Tetsuo: Tony Stark ez den Burdinazko Gizona

Atalak: Egile-zinema, Gore-a, Zientzia-fikzioa

Filmaren kartela

Takashi Miike-ren ospea lortu ez duen arren, Shinya Tsukamoto-ren filmak ere harenak bezain harrigarriak izaten dira, eta Miike bezala, Tsukamoto kultuzko zinemagile bihurtu da aspalditik.

Tetsuo: The Iron Man (1989) Tsukamotoren lehen filma izan zen: zuri-beltzean eta diru gutirekin egina, Tetsuo film estrainoa da, ia-ia hitzik gabea, bortitza (gehienetan), erotikoa (tira, batzuetan), eta asaldarria (beti).

Tsukamoto-ren film hau DVDn ikusi behar da nahitaez, zeren, zenbait gauza ulertzekotan, ezinbertzekoa izanen baitzaigu DVDren kontrazala irakurtzea. Adibidez, nik aurkitu ditudan kritika guzietan hasieran agertzen den pertsonaiari “Fetixista” deitzen zaio, edo “Metalaren fetixista”; filmean, ordea, ez du izenik, baina bai DVDren gibeleko aldeko azalpenean.

Erdi gizona, erdi burdineria mukurua

Kontatu, istorio bat kontatu egiten da Tetsuo-n. Mendeku baten istorioa. Lehen minutuetan, aipatu Fetixista ikusiko dugu fabrika batean, burdin barra bat izterrean sartzen (!!). Ondoren, korrika abiatuko da, baina auto batek harrapatu eta gidariak, lagundu beharrean, baso batera eraman eta han utziko du. Fetixista ez da hil, ordea, eta, mendeku gisa, autoko gidariaren gorputza burdinazko munstro bihurtzen hasiko da, poliki eta mingarriki.

Edonola ere, ildo narratiboa ez da Tsukamotori sobera axola. Haragia metal bihurtzearen prozesua erakustea da filmaren interes nagusia. Izan ere, David Cronenberg aipatu ohi da Tsukamotoren eraginen artean, beren filmetan bi zuzendariek gustuko baitute erakustea haragiaren eta metalaren arteko nahastea eta bat-egitea. Biendako, gainera, sexua dago transformazioaren jatorrian. Tetsuo-n, adibidez, bere eraldaketa hasi baino lehen, autoko gidariak, ametsetan (tira, nik erranen nuke ametsetan dela), emazteki bat ikusiko du dantzan, suge baten antzera bizirik dirudien burdinazko strap-on alimaleko batez hornitua. Eta, ametsetan (berriz diot, nik ametsetan dela erranen nuke) emaztekiak autoko gidaria bortxatutakoan hasiko da benetan honen transformazioa.

Maiz, iduri luke musika bideo bat ikusten ari garela, eta musikak berebiziko inportantzia dauka filmean: pare bat aldiz, irudiei kontrapuntu ironikoa emateko, eta, gehienetan, filmaren giro industrial metaliko astuna azpimarratzeko. Soinu banda Chu Ishikawak egin zuen, Der Eisenrost perkusio industrialeko taldearen liderrak.

WTF!

Tetsuo ez da film luzea: 67 minutu eskas ditu, baina indartsua eta intentsua da. Azken batean, giza-gorputz bat formarik gabeko makina herdoildua nola bihurtzen den erakusten digu, edo, bertze modu batean erranda, teknologiak gure bizitza eta gure gorputza nola inbaditzen dituen. Horixe baita filmaren gai nagusia: teknologiak gure bizitzan duen gehiegizko presentzia; Japoniako bertze hainbat filmetan ageri zaigun gaia, hain zuzen ere (adibidez, Hideo Nakata-ren The Ring –1997– edo Takashi Miikeren One missed call –2003– filmetan, bi baizik ez aipatzearren).

Underground zinemaren adibide ederra, Tetsuo ez da publiko guziendako, eta ez genuke Ameriketako Burdinazko Gizonarekin, Tony Stark superheroiarekin alegia, nahasi beharko. Gure gizonezko gizona ez baita mundua salbatzera etorri, mundua hondatzera baizik. Azken irudian, Fetixista eta autoko gidaria, biak burdineria mukuru batean nahasiak, mundua menderatzera abiatuko dira ziztu bizian, alaiki.