Hasiera »
Onintza Iruretaren bloga - Jalgi hadi plazara
Onintza Irureta
Euskara kontuak ditut hizpide Argia aldizkarian, eta blog honetan ere, euskara etengabe plazara atera dadin saiatuko naiz. Betaurreko matxistak eranzten ere saiatuko naiz eta emakumea txokotik plazara ekartzeko ahalegina egingo dut.
Azken bidalketak
- “Amak esan zuenean bakarrik zegoela, ulertu nuen berriz ikasi behar nuela bengalera”
- Pandemiak batuko ote ditu pentsionistak, zahar egoitzetako senideak, sindikatuak, emakume migratzaileak…?
- Iñaki Lasagabaster: “Nork agindu dezake zahar etxeko egoiliarra logelan itxita uztea?”
- Ana García Mendoza: “Adinekoa menpekoa denean, guk erabakitzen dugu dena bere ordez”
- Amaia Álvarez: “Medikuari egunero esaten nion uzteko ama bisitatzen, bazihoala, eta berak ezetz”
Iruzkin berriak
- Ekhi Mandiola(e)k Amaia Álvarez: “Medikuari egunero esaten nion uzteko ama bisitatzen, bazihoala, eta berak ezetz” bidalketan
- Kontxi Azkoaga(e)k Amaia Álvarez: “Medikuari egunero esaten nion uzteko ama bisitatzen, bazihoala, eta berak ezetz” bidalketan
- Madalen Ibañez(e)k Amaia Álvarez: “Medikuari egunero esaten nion uzteko ama bisitatzen, bazihoala, eta berak ezetz” bidalketan
- Kontxita Beitia oyarbide(e)k Madalen Ibañez (Gipuzkoako Senideak): “Birusak jo ez dituen egoiliarrak ‘hil’ egin dira bi hilabetez gelan bakartuta egonda” bidalketan
- Nathalie(e)k Guillermo Perea: “Murgak eta Artolazabalek esan behar dute zergatik abandonatu dituzten adinekoak egoitzetan” bidalketan
Artxiboak
- 2020(e)ko abendua
- 2020(e)ko iraila
- 2020(e)ko ekaina
- 2020(e)ko apirila
- 2020(e)ko martxoa
- 2020(e)ko urtarrila
- 2019(e)ko urria
- 2019(e)ko iraila
- 2019(e)ko maiatza
- 2018(e)ko azaroa
- 2018(e)ko urria
- 2018(e)ko iraila
- 2018(e)ko ekaina
- 2018(e)ko maiatza
- 2018(e)ko martxoa
- 2018(e)ko otsaila
- 2018(e)ko urtarrila
- 2017(e)ko azaroa
- 2017(e)ko urria
- 2017(e)ko iraila
- 2017(e)ko abuztua
- 2017(e)ko uztaila
- 2017(e)ko ekaina
- 2017(e)ko maiatza
- 2017(e)ko apirila
- 2017(e)ko martxoa
- 2017(e)ko otsaila
- 2017(e)ko urtarrila
- 2016(e)ko abendua
- 2016(e)ko azaroa
- 2016(e)ko urria
- 2016(e)ko iraila
- 2016(e)ko abuztua
- 2016(e)ko uztaila
- 2016(e)ko ekaina
- 2016(e)ko maiatza
- 2016(e)ko apirila
- 2016(e)ko martxoa
- 2016(e)ko otsaila
- 2016(e)ko urtarrila
- 2015(e)ko azaroa
- 2015(e)ko urria
- 2015(e)ko iraila
- 2015(e)ko uztaila
- 2015(e)ko ekaina
- 2015(e)ko maiatza
- 2015(e)ko apirila
- 2015(e)ko martxoa
- 2015(e)ko otsaila
- 2015(e)ko urtarrila
- 2014(e)ko abendua
- 2014(e)ko azaroa
- 2014(e)ko urria
- 2014(e)ko iraila
- 2014(e)ko uztaila
- 2014(e)ko ekaina
- 2014(e)ko maiatza
- 2014(e)ko apirila
- 2014(e)ko martxoa
- 2014(e)ko otsaila
- 2014(e)ko urtarrila
- 2013(e)ko azaroa
- 2013(e)ko urria
- 2013(e)ko iraila
- 2013(e)ko abuztua
- 2013(e)ko uztaila
- 2013(e)ko ekaina
- 2013(e)ko maiatza
- 2013(e)ko apirila
- 2013(e)ko martxoa
- 2013(e)ko otsaila
- 2013(e)ko urtarrila
- 2012(e)ko azaroa
- 2012(e)ko urria
- 2012(e)ko iraila
- 2012(e)ko ekaina
- 2012(e)ko maiatza
- 2012(e)ko martxoa
