entzun zion esaten bere ardurapean zeuzkan zortzi haurdunetatik bik haurra izatea lortu zuela oporretara joan aurretik. Bi horietako bat zen bera, zesarea egiteko inolako arrazoirik ez zegoen.