- 2012(e)ko otsaila
- 2012(e)ko urtarrila
- 2011(e)ko abendua
- 2011(e)ko azaroa
- 2011(e)ko urria
- 2011(e)ko iraila
- 2011(e)ko uztaila
- 2011(e)ko maiatza
- 2011(e)ko apirila
- 2011(e)ko martxoa
- 2011(e)ko otsaila
- 2011(e)ko urtarrila
- 2010(e)ko azaroa
- 2010(e)ko urria
- 2010(e)ko iraila
- 2010(e)ko uztaila
- 2010(e)ko ekaina
- 2010(e)ko maiatza
- 2010(e)ko apirila
- 2010(e)ko martxoa
- 2010(e)ko otsaila
- 2010(e)ko urtarrila
- 2009(e)ko abendua
- 2009(e)ko azaroa
- 2009(e)ko urria
- 2009(e)ko iraila
- 2009(e)ko abuztua
- 2009(e)ko uztaila
- 2009(e)ko ekaina
- 2009(e)ko maiatza
- 2009(e)ko apirila
- 2009(e)ko martxoa
- 2009(e)ko otsaila
- 2009(e)ko urtarrila
- 2008(e)ko abendua
- 2008(e)ko urria
- 2008(e)ko iraila
- 2008(e)ko ekaina
- 2008(e)ko maiatza
- 2008(e)ko apirila
- 2008(e)ko martxoa
- 2008(e)ko otsaila
- 2007(e)ko urria
- 2007(e)ko iraila
Aurrekontu politikek badute generoa
2015-03-06 // Ekonomia, Gizartea // Iruzkinik ez
Gipuzkoako Foru Aldundiak antolatutako jardunaldietan martxoaren 5ean, Donostian. Argazkia: Argia.
Politika publikoak gauzatzeko erreminta nagusia da aurrekontu plana, nondik jasoko den dirua eta zertan gastatu edo inbertituko den. Genero ikuspegia kontuan hartzen duten aurrekontuetan ondokoa da galdera nagusi bezain sinplea: Aurrekontu plan horrek gizon eta emakumeen arteko desberdintasunak eragiten al ditu? (gehiago…)
Afrikan feminismoa: sustrai gutxikoa eta akademikoa
2015-03-05 // Gizartea // Iruzkinik ez
Afrikako pentsaera feministari egiten zaion kritiketako bat da amatasuna sakralizatzen duela. Argazkia: commons.wikimedia.org.
Afrikan pentsaera feministaren lanketa unibertsitateko intelektualen eskuetan dago. Feministak urri dira herrietan, aldiz emakume taldeak asko. (gehiago…)
Berdin eragiten al dio antidepresibo berak gizonari eta emakumeari?
2015-02-20 // Gizartea // Iruzkinik ez
Emakumeek ez dute parte hartu entsegu klinikoetan atzo arte. Argazkia: es.scott.net.
Gizonen eta emakumeen sistema hormonalak, anatomiak eta metabolismoak ez dira berdinak, eta sendagaiek desberdin eragiten die batari eta besteari. Hala ere, entsegu klinikoetan botikak ia erabat gizonekin probatzen dituzte, emakumeen sistema hormonala nahasgarritzat hartzen delako. (gehiago…)
Maitasun erromantikoaren mitoak
2015-02-13 // Gizartea // Iruzkin bat
Argazkia: bitakora.arrosasarea.org
Bikotekiderik gabe ez zara inor; jeloskortasuna maitasunaren adierazle bikaina da; bikoteko maitasuna bermatzeko dena eman behar da… Mezu sinesgaitzak dirudite, baina egunerokoan horien zantzuak atzematea erraza da. (gehiago…)
Udalerri euskaldunek atzera, erdaldunek aurrera
2015-02-06 // Euskara // Iruzkinik ez
Otsailaren 5ean aurkeztu zuen UEMAk Donostian udalerri euskaldunen bilakaera soziolinguistikoa. Argazkia: Idoia Torregarai (UEU).
Ogiaren mutur batean udalerri euskaldunenak eta beste muturrean erdaldunenak. Sagua bi koskorrak jaten ari da. (gehiago…)
Hizkuntza eta Lurraldea II. Jardunaldiak
2015-02-05 // Euskara // Iruzkinik ez
Eneko Etxeberria (Azpeitiko alkatea). Eguneroko errealitatea udal batetik.
Azpeitia. 14.500 biztanle. 5.000 biztanletik gorako Euskal Herriko herri euskaldunena da.
Lurralde antolamentudan euskara kontuan hartzen al da? Udalbatzak hartzen dituen erabakietan norbaiti galdetzen zaio hizkuntzaren kontuaz? Ez, inori ez, ezertarako ere ez. Ez diogu Jaurlaritzari esaten herri euskalduna izaten jarraitu nahi dugula, hark ere ez digu esaten zer egin behar dugun euskara mantentzeko.
Hemen bukatu beharko nuke hitzaldia, zeren galderaren erantzuna da ezetz. Baina jarraituko dut.
Urbanismoaren eta hizkuntzaren eskumenak ditu Jaurlaritzak, udalok ez dugu halakorik. Marko normatiboa aldatu beharko genuke eta hizkuntza kontuan hartu udaletan.
Orduan, nola liteke Azpeitiko Udala herri euskaldunena izatea? Lurraldea eta hizkuntza kontuan hartu gabe? Ba al dago lurralde antolamendu bat euskararentzat aproposa dena?
Zergatik da herri euskalduna?
Zorte kontua da? Lurralde antolamenduak ez dauka zerikusirik? Hala balitz, jardunaldi hauek ez lukete zentzurik.
Azpeitia isolatuta dago. Gaizki komunikatuta. Baserritar eremua da. Etorkin kopurua baxua. Horrek eragina du herri euskalduna izateko. Hizkuntza potenteek eredu zentralistak behar dituzte, hiriak behar dituzte. Azpeitiko logikak ez du zentzurik herri antolamendu horietan. Herri txikien logika aldarrikatu behar dugu. Ezin gara izan hirigune handien extraradioa. (gehiago…)
Zerikusirik ba al daukate ekonomiak eta emakumeen eskubideek?
2015-01-30 // Gizartea // Iruzkinik ez
Greziako Gobernu berriko ministroak eta diputatuak.
Grezian, hauteskundeak irabazi eta gero Syrizak osatu duen Gobernuan emakumerik ez dagoela lau haizetara zabaldu da. Lukas Platerok galdetzen du ea ekonomiaz haragoko gaiez gogoeta egin daitekeen garai hauetan, eta ea ekonomiaz aritzerakoan derrigorrez ikuspegi feminista alboratu behar den. (gehiago…)
Frantziako bazter auzoetan immigranteek darabilten “beste” hizkuntza hori
2015-01-16 // Gizartea, Hizkuntzak // Iruzkinik ez
Bazter auzoetako biztanle askok frantsesa ez dute euren hizkuntzatzat. Argazkia: materialien.org.
Frantsesezko hitzen silaba batzuk atzekoz aurrera jarri eta besteek ez ulertzeko moduan hitz egiten dute Parisko auzo pobreetako gazteek. Immigranteen seme-alabak dira, ez dira frantses sentitzen. Frantsesa frantsesen hizkuntza dela diote, haiek “beste” hizkuntza bat hitz egiten dute. (gehiago…)
Nancy Fraser: “Emakume pribilegiatu gutxi batzuk toki batetik bestera mugitu dira, hori da egin den guztia”
2015-01-09 // Gizartea // Iruzkinik ez
“Menpean hartzeko modu oso modernoak ere badira, egituren bidez, aitaren edo senarraren debekuen bitartez baino”. Argazkia: www.latempestad.mx.
Nancy Fraser politologo eta feminista estatubatuarra da. Bere ustez, emakume multzo batek baino ez du lortu boterea hartzea. Haiek gizonekin lehiatzen dira, eta gizonen jarrerak imitatzen dituzte. Egiturak bere horretan segitzen du: produkzio ekonomikoa eta erreprodukzio soziala ez dira uztartu. (gehiago…)
Zuk zer daukazu, xuxenmania depresiboa ala baskefilia militantis?
2014-12-18 // Euskara // Iruzkinik ez
Mediku tolosarrak entzule orok patologia linguistikoren bat zuela ziurtatu zuen. Argazkia: Dani Blanco.
Kike Amonarrizek esan digu gaixo gaudela, denok gaudela gaixo, izan erdaldun, euskaldun edo ia euskaldun. Eskerrak fundamentuzko sendagilea den tolosarra, kontsultara gerturatu ginen eta guztientzako sendagaiak prest zituen. (gehiago…)